Πρωταγωνιστικό ρόλο αναλαμβάνει η ΔΕΠΑ Εμπορίας στον νέο ενεργειακό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης με την υπογραφή του πρώτου μακροπρόθεσμου συμβολαίου εισαγωγής αμερικανικού LNG στην περιοχή.
Η συμφωνία, αξίας έως και 25 δισεκατομμυρίων ευρώ (με βάση τη σημερινή τιμή του αερίου) για περίοδο 20 ετών, δεν αποτελεί μόνο ορόσημο για την εταιρεία αλλά και για την Ελλάδα, καθώς σηματοδοτεί την αρχή μιας πορείας που μπορεί να την κάνει κρίσιμο εξαγωγικό κόμβο φυσικού αερίου προς την ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και της ΝΑ Ευρώπης, σε μια εποχή που ο ενεργειακός εφοδιασμός μετατοπίζεται από τη Ρωσία προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
1
Η προοπτική τερματισμού των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία από το 2028, δημιουργεί μια νέα αγορά για το αμερικάνικο φυσικό αέριο, και η Ελλάδα με τις υποδομές που διαθέτει και όσες σχεδιάζει να δημιουργήσει, φιλοδοξεί να αποτελέσει την πύλη εισαγωγής του.
Όμως για να γίνει η απεξάρτηση από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, κάτι στο οποίο συμφωνεί Αμερική και Ευρώπη, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο ενεργειακό οικοσύστημα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Για να μπορέσει να εισαχθεί αμερικάνικο LNG της τάξης των 16-20 bcm αντικαθιστώντας τις σημερινές ποσότητες του ρωσικού αερίου χρειάζονται νέες επενδύσεις σε υποδομές σε αγωγούς και νέα FSRU. Για να χρηματοδοτηθούν αυτές οι υποδομές και να είναι βιώσιμες χρειάζονται μεγάλες συμφωνίες με εξαγωγείς LNG, ώστε να αναπτυχθεί σταδιακά ένα ολόκληρο ενεργειακό οικοσύστημα με επίκεντρο την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό η πρώτη μακροχρόνια συμφωνία των ΔΕΠΑ Εμπορίας και AKTOR με την Venture Global έχει ιδιαίτερη αξία, καθώς στηρίζει και ενεργοποιεί τον Κάθετο Διάδρομο, σε μια εποχή που χρειάζεται πολλές συμφωνίες για να αποδείξει την εμπορικότητά του και να μπορέσει να χρηματοδοτήσει την ενίσχυσή του. Η ΔΕΠΑ “βάζει πλάτη” στον νέο ενεργειακό δρόμο που είναι στα σκαριά, και που για να γίνει πραγματικότητα χρειάζεται πολλές ανάλογες μακροπρόθεσμες συμφωνίες.
Δυναμική και αναπτυσσόμενη συνεργασία μεταξύ της Atlantic-See LNG και της Venture Global
Η συμφωνία υπογράφηκε μεταξύ ΔΕΠΑ Εμπορίας, AKTOR και της αμερικανικής εταιρείας Venture Global, στο περιθώριο της 6ης Συνόδου για τη Διατλαντική Συνεργασία στην Ενέργεια, που πραγματοποιήθηκε τις προηγούμενες δύο ημέρες στο Ζάππειο Μέγαρο. Πρόκειται για μια στρατηγική συνεργασία που ανοίγει νέες προοπτικές στην περιφερειακή αγορά φυσικού αερίου και τοποθετεί την Ελλάδα στο επίκεντρο των εξελίξεων.
Δυναμική και αναπτυσσόμενη χαρακτήρισε τη συνεργασία μεταξύ της Atlantic-See LNG και της Venture Global, η τελευταία στην ανακοίνωσή της, σημειώνοντας ότι σηματοδοτεί την πρώτη μακροπρόθεσμη συμφωνία προμήθειας LNG της Ελλάδας με έναν εξαγωγέα των ΗΠΑ.
