Η εικόνα είναι ξεκάθαρη και δεν σηκώνει πολλές ερμηνείες. Από τη μία πλευρά, γεμάτα γήπεδα σε Λονδίνο και Μόναχο, κανονικοί αγώνες πρωταθλήματος, τηλεοπτικά deals που κλειδώνουν χρόνια μπροστά. Από την άλλη, ακυρώσεις, πισωγυρίσματα και φόβος για αντιδράσεις. Το 2025 ανέδειξε όσο λίγες χρονιές τη δομική διαφορά ανάμεσα στο πώς σκέφτονται τα αμερικανικά sports και στο πώς αντιμετωπίζουν το διεθνές άνοιγμα οι μεγάλες ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές λίγκες.

Η La Liga είχε φτάσει πιο κοντά από ποτέ. Το σχέδιο για διεξαγωγή αγώνα κανονικού πρωταθλήματος στις ΗΠΑ, με το ζευγάρι Βιγιαρεάλ – Μπαρτσελόνα να έχει είχε οριστεί στο Μαϊάμι (εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων), δεν ήταν απλώς μια ιδέα στο συρτάρι. Υπήρχαν επαφές, χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένη αγορά στόχευσης.

1

Το project κατέρρευσε όταν αντέδρασαν έντονα οι ενώσεις παικτών. Τα επιχειρήματα ήταν γνωστά και αναμενόμενα. Υπερβολικά ταξίδια, επιβάρυνση σε ήδη κορεσμένο καλεντάρι, αλλοίωση της αγωνιστικής ισορροπίας. Η διοργανώτρια αρχή επέλεξε να τραβήξει χειρόφρενο για να αποφύγει νομικές προσφυγές και εσωτερική σύγκρουση.

Το αποτέλεσμα ήταν απλό. Η La Liga έχασε την ευκαιρία να προηγηθεί παγκοσμίως και έστειλε, άθελά της, το μήνυμα ότι ακόμα δεν είναι έτοιμη να σπάσει τα δικά της ταμπού.

Τέλος (και) στο το αυστραλιανό όνειρο της Serie A

Παρόμοια κατάληξη είχε και η ιταλική απόπειρα. Η Serie A όρισε σοβαρά τη διεξαγωγή του αγώνα Κόμο – Μίλαν στο Περθ της Αυστραλίας. Θα ήταν η πρώτη φορά που ματς ιταλικού πρωταθλήματος θα διεξαγόταν εκτός Ευρώπης ενώ η ιταλική Λίγκα είχε πάρει έγκριση κι από την UEFA. Κατέρρευσε κι αυτό. Σύμφωνα με τους Ιταλούς, η Ασιατική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (AFC) έχει παράλογες απαιτήσεις, οι οποίες δημιουργούν οικονομικούς κινδύνους αλλά αυτό είναι ένα μισογεμάτο ποτήριο.

Το μισοάδειο ήταν ξανά οι αντιδράσεις, οι επιφυλάξεις από παίκτες, ο φόβος για προηγούμενο που θα άνοιγε επικίνδυνες πόρτες.

Η ειρωνεία είναι προφανής. Την ώρα που η Serie A αναζητά τρόπους να αυξήσει τα διεθνή της έσοδα και να κλείσει την ψαλίδα από Premier League και La Liga, ακύρωσε μόνη της ένα άνοιγμα σε μια αγορά με αποδεδειγμένη δίψα για ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

NBA και NFL στην Ευρώπη

Στον αντίποδα, το NBA λειτουργεί με τελείως διαφορετική λογική. Οι αγώνες κανονικής περιόδου στο εξωτερικό δεν είναι πια πείραμα. Είναι θεσμός. Τον Ιανουάριο το NBA διοργανώνει τους αγώνες; Ορλάντο και Μέμφις στις 15/1 στο Μόναχο και στις 18/1 στο Λονδίνο, ματς ενταγμένα πλήρως στο αγωνιστικό πρόγραμμα. Οι παίκτες συμμετέχουν χωρίς δεύτερη κουβέντα, οι ομάδες αποζημιώνονται, τα τηλεοπτικά δικαιώματα «γράφουν» παγκοσμίως και το προϊόν ενισχύεται σε αγορές που θεωρούνται στρατηγικές.

Το κρίσιμο σημείο είναι ένα. Το NBA έχει αποφασίσει ότι η παγκοσμιοποίηση δεν είναι επικοινωνιακό σύνθημα, αλλά επιχειρηματική επιλογή με κόστος και ρίσκο.

Το ίδιο ισχύει και για το NFL. Το Μόναχο επιστρέφει στο καλεντάρι, το Λονδίνο παραμένει σταθερός προορισμός και η λίγκα χτίζει συνειδητά ευρωπαϊκό κοινό, αγώνα με αγώνα.

Παρά τις ενστάσεις για ταξίδια και καταπόνηση, το NFL έχει λύσει το θέμα κεντρικά. Συλλογικές συμφωνίες, σαφή οικονομικά ανταλλάγματα και ξεκάθαρο μήνυμα. Όποιος παίζει στο NFL, παίζει όπου αποφασίσει η λίγκα.

Το πραγματικό δίλημμα της Ευρώπης

Το ερώτημα δεν είναι αν το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο μπορεί να κάνει το ίδιο. Μπορεί. Το ερώτημα είναι αν τολμά. Οι δομές, οι συσχετισμοί ισχύος και ο φόβος εσωτερικών συγκρούσεων κρατούν τις μεγάλες λίγκες δέσμιες του παρελθόντος.

Οι Αμερικανοί παίζουν εκτός έδρας χωρίς να ρωτούν αν «αλλοιώνεται η παράδοση». Οι Ευρωπαίοι συζητούν εδώ και χρόνια και ακυρώνουν την ώρα της απόφασης. Και κάπως έτσι, το παγκόσμιο κοινό μαθαίνει ότι η τόλμη δεν είναι θέμα ιστορίας, αλλά επιλογής.