Στις 26 Νοεμβρίου μαζί με το νομοσχέδιο για τη σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης θα ψηφιστεί η νομοθετική ρύθμιση για την επέκταση των δραστηριοτήτων της ONEX πέραν της ναυπηγικής βιομηχανίας. Μια ρύθμιση που ανοίγει τον δρόμο για τη μετατροπή του λιμανιού της ONEX στα Ναυπηγεία Ελευσίνας σε κόμβο ενεργειακό, εμπορικό και διακομετακομιστικό και με ρόλο στον αμυντικό τομέα.

Το άνοιγμα της βεντάλιας των δραστηριοτήτων της ONEX δεν αποτυπώνει μόνο την επόμενη φάση ανάπτυξης του ομίλου του Πάνου Ξενοκώστα, αλλά την εμβάθυνση των στρατηγικών σχέσεων Ελλάδας- ΗΠΑ, καθώς στηρίζεται στη συμμετοχή της αμερικανικής κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας DFC (U.S. International Development Finance Corporation).

1

Γεωστρατηγικός ο ρόλος της Ελευσίνας

Με επίκεντρο την Ελευσίνα, αναδεικνύεται ο γεωστρατηγικός ρόλος της περιοχής, που μπορεί να λειτουργήσει ως κόμβος για τη ναυτιλία, την ενεργειακή μετάβαση, τη στήριξη του συμμαχικού στόλου και την ανάπτυξη υποδομών για την εμπορική ναυτιλία και τα αμυντικά logistics.

Η ρύθμιση δίνει στην ONEX τη δυνατότητα να δραστηριοποιηθεί σε ένα ευρύτερο φάσμα τομέων, από την ενέργεια και το εμπόριο έως τη διαμετακόμιση και την άμυνα, αξιοποιώντας υφιστάμενες αλλά και νέες υποδομές στην Ελευσίνα. Το σχέδιο προβλέπει τη διαμόρφωση λιμένα πολλαπλών χρήσεων, ικανού να εξυπηρετεί πολεμικά και εμπορικά πλοία, μεταφορές χύδην φορτίου και εμπορευματοκιβωτίων, καθώς και δραστηριότητες logistics και αποθήκευσης ενέργειας. Όπως άλλωστε είπε πρόσφατα σε συνέδριο ο επικεφαλής του ομίλου, η νέα φάση επενδύσεων της ONEX εστιάζει στην ενεργειακή μετάβαση και την υποστήριξη LNG, με πλήρη κάθετη υποδομή ναυπηγικής τεχνολογίας και εφοδιαστικής αλυσίδας.

Η Ελευσίνα αναδεικνύεται σε σημείο αναφοράς για την υλοποίηση της στρατηγικής των ΗΠΑ στην περιοχή, γεγονός που συνδέεται άμεσα και με τον ρόλο της κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας DFC, που έχει ήδη χρηματοδοτήσει την ONEX και συμμετέχει στην επόμενη φάση διεύρυνσης των δραστηριοτήτων της.

Ενώ μπορεί δυνητικά να αποτελέσει και το «αντίπαλο δέος» για το λιμάνι του Πειραιά όπου είναι γνωστό ότι η αμερικανική πλευρά δεν θα ήθελε τόσο μεγάλη κινεζική επιρροή. Αλλωστε μόλις πρόσφατα η Αμερικανίδα πρέσβης στην Ελλάδα σε τηλεοπτική συνέντευξη κάνοντας αναφορά στο λιμάνι του Πειραιά χαρακτήρισε «ατυχές» το γεγονός ότι πέρασε στα χέρια της COSCO, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι  υπάρχουν τρόποι να αντισταθμιστεί η κινέζικη επιρροή με αμερικανικές υποδομές σε άλλα λιμάνια. «Υπάρχουν τρόποι να παρακαμφθεί» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Παραχωρούνται 400 στρέμματα

Η κυβέρνηση, επιχειρεί να δημιουργήσει στον κόλπο της Ελευσίνας ένα δεύτερο λιμάνι, ανταγωνιστικό στο λιμάνι του Πειραιά και σε εφαπτόμενο χερσαίο χώρο από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, θα παραχωρηθούν στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, 400 στρέμματα που γειτνιάζουν με τους ντόκους, προκειμένου να αναπτυχθεί, με την οικονομική ενίσχυση της DFC, ένα από τα σημαντικότερα logistics hubs της Ανατολικής Μεσογείου.

Ταυτόχρονα, με το άρθρο 206, που περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που βρίσκεται από χθες σε δημόσια διαβούλευση έως την 1η Δεκεμβρίου, παραχωρούνται στους Δήμους Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Μεγάρων, συνολικά 136 στρέμματα που αποχαρακτηρίστηκαν από την χερσαία ζώνη λιμένα της Ελευσίνας.

