Αξιολόγηση προσωπικού ΟΣΕ: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν υποψήφιοι και εργαζόμενοι σε κρίσιμες θέσεις ασφαλείας

Στο μικροσκόπιο θα μπαίνουν από εδώ και στο εξής οι υπάλληλοι της Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε. (ΟΣΕ), που εκτελούν κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας, καθώς με την υπογραφή της ΚΥΑ σε συνεργασία με το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), πλέον προχωρά η ρύθμιση των θεμάτων σχετικά με την ψυχομετρική αξιολόγηση του προσωπικού του σιδηροδρομικού φορέα.

Ειδικότερα, η ΚΥΑ προβλέπει το είδος των ψυχολογικών-ψυχομετρικών εξετάσεων, που θα πραγματοποιείται με τη συμβολή των Ενόπλων Δυνάμεων, ορίζει τη διαδικασία αξιολόγηση και της προετοιμασίας και αναφέρεται διεξοδικά στο έργο των Επιτροπών Επαγγελματικής Καταλληλόλητας, που συγκροτούνται για αυτόν τον σκοπό. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα σημαντική διοικητική μεταρρύθμιση, με την οποία για πρώτη φορά στην ιστορία της δημόσιας διοίκησης αίρεται η μονιμότητα.

Όπως είχε δηλώσει πρόσφατα μεταξύ άλλων ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης «Θέλουμε το ανθρώπινο δυναμικό που καλείται να διαχειριστεί επί καθημερινής βάσης ανθρώπινες ζωές, να αξιολογείται σε κάθε σενάριο κινδύνου και να έχει πλήρη συναίσθηση της ευθύνης που φέρει όταν φτάσει να ασκεί τα καθήκοντά του. Με το νέο μοντέλο εκπαίδευσης των εργαζομένων το οποίο περιλαμβάνει τη διεξαγωγή ψυχομετρικών και ιατρικών δοκιμασιών, αυτό ακριβώς πετυχαίνουμε…», υπογραμμίζοντας στη συνέχεια ότι «…Η αναβάθμιση του επιπέδου ασφάλειας στον ελληνικό σιδηρόδρομο είναι από την πρώτη στιγμή ο πρωταρχικός μας στόχος και σήμερα βάζουμε όλοι μαζί τα θεμέλια για έναν από τους πιο σημαντικούς πυλώνες αυτού του εγχειρήματος».

Για την αρχική προσαρμογή – παραμετροποίηση των ψυχομετρικών δοκιμασιών, θα πραγματοποιηθεί εντός δύο μηνών, ήτοι μέχρι τον Δεκέμβριο του 2025, η πρώτη αξιολόγηση συμβουλευτικού χαρακτήρα, 60 υπαλλήλων του ΟΣΕ, με τις ψυχομετρικές δοκιμασίες που χρησιμοποιούν οι Ένοπλες Δυνάμεις.

Το αναλυτικό κόστος της δαπάνης

Επισημαίνεται, ότι η δαπάνη ύψους 60.000€ πλέον ΦΠΑ (σύνολο 74.400€), που αφορά στα κόστη αξιολόγησης προσωπικού, μετακινήσεων και αποζημιώσεων προσωπικού του Γ.Ε.Ε.Θ.Α., δεν είχε προβλεφθεί στον εκτελούμενο προϋπολογισμό των εταιρειών που συγχωνεύθηκαν στον νέο ΟΣΕ, όπως επίσης και στις λοιπές δαπάνες που θα καλύπτονται από τους ετήσιους προϋπολογισμούς της «Σ.Ε. Μ.Α.Ε.». Ωστόσο, θα καλύπτεται εφάπαξ από τον ΟΣΕ και θα καταβάλλεται στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας στον προϋπολογισμό του ΓΕΕΘΑ μέσα σε ένα μήνα από την ολοκλήρωση του προγράμματος αξιολόγησης.

Η εν λόγω δαπάνη αφορά στο κόστος των αξιολογήσεων, το οποίο συμπεριλαμβάνει λειτουργικές, καθώς και δαπάνες υλικοτεχνικής υποδομής και ανέρχεται στα 150€ ανά εξεταζόμενο, στο κόστος μετακινήσεων του διατιθέμενου προσωπικού από το ΓΕΕΘΑ , το κόστος των αποζημιώσεων του διατιθέμενου προσωπικού από το ΓΕΕΘΑ , που υπολογίζεται σε 10€ ανά εξεταζόμενο για κάθε στέλεχος των Ενόπλων Δυνάμεων που διατίθεται, το κόστος της προσαρμογής – παραμετροποίησης των Ψυχομετρικών Δοκιμασιών, ή και της κατασκευής νέων για τις ανάγκες του Οργανισμού.