Η συμφωνία συνοδεύτηκε από την υπογραφή δύο Μνημονίων Κατανόησης (MoU) με τις εταιρείες NOVA και S.N.T.G.N. Transgaz από τη Ρουμανία και Naftogaz από την Ουκρανία. Οι συμφωνίες αυτές προβλέπουν τη διάθεση στην αγορά των ποσοτήτων LNG που θα εισαχθούν μέσω της Ελλάδας, συνολικού όγκου έως 3,7 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm), επιβεβαιώνοντας τον διαμετακομιστικό ρόλο της χώρας στο νέο ενεργειακό δίκτυο της Ευρώπης.
Το συμβόλαιο θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2030 και έχει διάρκεια 20 ετών. Όπως δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας Κωνσταντίνος Ξιφαράς, προβλέπεται αρχική προμήθεια 0,5 εκατ. τόνων LNG ετησίως, με δυνατότητα επέκτασης έως 1,5 εκατ. τόνους, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για περαιτέρω αύξηση κατόπιν συμφωνίας των μερών. Στο μεταβατικό διάστημα, από την οριστική απαγόρευση του ρωσικού φυσικού αερίου το 2028 έως την έναρξη του συμβολαίου, η ΔΕΠΑ Εμπορίας θα συνάψει βραχυπρόθεσμες συμφωνίες LNG για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς.
Η συμφωνία αποτελεί τη βάση για τη διεύρυνση του χαρτοφυλακίου LNG της εταιρείας, μέσω της νεοσύστατης κοινοπραξίας ATLANTIC – SEE LNG TRADE, που δημιούργησαν η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η AKTOR. Η κοινοπραξία ήδη διερευνά συνεργασίες με άλλες χώρες και εταιρείες, ενισχύοντας τη γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας. Το νέο συμβόλαιο κατατάσσεται μεταξύ των τριών πιο μακροπρόθεσμων συμβολαίων στην ιστορία της ΔΕΠΑ Εμπορίας, μετά τις συμφωνίες με το Αζερμπαϊτζάν και τη Ρωσία, και αποτελεί το μεγαλύτερο ενεργό συμβόλαιο LNG της εταιρείας μετά τη λήξη εκείνου με την Αλγερία. Είναι, μάλιστα, το πρώτο μακροπρόθεσμο συμβόλαιο αμερικανικού LNG στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, επιβεβαιώνοντας τη σημασία του για την ενεργειακή σταθερότητα της περιοχής.
Η τελετή υπογραφής άνοιξε με την τοποθέτηση της Πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, η οποία τόνισε ότι πρόκειται για μία από τις πιο μακροπρόθεσμες και στρατηγικές συμφωνίες του κλάδου, που εγκαινιάζει μια νέα εποχή ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών.
Από την πλευρά του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της AKTOR, Αλέξανδρος Εξάρχου, χαρακτήρισε τη συμφωνία «ιστορική», επισημαίνοντας τη σημασία της για την ενεργειακή ασφάλεια και την περιφερειακή σταθερότητα, ενώ υπογράμμισε τη σημασία των παράλληλων συμφωνιών με Ουκρανία και Ρουμανία.
Ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς, στον δικό του χαιρετισμό, ανέδειξε τη διαχρονική συμβολή της ΔΕΠΑ Εμπορίας στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας, σημειώνοντας ότι η δράση της πλέον υπερβαίνει τα ελληνικά σύνορα, με ουσιαστικές θετικές επιπτώσεις για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το νέο συμβόλαιο, όπως είπε, «σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την περιφερειακή ενεργειακή αγορά και την ανάδειξη της Ελλάδας σε πυλώνα σταθερότητας και διασύνδεσης».
Τέλος, υπενθυμίζεται ότι η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η AKTOR προχώρησαν πρόσφατα στη δημιουργία της κοινοπραξίας ATLANTIC – SEE LNG TRADE, με αντικείμενο την εμπορία και πώληση υγροποιημένου φυσικού αερίου, θέτοντας τις βάσεις για την ενεργειακή ενοποίηση και ανάπτυξη της περιοχής.