Οι λόγοι της παραχώρησης, προφανώς παραπέμπουν στη λογική να μετριαστούν οι  όποιες αντιδράσεις υπάρχουν για την επέκταση των Ναυπηγείων και την δημιουργία ενός νέου λιμένα στον κόλπο της Ελευσίνας.

Η προσπάθεια αυτή, του νέου λιμένα Ελευσίνας, σχεδιάζεται να συνδεθεί με την επένδυση ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ στο Εμπορευματικό Κέντρο του Θριασίου και την μετατροπή του σε έναν στρατηγικό κόμβο logistics για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια.

Το ανάπτυξη του Θριασίου θα διαμορφώσει μια ενιαία και συνεχή σύνδεση της Αττικής, με τον Βόλο, την Θεσσαλονίκη, την Καβάλα και την Αλεξανδρούπολη.

Ναυπηγεία Ελευσίνας
Ναυπηγεία Ελευσίνας

Ο ρόλος του DFC

Ο ρόλος της U.S. International Development Finance Corporation (DFC) στα Ναυπηγεία Ελευσίνας είναι καταλυτικός και στρατηγικός, καθώς αποτελεί τον βασικό χρηματοδότη για την αναγέννηση και τον εκσυγχρονισμό τους, αλλά και για την μετατροπή του ναυπηγείου Ελευσίνας σε ένα διαφοροποιημένο λιμάνι υποδοχής εμπορευμάτων και ενεργειακού κόμβου.

Υπενθυμίζεται ότι η  DFC έχει χορηγήσει δάνειο ύψους 125 εκατομμυρίων δολαρίων (μέσω ομολογιακού δανείου) προς την ONEX Shipyards & Technologies, την εταιρεία που ανέλαβε το Σχέδιο Εξυγίανσης των Ναυπηγείων Ελευσίνας.

Η χρηματοδότηση έχει ως στόχο την ανακαίνιση και τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων, την αύξηση της δυναμικότητας και την μετατροπή των ναυπηγείων σε έναν υπερσύγχρονο κόμβο.

Η επένδυση αποσκοπεί στη δημιουργία ενός στρατηγικά κρίσιμου ναυτιλιακού και ενεργειακού κόμβου στην Ανατολική Μεσόγειο. Συγκεκριμένα, η DFC ενισχύει την ικανότητα των ναυπηγείων να επισκευάζουν και να υποστηρίζουν πλοία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG).

Η κίνηση αυτή προάγει την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, καθιστώντας την περιοχή λιγότερο εξαρτημένη από άλλες πηγές από την Ρωσία.

Η χρηματοδότηση επισφραγίζει την πολυεπίπεδη αναβάθμιση των διμερών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, με την Ελευσίνα να μετατρέπεται σε κρίσιμο σημείο αναφοράς για την αμυντική και ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ στην περιοχή.

Τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, αναμένεται να αυξήσουν δραστικά την ικανότητά τους, αποκτώντας τη δυνατότητα υποστήριξης άνω των 200 πλοίων ετησίως.

Υπολογίζεται ότι, μέσα στα επόμενα χρόνια, η ανάπτυξη θα οδηγήσει στη δημιουργία περισσότερων από 3.000 άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας.

Το Θριάσιο

Επισημαίνεται ότι στο Θριάσιο Πεδίο είναι σε εξέλιξη ένα από τα μεγαλύτερα επενδυτικά έργα υποδομής στη χώρα, το Εμπορευματικό Κέντρο Θριασίου (Θριάσιο Ι), με στόχο να μετατραπεί σε έναν κομβικό κόμβο logistics για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια.

Η επένδυση θα προσεγγίσει τα 300 εκατομμύρια ευρώ. Φορέας υλοποίησης είναι η κοινοπραξία ΘΕΚ Α.Ε. (Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο των Goldair – ΕΤΒΑ.

Η λειτουργία του Κέντρου αναμένεται να ξεκινήσει γύρω στο 2029, με ορίζοντα κατασκευής τετραετίας.

Θα κατασκευαστούν υπερσύγχρονοι αποθηκευτικοί χώροι συνολικής επιφάνειας περίπου 265.000 τ.μ. σε μια έκταση 588 στρεμμάτων.

Το κέντρο θα περιλαμβάνει: Σταθμό διαλογής συρμών. Τερματικό σταθμό εμπορευματοκιβωτίων (container terminal). Τελωνείο και σύγχρονες αποθήκες. Το Θριάσιο θα λειτουργήσει ως κόμβος πολλαπλών μεταφορών:

Σιδηροδρομική Σύνδεση: Άμεση σύνδεση με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, προωθώντας τη μεταφορά φορτίων από τους δρόμους στους σιδηροδρόμους.

