Στα πρόθυρα νευρικής κρίσης οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο μετά τη διολίσθηση του ευρώ

Νευρική κρίση προκαλεί στους δανειολήπτες ελβετικού φράγκου η διολίσθηση του ευρώ έναντι του ελβετικού φράγκου, που έχει οδηγήσει την ισοτιμία των δύο νομισμάτων σε σχέση 1,1486 από 1,0656 που ήταν ένα ακριβώς χρόνο πριν.

Η ενίσχυση του ελβετικού νομίσματος καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την αποπληρωμή των οφειλών που έχουν προς τις τράπεζες από δάνεια σε ελβετικό φράγκο, αφού ακόμη και αν πληρώνουν κανονικά τη δόση του στεγαστικού ή του επαγγελματικού τους δανείου, το υπόλοιπο του χρέους τους αντί να μειώνεται αυξάνεται. Πρόκειται για 65.000 – 70.000 περίπου δανειολήπτες, που έχουν λάβει δάνεια ονομαστικής αξίας περί τα 7 δις ευρώ και οι οποίοι έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν μετά και την πρόσφατη απόφαση του Εφετείου Αθηνών που δικαιώνει την ενάγουσα τράπεζα Eurobank και απορρίπτει την αίτηση έφεσης που είχαν καταθέσει καταναλωτικές οργανώσεις, αλλά και ο Σύλλογος των Δανειοληπτών σε Ελβετικό φράγκο.

Η απόφαση αποκρούει ουσιαστικά το αίτημά τους για υπολογισμό της οφειλής με βάση την ημερομηνία σύναψης του δανείου και αποτελεί ταφόπλακα στις προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί με βάση προηγούμενες πρωτόδικες αποφάσεις, αφού αποφαίνεται ότι η τράπεζα είχε επαρκώς ενημερώσει τους δανειολήπτες για τους κινδύνους που συνεπάγεται η λήψη δανείου σε ξένο νόμισμα.

Η εξέλιξη της ισοτιμίας ευρώ – ελβετικού νομίσματος τον τελευταίο χρόνο επιδεινώνει τη θέση των δανειοληπτών, η πλειοψηφία των οποίων είχε δανειστεί όταν η σχέση του ευρώ έναντι του ελβετικού φράγκου ήταν ανοδική και συγκεκριμένα μεταξύ 1,55 – 1,65. Η οικονομική κρίση που είχε ως αποτέλεσμα την ισχυροποίηση του ελβετικού φράγκου, οδήγησε την Κεντρική Τράπεζα της χώρας να επιβάλει τον Σεπτέμβριο του 2011 πλαφόν στην ισοτιμία του νομίσματος σε σχέση με το ευρώ στο 1,20 και έκτοτε όσοι είχαν πάρει ήδη δάνειο, βρέθηκαν αντιμέτωποι με τη σταθεροποίηση της οφειλής τους, παρά το γεγονός ότι συνέχισαν να καταβάλλουν κανονικά τις μηνιαίες δόσεις τους. Στις αρχές του 2015 η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας απελευθέρωσε την ισοτιμία του εθνικού της νομίσματος από το όριο του 1,20 ευρώ που ήταν κλειδωμένη, απόφαση που συσσώρευσε πρόσθετες απώλειες.

Έκτοτε και μετά και την απελευθέρωση της ισοτιμίας από την Κεντρική τράπεζα, η διολίσθηση του ευρώ έχει οδηγήσει την ισοτιμία στο 0,87, γεγονός που σημαίνει ότι οι δανειολήπτες χρειάζονται περισσότερα ευρώ για να αποπληρώσουν το δάνειο στο ελβετικό νόμισμα. Την ίδια στιγμή η υποχώρηση του libor στο -0,74%, εξανεμίζει τα κέρδη που είχαν από τη διαφορά επιτοκίου, καθώς το επιτόκιο συγκλίνει με αυτό του euribor 3μήνου που διαμορφώνεται κοντά στο -0,32%, με συνέπεια εκτός από την επιβάρυνση που υφίστανται λόγω της διολίσθησης του ευρώ να έχουν περιορισμένο όφελος από το κόστος χρήματος.

Παρά την εξέλιξη αυτή, το Εφετείο Αθηνών αποφάνθηκε ότι η επιβάρυνση των δανειοληπτών που προέκυψε λόγω της ανατίμησης του ελβετικού φράγκου δεν μπορεί να αποτελέσει το αποφασιστικό κριτήριο για την επέμβαση του δικαστηρίου και την αναπροσαρμογή της δόσης με βάση την ισοτιμία του χρόνου εκταμίευσης του δανείου, επιλογή που θα εξυπηρετούσε αποκλειστικά τα συμφέροντα των δανειοληπτών. Το Δικαστήριο, όπως συμπεραίνεται οφείλει να λάβει υπόψη του και τα θεμιτά συμφέροντα της Τράπεζας, η οποία έχει δανεισθεί τα ελβετικά φράγκα για να τα χορηγήσει στον δανειολήπτη από τη διατραπεζική αγορά. Έτσι και η ίδια διατρέχει συναλλαγματικό κίνδυνο και υφίσταται ζημία.

Η απόφαση του Εφετείου κρίνει το θέμα των δανείων σε ελβετικό φράγκο σε ότι αφορά τέσσερα βασικά ζητήματα, δηλαδή το κατά πόσο

• υπήρξε πλήρης και επαρκής ενημέρωση των δανειοληπτών για τους κινδύνους που υπήρχαν από τη σύναψη δανείου σε ξένο νόμισμα λόγω αλλαγής της συναλλαγματικής ισοτιμίας

• η τράπεζα εφάρμοσε μηχανισμούς αντιστάθμισης του συναλλαγματικού κινδύνου

• τα συγκεκριμένα δάνεια ήταν επενδυτικά προϊόντα και ως εκ τούτου προϋπέθεταν ειδικές γνώσεις

• η αποπληρωμή της δόσης θα πρέπει γίνεται με βάση την τρέχουσα τιμή πώλησης του ελβετικού φράγκου την ημέρα καταβολής της δόσης.

Το Εφετείο αποδέχθηκε ουσιαστικά την επιχειρηματολογία της τράπεζας, απορρίπτοντας έφεση που είχαν υποβάλλει επίσης οι καταναλωτικές οργανώσεις που είχαν προσφύγει και πλέον το θέμα αναμένεται να κριθεί σε ανώτατο επίπεδο, δηλαδή στον Άρειο Πάγο, στον οποίο αναμένεται να αναζητήσουν τη δικαίωσή τους οι δανειολήπτες. Σε κάθε περίπτωση η συγκεκριμένη απόφαση δημιουργεί νέα δεδομένα στην εξέλιξη της δικαστικής διένεξης, καθώς πρόκειται για την πρώτη εφετειακή απόφαση επί συλλογικής αγωγής, η οποία παράγει αποτελέσματα για το σύνολο των δανειοληπτών και όχι μόνο για μεμονωμένους οφειλέτες που έχουν προσφύγει ατομικά.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Αποκλειστικό: Χαλαρώνουν σήμερα τα capital controls-Τι αλλάζει σε όριο αναλήψεων και άνοιγμα λογαριασμού

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Fitch: Αναβάθμιση του αξιόχρεου για τα ομόλογα Εθνικής Τράπεζας και Eurobank

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Moody’s και Fitch αναβάθμισαν την Ελλάδα, αλλά διαφωνούν για την «καθαρή» έξοδο