• Business

    Οι «αριστοκράτες» επιχειρηματίες και οι 14 εταιρείες που δίνουν μέρισμα και στα 10 χρόνια της κρίσης


    Μόλις 14 είναι οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο επιχειρήσεις, των οποίων οι βασικοί, αλλά και όλοι οι άλλοι μέτοχοι μειοψηφίας, ανήκουν στην «αριστοκρατική τάξη» των εισοδηματιών της αγοράς. Διότι οι συγκεκριμένες εταιρείες, και στα 10 τελευταία χρόνια της πολύπλευρης κρίσης που μαστίζει τη χώρα, προχωρούν πάντα σε χρηματικές διανομές προς τους μετόχους τους. Είτε αυτές αφορούν τα παρεχόμενα μερίσματα από κερδοφόρες χρήσεις είτε πρόκειται για εξτρά παροχές και επιστροφές κεφαλαίου.

    Αρχής γενομένης από το 2009 (όταν αποκαλύφθηκε η δημοσιονομική τραγωδία, οδηγώντας τη χώρα στο ικρίωμα της ύφεσης) και έως και την περσινή χρονιά, οι 14 επιχειρήσεις έχουν κάνει χρηματικές διανομές συνολικού ύψους, περίπου 7,1 δισ. ευρώ.

    Εξ αυτών, γύρω στα 6 είναι τα διανεμηθέντα μερίσματα, προμερίσματα και έκτακτες παροχές, που φορολογούνται. Με το μεσοσταθμικό ύψος των φόρων να ανέρχεται στο 15,6% σε ορίζοντα 10ετίας. Τα υπόλοιπα, περίπου 1,1 δισ. ευρώ, είναι οι αφορολόγητες επιστροφές κεφαλαίου που έχουν γίνει.

    Ανάμεσα στους βασικούς μετόχους των εταιρειών, που μοιράζουν συνεχώς και αδιαλείπτως χρήμα σε μετρητά, συγκαταλέγονται και ορισμένα από τα ηχηρότερα επιχειρηματικά ονόματα. Όπως είναι ο «πολυεθνικός» Γιώργος Δαυίδ, ο εμβληματικός Βαρδής Βαρδινογιάννης, ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, ο Γιώργος Περιστέρης, αλλά και η οικογένεια Καρέλια.

    Αν ληφθεί υπόψη ότι η τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία των 14εταιρειών (που αντιστοιχούν στο 8,5% του συνόλου των εισηγμένων στην κύρια αγορά) είναι στα 9,6 δισ. ευρώ, τότε οι συνολικές χρηματικές διανομές συνιστούν ένα «μπόνους» που αγγίζει το 73%.

    Εκ των πραγμάτων βέβαια, όσο μεγαλύτερα είναι τα ποσοστά των βασικών μετόχων, τόσο αυξάνει και το μερίδιο που καρπώνονται από τις μερισματικές διανομές.

    Σε κάθε περίπτωση όμως, οι μετοχές των εταιρειών αυτών αποτελούν ένα ξεχωριστό σημείο αναφοράς, για όσους τοποθετούνται επενδυτικά στο χρηματιστήριο, με βασικό μέλημα και την είσπραξη μερισμάτων. Τα οποία είναι «ζεστό χρήμα» για όσους κατέχουν τις συγκεκριμένες μετοχές. Διότι στην περίπτωση των υπεραξιών, θα πρέπει να πουλήσει κάποιος τα «χαρτιά» έτσι ώστε να εισπράξει τα κέρδη.

    Μερισματικοί δείκτες για… Aristocrats και Kings

    Στη Wall Street, που είναι η «Μέκκα» των αγορών του πλανήτη, έχουν θεσπιστεί ειδικοί δείκτες για τους τίτλους των εταιρειών που μοιράζουν συνεχώς μερίσματα. Δείκτες για «χαρτιά» «Αριστοκράτες και Βασιλιάδες» (S&P Dividend Aristocrats και S&P Dividend Kings) ανάλογα με τα χρόνια που κάνουν αδιαλείπτως χρηματικές διανομές.

    Στην Ελλάδα της δεκαετούς κρίσης και της μεγάλης αβεβαιότητας, η διανομή μερισμάτων από τις εισηγμένες εταιρείες δείχνει κατ’ αρχήν ότι οι επιχειρήσεις έχουν όντως την οικονομική δυνατότητα να πράξουν κάτι τέτοιο. Επιστρέφοντας μέρος των κερδών τους στους μετόχους. Μεγάλο ή μικρό, εξαρτάται από τη βούληση των βασικών μετόχων, οι οποίοι, ακόμη και σε μια δύσκολη χρονιά, μπορεί να αποφασίσουν να ανοίξουν το «πουγκί» των αποθεματικών κεφαλαίων της εταιρείας.