Θαλάσσια Σύνδεση: Στρατηγική σύνδεση με το Λιμάνι του Πειραιά και το Λιμάνι της Ελευσίνας, δημιουργώντας μια δεύτερη, εναλλακτική εμπορική πύλη εισόδου στη χώρα.

Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός ενεργειακά αποδοτικού και περιβαλλοντικά βιώσιμου κέντρου (“Green Logistics”), με παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας και διαχείριση απορριμμάτων/υδάτων.

Η περιοχή της Δυτικής Αττικής (Ασπρόπυργος, Θριάσιο Πεδίο) έχει ήδη μετατραπεί σε “χρυσή ζώνη” για τα logistics real estate, προσελκύοντας μεγάλους επενδυτές και εταιρείες, οι οποίες αναπτύσσουν επιπλέον μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους στην ευρύτερη περιοχή.

Η συνολική ανάπτυξη του Θριασίου αναμένεται να δημιουργήσει 3.000 έως 5.000 νέες θέσεις εργασίας.

Η παραχώρηση στους τρεις Δήμους

Στο Άρθρο 206, του σχεδίου νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προβλέπεται:

Παραχώρηση χρήσης, διαχείρισης και εκμετάλλευσης εκτάσεων αποχαρακτηρισμένων από τη χερσαία ζώνη Λιμένος Ελευσίνας στους Δήμους Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Μεγαρέων

Παραχωρούνται άνευ ανταλλάγματος, για λόγους δημόσιας ωφέλειας από το ελληνικό Δημόσιο στον Δήμο Ασπροπύργου της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής της Περιφέρειας Αττικής, η χρήση, η διαχείριση και η εκμετάλλευση της έκτασης συνολικού εμβαδού σαράντα επτά χιλιάδων πεντακοσίων ενενήντα (47.590,00) τετραγωνικών μέτρων, η οποία αποχαρακτηρίσθηκε από χερσαία ζώνη Λιμένος Ελευσίνας, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 52738/7.5.2021 απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής «Τροποποίηση και επανακαθορισμός των ορίων της Χερσαίας Ζώνης Λιμένα (Χ.Ζ.Λ.) Ελευσίνας σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 2971/2001» (Δ΄ 237). Η εν λόγω έκταση προέκυψε κατόπιν της τροποποίησης και του επανακαθορισμού των ορίων της χερσαίας ζώνης Λιμένος Ελευσίνας στην περιφέρεια του Δήμου Ασπροπύργου, ως προς τα σημεία 29 έως Ζ1, Ζ2 έως 54, 59 έως Ζ4 και Ζ6 έως 61, δυνάμει της υπ’ αρ. 52738/7.5.2021 απόφασης, όπως τα όρια αυτά αποτυπώνονται με συνεχή πράσινη πολυγωνική γραμμή στα από μηνός Νοεμβρίου 2018 τοπογραφικά διαγράμματα, κλίμακας 1:500, με αριθμούς Τ8, Τ9, Τ10, Τ11-Τ13, του Πολιτικού Μηχανικού Μιχαήλ Βασιλείου, τα οποία έχουν θεωρηθεί από τον Διευθυντή Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Ασπροπύργου, Πολιτικό Μηχανικό Παναγιώτη Καραγιαννίδη και προσαρτώνται στην ως άνω απόφαση.
Παραχωρούνται άνευ ανταλλάγματος, για λόγους δημόσιας ωφέλειας από το ελληνικό Δημόσιο στον Δήμο Ελευσίνας της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής της Περιφέρειας Αττικής, η χρήση, η διαχείριση και η εκμετάλλευση έκτασης συνολικού εμβαδού τριάντα εννέα χιλιάδων τετρακοσίων πέντε (39.405) τετραγωνικών μέτρων, η οποία αποχαρακτηρίσθηκε από χερσαία ζώνη Λιμένος Ελευσίνας, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 52738/7.5.2021 απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.

