Το καλοκαίρι του 2025, η Prada προκάλεσε έντονες αντιδράσεις με γόβες και σανδάλια που θύμιζαν παραδοσιακά ινδικά σχέδια, χωρίς αρχικά να αναγνωρίζει την προέλευσή τους. Το περιστατικό έθεσε στο επίκεντρο τη συζήτηση για την πνευματική και πολιτιστική ιδιοκτησία στη μόδα και τον ρόλο των μεγάλων οίκων στη συνεργασία με τους τοπικούς τεχνίτες.

Οι δερμάτινες γόβες «αντίκα»

Τον Ιούλιο του 2025, με την ευρύτερη κυκλοφορία και προώθηση των παπουτσιών του οίκου (με τιμή περίπου 1.450 δολάρια ΗΠΑ), oι δερμάτινες γόβες «αντίκα» προκάλεσαν σημαντική αντίδραση, κυρίως από Ινδούς παρατηρητές της μόδας, τεχνίτες και χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

1

Οι κριτές επισήμαναν αμέσως ότι οι γόβες είχαν μια εντυπωσιακή, σχεδόν πανομοιότυπη ομοιότητα με τα παραδοσιακά παπούτσια Punjabi jutti, ένα χειροποίητο δερμάτινο παπούτσι χωρίς κορδόνια, με ιστορία αιώνων, χαρακτηριστικό τόσο στην ινδική όσο και στην πακιστανική κουλτούρα.

Γόβες «αντίκα» Prada (Antiqued leather pumps) – πηγή: Prada

Ο πυρήνας της κριτικής επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι η Prada προώθησε το σχέδιο ως «πρωτότυπο και αντισυμβατικό» χωρίς να αναφερθεί στην πολιτιστική προέλευση των παπουτσιών ή στις γενιές τεχνιτών που έχουν τελειοποιήσει αυτή την τέχνη.

Τα παραδοσιακά juttis κατασκευάζονται με παλιές, παραδοσιακές μεθόδους που περιλαμβάνουν βυρσοδεψία, ραφή και κεντήματα, και πωλούνται σε τιμή πολύ χαμηλότερη από την τιμή της Prada.

Sandal Scandal

Στη συνέχεια, ο οίκος προχώρησε σε επίδειξη μόδας για το 2025 παρουσιάζοντας σανδάλια που έμοιαζαν πολύ με τα παραδοσιακά Kolhapuri της Ινδίας, χωρίς να αναφέρει και πάλι την προέλευσή τους και περιγράφοντάς τα με γενικούς όρους.

Αυτό προκάλεσε οργή στην Ινδία, με τους επικριτές να επισημαίνουν την έλλειψη αναγνώρισης από την Prada, τις εξωφρενικές τιμές (περίπου 1.400 δολάρια έναντι 12 δολαρίων για τα αυθεντικά ινδικά παπούτσια) και την εκμετάλλευση της αιώνιας παραδοσιακής κληρονομιάς μιας ολόκληρης χώρας.

Μια συνεργασία ως αποτέλεσμα της αντίδρασης

Μετά την αντίδραση, η Prada αναγνώρισε τις ινδικές ρίζες του σχεδιασμού και ξεκίνησε συζητήσεις με τις ινδικές αρχές για πιθανές συνεργασίες, με στόχο την υποστήριξη των εξειδικευμένων τεχνιτών.

Σήμερα, η ιταλική μάρκα πολυτελείας σχεδιάζει να παράγει 2.000 ζευγάρια από αυτά τα σανδάλια στις ινδικές πολιτείες Μαχαράστρα και Καρνατάκα, σε συνεργασία με κρατικούς οργανισμούς.

Η συλλογή θα κυκλοφορήσει τον Φεβρουάριο του 2026 και θα είναι διαθέσιμη online και σε 40 καταστήματα Prada σε όλο τον κόσμο. Το κάθε ζευγάρι θα κοστίζει 930 δολάρια.

Λεπτομέρειες συνεργασίας και παραγωγής

Η νέα πρωτοβουλία της Prada έρχεται μετά την πιο πάνω αναφερόμενη έντονη αντίδραση που δέχτηκε η μάρκα για την παρουσίαση σανδαλιών που έμοιαζαν πολύ με το παραδοσιακό σχέδιο Kolhapuri.

Η εταιρεία υπέγραψε συμφωνία για την παραγωγή των σανδαλιών, τα οποία θα συνδυάζουν την τέχνη των τοπικών τεχνιτών με τις τεχνικές κατασκευής της Prada.

Ο Lorenzo Bertelli, επικεφαλής της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Prada, τόνισε τη σημασία του συνδυασμού των δυνατοτήτων του αρχικού κατασκευαστή με τις μεθόδους της μάρκας.

Prada made in India

Η συμφωνία επισημοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Ιταλο-Ινδικού Επιχειρηματικού Φόρουμ 2025, που πραγματοποιήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου, υπογραμμίζοντας τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα της μόδας.

