Μέσα σε λιγότερο από μια πενταετία, παλιά γήπεδα μπάσκετ, ξεχασμένα κορτ τένις και άδειες αστικές εκτάσεις μετατράπηκαν σε γήπεδα pickleball από τη μία άκρη των ΗΠΑ στην άλλη. Το άθλημα δεν απλώς εξαπλώθηκε. Εμπορευματοποιήθηκε με ρυθμούς startup, αλλά με δομή βαριάς βιομηχανίας.

Τι είναι αυτό το pickleball; Είναι άθλημα ρακέτας που παίζεται σε μικρό γήπεδο, παρόμοιο με του μπάντμιντον, με χαμηλό φιλέ, συμπαγείς ρακέτες και πλαστική μπάλα με τρύπες. Παίζεται σε μονό ή διπλό και συνδυάζει στοιχεία από τένις, μπάντμιντον και πινγκ πονγκ. Αχταρμάς…

1

Πίσω από αυτή την έκρηξη, ένα όνομα εμφανίζεται ξανά και ξανά. Τομ Ντάντον. Δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας με έδρα το Ντάλας, ιδιοκτήτης των Καρολίνα Χάρικεϊνς στο NHL (χόκεϊ επί πάγου) και με επικείμενη απόκτηση των Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς στο NBA. Στον κόσμο του pickleball, όμως, ο Ντάντον δεν εμφανίστηκε ως απλός επενδυτής. Εμφανίστηκε ως… αρχιτέκτονας.

Το σχέδιο Ντάντον: όλα κάτω από μία ομπρέλα

Η Dundon Capital Partners άρχισε να «μαζεύει» κομμάτια του οικοσυστήματος σχεδόν αθόρυβα. Σήμερα, ο παίκτης αγοράζει ρακέτα από την Pickleball Central, δηλώνει συμμετοχή σε τουρνουά μέσω του PickleballTournaments.com, ενημερώνεται από το Pickleball.com και βλέπει επαγγελματικούς αγώνες μέσω της Major League Pickleball. Όλες αυτές οι πλατφόρμες ανήκουν στο ίδιο χαρτοφυλάκιο.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Market.us, η παγκόσμια αγορά του pickleball αποτιμήθηκε στα 2,2 δισ. δολάρια το 2024 και προβλέπεται να φτάσει τα 9,1 δισ. δολάρια έως το 2034, με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης άνω του 15%. Πηγές εντός του οικοσυστήματος θεωρούν ότι η στρατηγική Ντάντον επιτάχυνε αυτή την ανάπτυξη, ειδικά στο καταναλωτικό σκέλος.

Ο ίδιος ο Ντάντον, φανατικός παίκτης, αρνήθηκε να δώσει συνέντευξη. Οι συνεργάτες του όμως μιλούν ανοιχτά.

Από οικογενειακό παιχνίδι σε επαγγελματική βιομηχανία

Ο επίτροπος της Major League Pickleball, Σάμιν Οντουάνι, περιγράφει τη λογική με καθαρούς όρους. Ο στόχος ήταν πάντα οι οικονομίες κλίμακας, αλλά και η δυνατότητα cross-promotion. Όταν ελέγχεις τον εξοπλισμό, τα media, τα δεδομένα και τις διοργανώσεις, δεν πουλάς απλώς προϊόν. Καθορίζεις το παιχνίδι. Ο Ζούμπιν Μέτα, chief investment officer της Dundon Capital, το λέει πιο ωμά. Πρόκειται για ένα οικοσύστημα. Σε άλλα αθλήματα, τόσο ώριμα και κατακερματισμένα, κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατο. Στο pickleball υπήρχε κενό. Και το κενό καλύφθηκε.

Το pickleball γεννήθηκε το 1965 στο νησί Μπέινμπριτζ της Ουάσινγκτον από τρεις οικογενειάρχες που έψαχναν απασχόληση για τα παιδιά τους. Για δεκαετίες παρέμεινε ένα niche παιχνίδι αναψυχής. Η πανδημία όμως άλλαξε τα πάντα.

Μετά τα lockdown, οι Αμερικανοί έψαχναν κοινωνική επαφή και άσκηση χαμηλού ρίσκου. Δύο έως τέσσερις παίκτες, χαμηλό φιλέ, απλοί κανόνες. Όπως λέει ο Μέτα, είναι ίσως το μοναδικό άθλημα όπου μπορείς να μην έχεις ιδέα και μέσα σε 25 λεπτά να παίζεις κανονικά.

Η στιγμή της εξαγοράς

Το 2021, εν μέσω TikTok και Instagram πυρετού, η Dundon Capital απέκτησε πλειοψηφικό πακέτο στην Pickleball Central, τον μεγαλύτερο retailer εξοπλισμού παγκοσμίως. Μαζί ήρθε και το PickleballTournaments.com, μέσω του οποίου διοργανώνεται περίπου το 80% των τουρνουά στις ΗΠΑ.

Ακολούθησε η εξαγορά της Professional Pickleball Association και το 2022 η επανεκκίνηση του Pickleball.com ως ψηφιακού hub. Το 2023, η συγχώνευση της PPA Tour με τη Major League Pickleball δημιούργησε την United Pickleball Association, με επένδυση 75 εκατ. δολαρίων από τον Ντάντον και τη SC Holdings.

Διάσημοι αθλητές όπως ο Τομ Μπρέιντι, ο ΛεΜπρόν Τζέιμς και ο Κέβιν Ντουράντ έχουν επενδύσει σε ομάδες. Υπάρχουν ισχυρά ανεξάρτητα brands όπως η Selkirk. Υπάρχουν venture κεφάλαια που μπήκαν νωρίς, όπως η Hyperspace Ventures με το DUPR rating app.

Όμως το νήμα, σχεδόν πάντα, καταλήγει στον ίδιο κόμβο.

Μονοπώλιο ή απλώς έγκαιρη κίνηση;

Το ερώτημα αιωρείται. Είναι αυτό μονοπώλιο; Νομικοί στον χώρο του αθλητικού δικαίου θεωρούν πως όχι, τουλάχιστον προς το παρόν. Το pickleball είναι ακόμα ρευστό, νεαρό, σε διαρκή διαμόρφωση.

Η ιστορία όμως προειδοποιεί. Το cheerleading και η Varsity Brands πλήρωσαν ακριβά τη συγκέντρωση ισχύος. Άλλα trends, όπως το racquetball ή το CrossFit, γνώρισαν εκρηκτική άνοδο και μετά υποχώρηση.

Και τα πρώτα σύννεφα υπάρχουν. Υποθέσεις απάτης με εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, έρευνες της αμερικανικής δικαιοσύνης, επενδυτικά σχήματα που θυμίζουν πυραμίδα. Οι υποστηρικτές βλέπουν παγκόσμια επέκταση, ειδικά σε Ασία και Ινδία. Οι σκεπτικιστές βλέπουν έναν ακόμα κύκλο υπερβολής. Ίσως η αλήθεια να βρίσκεται κάπου στη μέση.

Το pickleball δεν θα γίνει NFL. Μπορεί όμως να γίνει MLS. Και αν συμβεί αυτό, ο Τομ Ντάντον δεν θα είναι απλώς ένας επενδυτής που προέβλεψε σωστά. Θα είναι ο άνθρωπος που αγόρασε ολόκληρο το παιχνίδι πριν καταλάβουν οι άλλοι ότι παίζεται σοβαρά.