Η εν λόγω έκταση προέκυψε κατόπιν της τροποποίησης και του επανακαθορισμού των ορίων της χερσαίας ζώνης Λιμένος Ελευσίνας στην περιφέρεια του Δήμου Ελευσίνας, ως προς τα σημεία Ζ1 έως Ζ3, Ζ4 έως Ζ6, Ζ7 έως Ζ26 και Ζ27 έως Ζ28, δυνάμει της υπ’ αρ. 52738/7.5.2021 απόφασης, όπως τα όρια αυτά αποτυπώνονται με συνεχή πράσινη πολυγωνική γραμμή στα από μηνός Νοεμβρίου 2018 τοπογραφικά διαγράμματα, κλίμακας 1:1.000, με αριθμούς Τ3, Τ4, Τ5 και Τ6, του Πολιτικού Μηχανικού Μιχαήλ Βασιλείου, τα οποία έχουν θεωρηθεί από τον Αναπληρωτή Διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Ελευσίνας, Πολιτικό Μηχανικό Γεώργιο Μπισμπιρούλα και προσαρτώνται στην ως άνω απόφαση.
Παραχωρούνται άνευ ανταλλάγματος, για λόγους δημόσιας ωφέλειας από το ελληνικό Δημόσιο στον Δήμο Μεγαρέων της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής της Περιφέρειας Αττικής, η χρήση, η διαχείριση και η εκμετάλλευση έκτασης συνολικού εμβαδού σαράντα οκτώ χιλιάδων εξακοσίων (48.600,00) τετραγωνικών μέτρων, η οποία αποχαρακτηρίσθηκε από Χερσαία Ζώνη Λιμένος Ελευσίνας, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 52738/7.5.2021 απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.

Η εν λόγω έκταση προέκυψε κατόπιν της τροποποίησης και του επανακαθορισμού των ορίων της χερσαίας ζώνης Λιμένος Ελευσίνας στην περιφέρεια της Δημοτικής Ενότητας Νέας Περάμου του Δήμου Μεγαρέων, από τα σημεία Ζ1 έως Ζ21, δυνάμει της υπ’ αρ. 52738/7.5.2021 απόφασης, όπως τα όρια αυτά αποτυπώνονται με συνεχή πράσινη πολυγωνική γραμμή στο από μηνός Νοεμβρίου 2018 τοπογραφικό διάγραμμα, κλίμακας 1:500, με αριθμό Τ1, του Πολιτικού Μηχανικού Μιχαήλ Βασιλείου, το οποίο έχει θεωρηθεί από τον Πολιτικό Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Μεγαρέων Παναγιώτη Κεφαλόπουλο, και προσαρτάται στην ως άνω απόφαση.

Αποτέλεσμα πολύμηνης συνεργασίας

Η χθεσινή επίσκεψη της Πρέσβεως των ΗΠΑ Κιμπέρλι Γκιλφόιλ στο Υπουργείο Ανάπτυξης δεν αποτέλεσε τυπική διπλωματική συνάντηση με τον υπουργό Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο αλλά επιστέγασμα μιας πορείας δέκα μηνών συνεργασίας ανάμεσα στα δύο μέρη, με στόχο την εμβάθυνση των επενδυτικών και ενεργειακών δεσμών Ελλάδας-ΗΠΑ. Όπως αποτυπώθηκε στις δηλώσεις της, η συνεργασία ξεκίνησε πριν από δέκα μήνες και σήμερα φθάνει στο σημείο να παράγει χειροπιαστά αποτελέσματα, όπως η κατάθεση της νομοθετικής ρύθμισης για τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων της ONEX και η προοπτική χρήσης του λιμανιού της Ελευσίνας ως logistics hub σε μια κρίσιμη γεωπολιτική περιοχή.

Προτεραιότητα η ενεργειακή ασφάλεια και η ναυπηγική βιομηχανία

Η ίδια υπογράμμισε ότι η ενεργειακή ασφάλεια ταυτίζεται με την εθνική ασφάλεια, ενώ χαρακτήρισε την Ελλάδα «ισχυρό εταίρο που κατανοεί τη σημασία του τομέα». Όπως χαρακτηριστικά είπε «συζητήσαμε σήμερα τη συνεργασία στους βασικούς τομείς της ενεργειακής ασφάλειας και της ναυπηγικής βιομηχανίας. Αυτές είναι δύο προτεραιότητες του Προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump. Η ενεργειακή ασφάλεια, όπως έχω πει, ισούται με εθνική ασφάλεια. Και χαιρόμαστε που έχουμε ισχυρούς εταίρους στην Ελλάδα που κατανοούν τη σημασία του τομέα. Προσβλέπουμε στην επέκταση και χρήση του λιμανιού Ελευσίνας ως κόμβου logistics σε αυτή τη σημαντική γεωπολιτική περιοχή. Αποτελεί είναι ένα κομβικής σημασίας βήμα προς τα εμπρός».

Στην ίδια κατεύθυνση και ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος με τις δηλώσεις του αναφέρθηκε στην ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, αλλά και στο γεγονός ότι με τέτοιες κινήσεις η η Ελλάδα δεν καθίσταται μόνο ενεργειακός κόμβος, αλλά ενισχύεται ακόμη περισσότερο η στρατηγική του παραγωγικού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας, του νέου παραγωγικού προτύπου, με νέες σημαντικές επενδύσεις, νέες υποδομές, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας σημαντικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας και χιλιάδες ποιοτικές θέσεις εργασίας.