Το μπάσκετ στην Ευρώπη αλλάζει δραματικά.

Και αυτή η αλλαγή δεν έρχεται από τις παραδοσιακές δυνάμεις της ηπείρου, αλλά από τα κράτη του Κόλπου που αξιοποιούν τα πετροδόλαρά τους για να… εισβάλουν σε ένα οικοσύστημα που για δεκαετίες έμοιαζε κλειστό. Η μπασκετική ομάδα του Ντουμπάι μετείχε στη Αδριατική Λίγκα και φέτος θα πραγματοποιήσει το ντεμπούτο της στη Euroleague.

1

Το Final-4 της περσινής σεζόν φιλοξενήθηκε στο Αμπού Ντάμπι με αντάλλαγμα 25 εκατ. ευρώ από την τοπική κυβέρνηση και, πλέον μια νέα σαουδαραβική πρωτοβουλία, η Αλ Ουλά, επιχειρεί να μπει στο παιχνίδι.

Η στρατηγική της Μέσης Ανατολής

Δεν πρόκειται για μεμονωμένες κινήσεις. Η Σαουδική Αραβία, όπως και τα Εμιράτα, χρησιμοποιούν τον αθλητισμό ως όχημα soft power. Το ποδόσφαιρο ήταν το πρώτο πεδίο: τεράστια συμβόλαια έφεραν στα γήπεδα της Σαουδικής Αραβίας αστέρες του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Στο γκολφ, το LIV Golf αμφισβήτησε το παραδοσιακό PGA Tour.

Στη Formula 1 η Τζέντα φιλοξενεί αγώνα του παγκόσμιου πρωταθλήματος. Το μπάσκετ, με τη διεθνή του δυναμική και τη σύνδεσή του με το NBA, αποτελεί το επόμενο σύνορο.

Η Αλ Ουλά, ιστορική περιοχή της Σαουδικής Αραβίας που επενδύει μαζικά στον τουρισμό και τον πολιτισμό, θέλει να αποκτήσει δικό της σύλλογο στη Αδριατική Λίγκα (ABA League). Η πρόσφατη παρουσία σαουδαραβικής αντιπροσωπείας στο Βελιγράδι δείχνει ότι η πρόθεση δεν είναι θεωρητική, αλλά απολύτως οργανωμένη.

Η Αδριατική Λίγκα ως «κερκόπορτα»

Η Αδριατική Λίγκα ξεκίνησε ως διασυνοριακή λύση για χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Σήμερα, όμως, έχει εξελιχθεί σε μια πολυεθνική πλατφόρμα που φιλοξενεί ομάδες από Ρουμανία, Αυστρία και πλέον από το Μέση Ανατολή. Η προοπτική εισόδου της Αλ Ουλά δεν θα ήταν αδιανόητη σε αυτό το πλαίσιο.

Το οικονομικό δέλεαρ είναι τεράστιο: περισσότερα τηλεοπτικά έσοδα, νέες αγορές για τους χορηγούς, μεγαλύτερη διεθνοποίηση του brand. Ωστόσο, παραμένουν οι δυσκολίες οι μεγάλες αποστάσεις που θα φέρουν έξοδα και ανατροπές στο καλεντάρι, η ανάγκη για τηλεοπτικές συμφωνίες που να καλύπτουν τόσο Ευρώπη όσο και Μέση Ανατολή και η προσαρμογή σε διαφορετικά πολιτιστικά και αθλητικά πρότυπα.

Το case study του Ντουμπάι αποδεικνύει πάντως ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο. Μέσα σε δύο χρόνια, η ομάδα από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αύξησε τον προϋπολογισμό της από 4 εκατ. ευρώ σε 16 εκατ. ευρώ, εντάσσοντας στο ρόστερ της παίκτες με εμπειρία από το NBA και την Euroleague. Η οικονομική δύναμη δίνει τη δυνατότητα να κλείνονται μεγάλα ονόματα και να δημιουργείται ανταγωνιστική εικόνα από το μηδέν.

Euroleague: Νέοι χορηγοί, νέα εποχή

Την ίδια στιγμή, η Euroleague κινείται ήδη δυναμικά στην περιοχή. Η συνεργασία με την Experience Abu Dhabi και την Etihad Airways σηματοδοτεί τη μετάβαση στη μετά–Turkish Airlines εποχή. Πρόκειται για τετραετείς συμφωνίες που θα αποφέρουν σημαντικά έσοδα και θα ενισχύσουν την προβολή του brand σε μια αγορά εκατομμυρίων κατοίκων.

Παράλληλα η Euroleague, αναφορικά με τα τηλεοπτικά δικαιώματα, υπέγραψε πενταετές συμβόλαιο με την Dubai Media για τη μετάδοση αγώνων σε Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, εξασφαλίζοντας πρόσβαση σε περισσότερα από 100 εκατ. νοικοκυριά. Η εμπορική στρατηγική της διοργάνωσης έχει αποδώσει: τα έσοδα από media και χορηγίες έχουν εκτοξευτεί από 35 εκατ. ευρώ το χρόνο σε περίπου 95 εκατ. ευρώ ενώ funds όπως BC Partners και EQT έχουν ήδη δείξει ενδιαφέρον για επενδύσεις στην εμπορική της εταιρεία.

Δεν είναι τυχαίο ότι η ίδια η Euroleague ανακοίνωσε ότι οι ομάδες με A-license (άδεια πρώτου τύπου, όπως έχουν ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός), καταγράφουν πλέον μέσο ετήσιο έσοδο 19,5 εκατ. ευρώ, νούμερο που δείχνει την εμπορική άνθηση του θεσμού.

Το δίλημμα της Ευρώπης

Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε ένα σταυροδρόμι. Από τη μία, τα πετροδόλαρα προσφέρουν οικονομική σταθερότητα, νέες πηγές εσόδων και πρόσβαση σε διεθνή κοινά. Από την άλλη, τίθεται το εύλογο ερώτημα: μήπως χάνεται η ταυτότητα του ευρωπαϊκού μπάσκετ;

Η πιθανή δημιουργία ενός NBA Europe από τους Αμερικανούς είναι η μία πρόκληση. Η «εισβολή» της Μέσης Ανατολής είναι η άλλη. Οι δύο αυτές δυνάμεις ενδέχεται να διαμορφώσουν από κοινού το μέλλον του αθλήματος.

Το μέλλον με άρωμα Ανατολής

Η Αλ Ουλά ίσως αποτελέσει την επόμενη σελίδα σε ένα βιβλίο που γράφεται ταχύτατα. Η Euroleague δείχνει διατεθειμένη να ανοίξει τα σύνορά της για να ενισχύσει το brand και τα έσοδά της. Η Αδριατική Λίγκα ήδη λειτουργεί ως πιλότος για την εξωευρωπαϊκή επέκταση. Και η Μέση Ανατολή δεν κρύβει τις φιλοδοξίες της: να μετατραπεί σε κόμβο διεθνών αθλητικών θεαμάτων.

Αν τελικά η Σαουδική Αραβία μπει στο παιχνίδι, το μπάσκετ δεν θα είναι πια «ευρωπαϊκό» μόνο στο όνομα, αλλά ένα παγκόσμιο προϊόν με κέντρο βάρους που μετατοπίζεται όλο και πιο ανατολικά. Και αυτό το νέο μπασκετικό τοπίο θα κρίνει όχι μόνο ποιοι θα παίζουν στο παρκέ, αλλά και ποιοι θα ορίζουν τους όρους του παιχνιδιού.