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος της αξιολόγησης, ο ΟΣΕ θα αποστέλλει στο ΓΕΕΘΑ αναλυτική κατάσταση του εξετασθέντος προσωπικού, όπου θα αναγράφεται και η αποτίμηση του συνολικού κόστους.

Τι περιλαμβάνει η αξιολόγηση

Πλέον, κάθε εργαζόμενος ή υποψήφιος θα περνά από ψυχολογική – ψυχομετρική αξιολόγηση, η οποία θα περιλαμβάνει:

α) Σειρά ψυχομετρικών δοκιμασιών με τη μορφή εξετάσεων ή ερωτηματολόγιων με τα οποία διενεργείται:
1. Αξιολόγηση Γνωστικών Λειτουργιών – Νοημοσύνης, όπου αξιολογείται ενδεικτικά και όχι περιοριστικά η προσοχή, η συγκέντρωση, η μνήμη, η ικανότητα αντίληψης, η συλλογιστική, επικοινωνία.
2.  Ψυχοκινητική αξιολόγηση, όπου αξιολογείται ιδίως η ταχύτητα αντίδρασης και ο συντονισμός κίνησης χειρών.
3. Αξιολόγηση Συμπεριφοράς – Προσωπικότητας, όπου αξιολογείται ιδίως ο συναισθηματικός αυτοέλεγχος, η αξιοπιστία συμπεριφοράς, η αυτονομία, η ευσυνειδησία.

β) Ημιδομημένη επαγγελματική συνέντευξη, με τη μορφή της ατομικής και της ομαδικής αξιολόγησης, από την αρμόδια Επιτροπή Επαγγελματικής Καταλληλότητας (ΕΕΚ), μετά το πέρας των ψυχομετρικών δοκιμασιών.

Όσον αφορά στην ημιδομημένη συνέντευξη, ερευνάται εάν και κατά πόσο ο αξιολογούμενος παρουσιάζει λειτουργικές εκπτώσεις στη συμπεριφορά ή παράγοντες της προσωπικότητας που να τον εμποδίζουν ή και να μην του επιτρέπουν την ασφαλή άσκηση των καθηκόντων του. Οι αρμόδιες ΕΕΚ συναξιολογούν τα αποτελέσματα των επιδόσεων του υποψηφίου στις Ψυχομετρικές δοκιμασίες, σε συνδυασμό με την αξιολόγηση του σε ερωτήσεις συμπεριφοράς στη συνέντευξη επιλογής που στοχεύουν ενδεικτικά και όχι περιοριστικά σε:
1. Επίγνωση ορίων ασφαλείας και εκτέλεσης εργασίας.
2. Στάσεις, απόψεις, γνώση, επιρρέπεια σε παράγοντες κινδύνου-ατυχήματος.
3. Προσωπικά όρια και αντοχές σε καταστάσεις έντονου στρες καθώς και ψυχολογικής αντιμετώπισης.

Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας οι ΕΕΚ θα εισηγούνται στον οργανισμό, την καταλληλότητα ή μη του εξεταζόμενου. Σημειώνεται ότι η αξιολόγηση θα λαμβάνει χώρα σε ειδικά κέντρα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και θα ολοκληρώνεται σε δύο μέρες. Την πρώτη ημέρα, ο εξεταζόμενος θα συμπληρώνει τις Ψυχομετρικές δοκιμασίες και η εξέταση θα διεξάγεται ηλεκτρονικά ή γραπτά με ηλεκτρονική βαθμολόγηση, από Ψυχολόγους των ΕΔ και με τη συνδρομή στελέχους ειδικότητας πληροφορικής. Η βαθμολογία θα εξάγεται την ίδια ημέρα.

Τη δεύτερη ημέρα, οι υποψήφιοι θα εξετάζονται από τις αρμόδιες ΕΕΚ, που θα διενεργούν την ημιδομημένη συνέντευξη.

Οι ψυχομετρικές δοκιμασίες χρησιμοποιούνται στις προκαταρτικές εξετάσεις για την εισαγωγή στις σχολές των ΕΔ, προσαρμόζονται – παραμετροποιούνται με μέριμνα του ΓΕΕΘΑ/ΔΥΓ, ώστε να καλύψουν τις απαιτήσεις αξιολόγησης του προσωπικού που εκτελεί κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας στον Οργανισμό. Το ΓΕΕΘΑ δύναται να διαμορφώσει και νέες δοκιμασίες ή να συνάπτει συμβάσεις προμήθειας ψυχομετρικού υλικού, που κατόπιν επεξεργασίας προσαρμόζει – παραμετροποιεί κατάλληλα για την κάλυψη των απαιτήσεων ψυχομετρικής  – ψυχολογικής αξιολόγησης του προσωπικού.