Αυτή η συνεργασία στοχεύει όχι μόνο στη δημιουργία ενός προϊόντος, αλλά και στην υποστήριξη των τοπικών τεχνιτών, παρέχοντάς τους εξειδικευμένη εκπαίδευση. Η πρωτοβουλία αναμένεται να βελτιώσει, σύμφωνα με την Prada, τις δεξιότητες περίπου 200 τεχνιτών Kolhapuri chappal, οι οποίοι θα λάβουν εκπαίδευση στην Ιταλία τα επόμενα τρία χρόνια.

Αντιμετώπιση πολιτιστικών ανησυχιών

Οι αντιδράσεις ώθησαν τη μάρκα να αναγνωρίσει τις πολιτιστικές ρίζες του σχεδιασμού, με εκπρόσωπο του οίκου να δηλώνει ότι η Prada πάντα τιμούσε τη χειροτεχνία και την κληρονομιά. Από τότε, η εταιρεία συνεργάζεται με το Εμπορικό, Βιομηχανικό και Γεωργικό Επιμελητήριο του Μαχαράστρα για να ανταποκριθεί σε αυτές τις ανησυχίες.

Ο υπουργός Κοινωνικής Δικαιοσύνης του Μαχαράστρα, Sanjay Shirsat, εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για τη νέα πρωτοβουλία, η οποία θα φέρει την επωνυμία «Prada Made in India – Inspired by Kolhapuri Chappals».

Σημείωσε ότι η κυβέρνηση της πολιτείας θα παρέχει οικονομική βοήθεια στους τεχνίτες που συμμετέχουν στο έργο, υποστηρίζοντας περαιτέρω την τοπική οικονομία και διατηρώντας την παραδοσιακή χειροτεχνία.

H ιστορική σημασία των σανδαλιών Kolhapuri

Τα σανδάλια Kolhapuri, που πήραν το όνομά τους από την πόλη του Μαχαράστρα όπου παραδοσιακά κατασκευάζονται, έχουν μια πλούσια ιστορία που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα.

Αυτά τα χειροποίητα δερμάτινα σανδάλια είναι γνωστά για την ανθεκτικότητα και την άνεσή τους, καθιστώντας τα ιδανικά για το ζεστό κλίμα της Ινδίας. Οι τεχνίτες χρησιμοποιούν συχνά φυσικές βαφές για να ενισχύσουν την αισθητική των σανδαλιών, συμβάλλοντας στη μοναδική γοητεία τους.

Παρά τα πιθανά οφέλη της συνεργασίας της Prada, πολλοί τοπικοί τεχνίτες εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για την αρχική χρήση του σχεδίου τους από τη μάρκα χωρίς την κατάλληλη αναγνώριση.

Η νέα συνεργασία στοχεύει να διορθώσει αυτό το πρόβλημα, εισάγοντας τους τεχνίτες στη διαδικασία παραγωγής και παρέχοντάς τους την απαραίτητη εκπαίδευση για να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους.

Αυτή η πρωτοβουλία δεν επιδιώκει μόνο να τιμήσει την παραδοσιακή χειροτεχνία των σανδαλιών Kolhapuri, αλλά και να δημιουργήσει ένα βιώσιμο μοντέλο για το μέλλον των χειροποίητων υποδημάτων στην Ινδία.

Ο σκοπός που δεν αγιάζει τα μέσα

H πρωτοβουλία της Prada να αναγνωρίσει και να συνεργαστεί με τους Ινδούς τεχνίτες για την παραγωγή των σανδαλιών Kolhapuri αποτελεί σαφώς μια νίκη για την Ινδία και τους ντόπιους ειδήμονες, προσφέροντάς τους διεθνή προβολή, εκπαίδευση και οικονομική υποστήριξη.

Παράλληλα, η κίνηση αυτή ανοίγει έναν διάλογο για την πολιτιστική ευαισθησία στη μόδα και τον τρόπο με τον οποίο μεγάλες μάρκες εκμεταλλεύονται παραδοσιακά σχέδια, αλλά και την πολιτισμική ταυτότητα των λαών.

Ένας οίκος χωρίς ταυτότητα;

Ωστόσο, παραμένει το ερώτημα: γιατί μια ιταλική μάρκα όπως η Prada, με τη δική της ιστορία και ταυτότητα, νιώθει την ανάγκη να ενσωματώσει ένα στοιχείο που δεν σχετίζεται με την κληρονομιά ή το DNA της;

Η κίνηση αυτή δείχνει ότι η μόδα πολυτελείας δεν μπορεί να αγνοεί την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και εγείρει ανησυχίες για το κατά πόσο η έμπνευση μετατρέπεται σε αυθεντική υποστήριξη ή απλώς σε στρατηγική branding.

Η Prada προσφέρει μια ευκαιρία για διάλογο και συνεργασία, αλλά η πραγματική αξία της θα κριθεί από τη διαρκή εμπλοκή και σεβασμό προς τους πραγματικούς δημιουργούς των Kolhapuri και όχι μόνο.

Διαβάστε επίσης: 

Μόδα: Αισιοδοξία στην Cucinelli, απαισιοδοξία για την αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου και το παραπάτημα της Prada 

Chanel: Η στρατηγική της εταιρείας που διχάζει αλλά συνεχίζει να πουλάει 

Orange the World: Το πορτοκαλί της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ και το μήνυμα κατά της έμφυλης βίας