    Όπως θυμόσοφα έχει πει ο Απόστολος Βακάκης της Jumbo, «εταιρεία που δεν δίνει μέρισμα είναι σαν μια κότα που δεν κάνει αυγά. Οπότε στην περίπτωση αυτή, βάζεις την κοτούλα στο φούρνο με πατάτες και το ευχαριστιέσαι κιόλας…»,

    Οι μεγάλοι της αγοράς

    Στην κορυφαία θέση της διανομής μερισμάτων βρίσκεται ο ΟΠΑΠ, καθώς δώσει 3,1 δισ. ευρώ στους μετόχους. Κάτι που αντιστοιχεί στο… 107,1% της τρέχουσας κεφαλαιοποίησης της εταιρείας.

    Από το 2013 ο έλεγχος του ΟΠΑΠ έφυγε από τα κρατικά χέρια, καθώς το μετοχικό «πακέτο» του 33% πέρασε στο τσεχοελληνικό σχήμα της Emma Delta. Με τους Γίρι Σμέτς και Γιώργο Μελισσανίδη να είναι οι ισχυρότεροι μετοχικοί πυλώνες του σχήματος, στο οποίο μικρότερη παρουσία έχει και ο Χρήστος Κοπελούζος. Τα γενναία μερίσματα του ΟΠΑΠ έχουν σχεδόν αποσβέσει τις απώλειες που «γράφει» η μετοχή στη δεκαετία.

    Η πολυεθνική Coca Cola, στη οποία η οικογένεια του Γιώργου Δαυίδ, ελέγχει το 23,3% έχει διανέμει 1,9 δισ. ευρώ. Κάτι το οποίο αντιστοιχεί στο 17,3% της σημερινής χρηματιστηριακής αξίας της εταιρείας, η έδρα της οποίας είναι πια εκτός Ελλάδος.

    Χρηματικές διανομές 653,6 εκατ. ευρώ έχει κάνει η Motor Oil, της επιχειρηματικής οικογένειας του Βαρδή Βαρδινογιάννη, το ποσοστό της οποίας έχει αποφασιστεί να παραμείνει «μπετόν» και μην υποχωρήσει κάτω από το 40%. Τα μερίσματα της Motor Oil ανέρχονται στο 27,1% της τρέχουσας κεφαλαιοποίησής της και λειτουργούν προσθετικά στις υπεραξίες της μετοχής, σε ορίζοντα δεκαετίας.

    Στην περίπτωση της Καρέλιας, οι… διχασμένοι κληρονόμοι της ευρύτερης οικογένειας έχουν λάβει την μερίδα του λέοντος από τα συνολικά 215,6 εκατ. ευρώ των χρηματικών διανομών της ιστορικής καπνοβιομηχανίας. Και τούτο γιατί, μαζί με το ομώνυμο κοινωφελές ίδρυμα ελέγχουν το 95% περίπου των μετοχών.

    Ψηλά στις χρηματικές διανομές βρίσκεται και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος. Από το 2009 έως και το 2017 η θυγατρική ΜΈΤΚΑ απέδωσε μερίσματα 163,6 εκατ. ευρώ. Πλέον, η θυγατρική έχει ενσωματωθεί στον όμιλο της Μυτιληναίος, που μετά και από τις περσινές διανομές, έχει ανεβάσει τα παρεχόμενα μερίσματα στα 215,6 εκατ. ευρώ.

    Η Τέρνα Ενεργειακή του Γιώργου Περιστέρη έχει δώσει 116,7 εκατ. ευρώ στους μετόχους. Γεγονός που μεταφράζεται σε ένα πρόσθετο «μπόνους» της τάξεως του 15,7% επί της τρέχουσας χρηματιστηριακής αξίας της εταιρείας. Οι μέτοχοι της οποίας καταγράφουν και σημαντικές υπεραξίες, σε σύγκριση με τις προ δεκαετίας τιμές των μετοχών.

    Κρατικό και ιδιωτικό χρώμα του χρήματος

    Στις περιπτώσεις της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, η πλειοψηφική συμμετοχή του Δημοσίου μεταφράστηκε και σε απορρόφηση του μεγαλύτερου τμήματος των σημαντικών χρηματικών διανομών της εταιρείας. Το ίδιο συνέβαινε και μέχρι πρότινος με τον ΟΛΘ, του οποίου το 67% εκχωρήθηκε σε γερμανογαλικό σχήμα, με τη συμμετοχή και του Ιβάν Σαββίδη.

    Η πολυμετοχική ΕΧΑΕ, που λειτουργεί το χρηματιστήριο της Αθήνας έχει μοιράσει 188,1 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για διανεμηθέντα κεφάλαια που αντιστοιχούν στο 80,4% της τρέχουσας αγοραίας αξίας της εταιρείας.

