Basil M. Karatzas: Κοιτώντας την κρυστάλλινη σφαίρα της ναυτιλίας για τις προβλέψεις του 2017

Αναμφίβολα το 2016 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τη ναυτιλία. Αξιοσημείωτο ήταν το γεγονός ότι ο Δείκτης Baltic Dry Index (BDI) κατέγραψε τις χειρότερες ενδείξεις όλων των εποχών, από την έναρξή του τη δεκαετία του ’80, ενώ παράλληλα, μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο εταιρείες στις μεταφορές εμπορευματοκιβωτίων – η Hanjin Shipping – παρά το ότι επιδοτούντο από το κράτος, κήρυξε πτώχευση. Στα τέλη του 2015, λίγοι προσδοκούσαν ένα πολύ ισχυρό 2016 για τη ναυτιλία. Όμως, η βαρύτητα της αδυναμίας της αγοράς φέτος εξέπληξε πολλούς.

Το 2017 φαίνεται να ξεκινάει κάπως θετικά για τις μεταφορές ξηρού φορτίου, για τα δεξαμενόπλοια, για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και, σε μικρότερο βαθμό, για την αγορά offshore, κερδίζοντας «στα σημεία». Ελαφρώς θετικά στοιχεία στο σύνολό τους, αλλά σίγουρα θετικά.

Οι προσδοκίες είναι υψηλές για ανάκαμψη τη νέα χρονιά. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι οι δυσκολίες που προκλήθηκαν από τα σοβαρά προβλήματα που παρουσίασε η χειρότερη ναυλααγορά στην σύγχρονη εποχή και η πτώχευση μιας πανίσχυρης εταιρείας με στόλο 150 πλοίων που είχε κρατική επιχορήγηση, δεν είναι επιφανειακές και δεν μπορούν να ξεπεραστούν μόνο από μια αγορά που ανακάμπτει με μέτριους ρυθμούς. Οι πληγές είναι ουσιαστικές και σε βάθος. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να επουλωθούν.

Δεν είναι μόνο τα χρήματα που «έριξαν» πολλοί πλοιοκτήτες τα τελευταία χρόνια για να επιβιώσουν, δεν είναι μόνο ο σοβαρός κίνδυνος ενός πιθανού ντόμινο πτωχεύσεων, δεν είναι μόνο το ρίσκο που ενέχει η έλλειψη εμπιστοσύνης στην αγορά. Είναι επίσης το ρίσκο του ότι η αγορά εξακολουθεί να υποφέρει από υπερπροσφορά τονάζ και πολλοί κλάδοι που είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με αυτή – όπως η ναυπηγική βιομηχανία και η ναυτιλιακή χρηματοδότηση – μπορούν να προκαλέσουν ακόμη περισσότερες πληγές στην ήδη αναιμική αγορά.

Παρά το γεγονός ότι το τρέχον βιβλίο παραγγελιών εξακολουθεί να είναι σημαντικό, το 2016 οι παραγγελίες νεότευκτων πλοίων ήταν λίγες, γεγονός το οποίο, σε γενικές γραμμές, είναι καλό. Οι τιμές των εμπορευμάτων βελτιώθηκαν μέσα στο έτος και είναι πιθανό η παραγωγή αργού πετρελαίου να σταθεροποιηθεί περαιτέρω, κάτι που πιθανόν να ενισχύσει τις αγορές. Παρά την απειλή της μειωμένης οικονομικής ανάπτυξης και, ενδεχομένως, των εμπορικών δασμών κ.λπ., φαίνεται ότι συνολικά το 2017 θα είναι σχετικά θετικό για την ανάπτυξη στις μεταφορές ξηρού φορτίου, στα δεξαμενόπλοια, στα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και στον κλάδο των offshore. Αν υποθέσουμε ότι δεν θα επισπευσθούν οι παραδόσεις των εκκρεμών παραγγελιών νεότευκτων, η αγορά πιθανώς να κατορθώσει να προσεγγίσει μια ισορροπία στην προσφορά του τονάζ αργότερα μέσα στο έτος.