    Από την άλλη πλευρά η οικογένεια του Γιώργου Γεράρδου που ελέγχει το 82% περίπου της «Πλαίσιο» έχει καρπωθεί το σημαντικότερο κομμάτι από τις χρηματικές διανομές των 30,6 εκατ. ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για την οικογένεια Κανάκη που έχει το 80% της ομώνυμης εταιρείας, η οποία έχει δώσει μερίσματα 10 εκατ. ευρώ, την τελευταία δεκαετία. Και στις δύο περιπτώσεις (Πλαίσιο και Κανάκης) τα διανεμηθέντα μερίσματα αντιστοιχούν στο 33% περίπου της σημερινής χρηματιστηριακής αξίας των εταιρειών.

    Η μικρή ΕΛΒΕ Ενδυμάτων, συμφερόντων της οικογένειας Τηλέμαχου Κιτσικόπουλου, η οποία αποτιμάται τώρα χρηματιστηριακά στα 12,6 εκατ. ευρώ, έχει κάνει χρηματικές διανομές 6,3 εκατ. ευρώ. Με το μεγαλύτερο κομμάτι τους να πηγαίνει στην επιχειρηματική οικογένεια, καθώς αυτή ελέγχει το 72% περίπου, της εταιρείας.

    Η «ξεχωριστή» Τράπεζα της Ελλάδος και οι άλλοι

    Η παράμετρος Τράπεζα της Ελλάδος έχει σαφώς ξεχωριστή σημασία για τους επενδυτές, οι οποίοι στοχεύουν στις ελκυστικές μερισματικές αποδόσεις.

    Παρά το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των κερδών κατευθύνεται στα ταμεία του Δημοσίου, ενώ τα προς διανομή στους μετόχους κεφάλαια, φορολογούνται δύο φορές. Πρώτα με τον ισχύοντα εταιρικό φόρο και στη συνέχεια με το φόρο επί των μερισμάτων. Για παράδειγμα πέρσι, οι μέτοχοι της κεντρικής τράπεζας της χώρας, από το μεικτό μέρισμα των 0,672 ευρώ ανά μετοχή, έφτασαν να πάρουν καθαρά 0,405552 ευρώ. Διότι μεσολάβησε ο εταιρικός φόρος του 29% και το 15% στη συνέχεια του φόρου στα μερίσματα. Ακόμη κι έτσι όμως, η μερισματική απόδοση για τη μετοχή, παραμένει διαχρονικά υψηλή.

    Πέραν τούτων, υπάρχει κι άλλη μια εταιρεία που έχει κάνει μεν χρηματικές διανομές και τα τελευταία χρόνια, αλλά υπό ιδιάζουσες συνθήκες. Πρόκειται για την «Λεβεντέρης» η οποία δίνει… τόκους στους κατόχους των προνομιούχων μετοχών της εταιρείας, παρά τις ζημιογόνες χρήσεις της.

    Ανεξαρτήτως όλων αυτών και εκτός από τις 14 εταιρείες, υπάρχουν κι άλλες εισηγμένες επιχειρήσεις με σημαντική διανομή μερισμάτων, αν και δεν έχουν την δεκαετή σταθερότητα στις παροχές προς τους μετόχους.

    Για παράδειγμα τα ΕΛΠΕ στα 8 από τα 10 τελευταία χρόνια. Έχουν διανείμει 874,1 εκατ. ευρώ.

    Ο ΟΤΕ έχει δώσει σε 7 χρήσεις 858,1 εκατ. ευρώ.

    Επίσης σε 8 χρονιές η Jumbo έχει δώσει 343,7 εκατ. ευρώ, η «Αεροπορία Αιγαίου» 266,4 εκατ. και ο Τιτάνας 272,5 εκατ. ευρώ.

    Μερίσματα σε 9 από τις 10 τελευταίες χρονιές, έχουν δώσει μεταξύ των άλλων η Grivalia, τα Πλαστικά Κρήτης, η Ικτίνος, ο ΟΛΠ, αλλά και οι Μύλοι Κεπενού.

     

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Η σύγκρουση στον «Καρέλια»: Τα εκατομμύρια που ζαλίζουν

    ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Απόστολος Βακάκης: Ο επιχειρηματίας που βγάζει καθαρά κέρδη… 413.975 ευρώ τη μέρα και τα «τεστ αγνότητας» στα στοιχεία της Jumbo

    ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Η «Δυναστεία» των Καρέλια: Τα πρόσωπα πίσω από τη εταιρεία, οι κόντρες και η αμύθητη περιουσία

    ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Μ. Κολιόπουλος (Alvarez & Marsal): Τα κόκκινα δάνεια, οι αναδιαρθρώσεις και οι ευθύνες των μετόχων



    ΣΧΟΛΙΑ