Ωστόσο, η ναυτιλία έχει ακόμη πολλούς κινδύνους να αντιμετωπίσει το 2017. Η ναυτιλιακή χρηματοδότηση ήταν πολύ δύσκολο να επιτευχθεί και αναμένουμε αυτό να αποτελέσει μεγάλη ανησυχία για τους πλοιοκτήτες για τα χρόνια που θα έρθουν. Οι ναυτιλιακές τράπεζες αφήνουν πίσω ένα μεγάλο κενό που ακόμα δεν μπορεί να καλυφθεί με οποιαδήποτε άλλη πηγή κεφαλαίου. Ακόμη, αυτές οι τράπεζες είναι πιθανό να «ταράξουν τα νερά» μέσα στο νέο έτος, δεδομένου του ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν στα χαρτοφυλάκιά τους καθώς και του ότι υπάρχει πίεση χρόνου για να επιλυθούν αυτά τα ζητήματα.

Και το 2017 μπορεί να εγκυμονεί υψηλά εξωγενή ρίσκα για τη ναυτιλία, δεδομένης και της νέας διοίκησης στο Λευκό Οίκο αλλά και του γενικότερου αντι-εμπορικού αισθήματος που επικρατεί. Η τάση της αντι-παγκοσμιοποίησης και γενικά η τάση επιβολής υψηλών εμποδίων ανάμεσα στα σύνορα και στις ηπείρους μπορεί να εντοπιστεί και στην Ευρώπη, μια τάση η οποία στο σύνολό της δεν είναι καθόλου θετική για τη ναυτιλία. Υπάρχουν πολλοί τόσο πολιτικοί κίνδυνοι (μα τι έχει συμβεί στην Ε.Ε.;) όσο και δημοσιονομικοί (οι ύψους πολλών τρισ. δολαρίων άναρχες χρηματαγορές παγκοσμίως) αλλά και νομισματικοί κίνδυνοι παράλληλα (π.χ.: ραγδαία διόγκωση των ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών σε μια εποχή όπου τα επιτόκια είναι πολύ χαμηλά). Υπάρχουν πολλές μεταβλητές εκτός της ναυτιλίας που θα μπορούσαν να επιφέρουν ουσιώδεις επιπτώσεις στη βιομηχανία.

Σε γενικές γραμμές, το 2017 αναμένεται να είναι μια καλύτερη χρονιά για τη ναυτιλία από το 2016, και αυτό κυρίως επειδή το 2016 ήταν ειλικρινά κακή χρονιά. Και το επόμενο έτος θα είναι καλύτερο επειδή οι διάφορες τάσεις (π.χ.: λιγότερες παραγγελίες νεότευκτων, αξιοπρεπή επίπεδα scraping, «ακριβές» χρηματοδοτήσεις, εξισορρόπηση των αγορών εμπορευμάτων, κ.λπ.) δείχνουν προς μια καλύτερη αγορά. Για άλλη μια φορά, όμως, μένει να δούμε αν οι (οριακά καλύτερες) συνθήκες θα σταθούν αρκετά ικανές τόσο ώστε να τραβήξουν την αγορά από την ύφεση που την ταλανίζει.

Κείμενο: Basil M. Karatzas

Ο Basil M. Karatzas είναι ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Karatzas Marine Advisors & Co., μιας εταιρείας παροχής συμβουλευτικών επενδυτικών υπηρεσιών στον κλάδο της ναυτιλίας και ναυλομεσιτικών υπηρεσιών με έδρα τη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ. Περισσότερες πληροφορίες στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας, www.karatzas.com

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Άννα Ζολώτα: Ραγδαίες εξελίξεις στο θρίλερ με το Newlead Victoria – Το εγκατέλειψαν 12 από τα 17 μέλη πληρώματος

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η DryShips “ψαλιδίζει” τις χρεώσεις που πληρώνει σε εταιρείες συμφερόντων του Γ. Οικονόμου

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Γιάννης Δράγνης: Επεκτείνει στρατηγικά το στόλο της ναυτιλιακής του