Στην ΚΥΑ τονίζεται ότι τα πνευματικά δικαιώματα των παραγόμενων δοκιμασιών ανήκουν στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Το έντυπο υλικό των ψυχομετρικών δοκιμασιών φυλάσσεται με μέριμνα του ΓΕΕΘΑ και διατίθεται όποτε και για όσο είναι απαραίτητο για τη διεξαγωγή των αξιολογήσεων. Την ίδια ώρα, το ΓΕΕΘΑ αναμένεται να προβαίνει σε μελέτες επικαιροποίησης του συστήματος ψυχομετρικής αξιολόγησης ανάλογα με νέα δεδομένα σχετικά με τις διαδικασίες επιλογής προσωπικού που θα συλλέγονται. Για το λόγο αυτό, ο Οργανισμός οφείλει να διαθέσει τα απαραίτητα για τις στατιστικές αναλύσεις στοιχεία, όπως ενδεικτικά, περιγραφές θέσεως εργασίας (job descriptions), αποτελέσματα ψυχομετρικών αξιολογήσεων – συνεντεύξεων, στοιχεία προηγούμενων ψυχομετρικών αλλά και λοιπών αξιολογήσεων, επιδόσεων εκπαιδευομένων, ειδικότητες και δημογραφικά στοιχεία.

Τα στοιχεία τα οποία παρέχονται στο ΓΕΕΘΑ, σε περίπτωση που αφορούν σε προσωπικά δεδομένα, διακινούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων.

Ποιοι απαρτίζουν τις εξεταστικές επιτροπές

Για τις Ψυχομετρικές Δοκιμασίες της πρώτης ημέρας συμμετέχουν:
– ένας Ψυχολόγος με καθήκοντα Υπεύθυνου Χορήγησης Ψυχομετρικών δοκιμασιών, σε κάθε εξεταστικό κέντρο (Αθήνα Θεσσαλονίκη).
– ένας Ψυχολόγος με καθήκοντα Βοηθού Χορηγητή σε κάθε εξεταστικό κέντρο , ή σε περίπτωση που το εξεταστικό κέντρο έχει περισσότερες από μία αίθουσες, ένας ανά εξεταστική αίθουσα.
– ένας  Ψυχολόγος με καθήκοντα Βαθμολογητή – Αξιολογητή σε κάθε εξεταστικό κέντρο και
– ένας Τεχνικός Πληροφορικής ως χειριστής της ηλεκτρονικής εφαρμογής Ψυχομετρικών Δοκιμασιών, και για τα δύο εξεταστικό κέντρο.

Παράλληλα, για τις Συνεντεύξεις της δεύτερης ημέρας, η Ειδική Επιτροπή Επαγγελματικής Καταλληλότητας  συστήνεται από:
– δύο υπάλληλους του Οργανισμού, με θέση τουλάχιστον Διευθυντή από τις υπηρεσίες στις οποίες υπάγονται οι θέσεις που προκηρύχθηκαν, ένας (1) από τους οποίους ασκεί καθήκοντα Προέδρου της Επιτροπής.
– έναν Σύμβουλο του Α.Σ.Ε.Π..
–  δύο στελέχη των ΕΔ με ειδικότητα Ψυχολόγου.

Η Επιτροπή Επαγγελματικής Καταλληλότητας, για τις περιπτώσεις της αρχικής αξιολόγησης του προσωπικού που εκτελεί κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας στον ΟΣΕ, όπως επίσης της  περιοδικής αξιολόγησης, αλλά και της έκτακτης αξιολόγησης σε καταστάσεις που υπάρχει η ανάγκη της επαναξιολόγησης συστήνεται από:
– δύο  υπάλληλους του Οργανισμού, με θέση τουλάχιστον προϊσταμένου Διεύθυνσης ή Τμήματος από τις υπηρεσίες στις οποίες υπάγονται οι θέσεις του εξεταζόμενου προσωπικού, ένας (1) εκ των οποίων ασκεί καθήκοντα Προέδρου της Επιτροπής και
– ένα στέλεχος των Ενόπλων Δυνάμεων με ειδικότητα Ψυχολόγου.

Οι ανωτέρω διαδικασίες πραγματοποιούνται με τη συμμετοχή του αναγκαίου βοηθητικού προσωπικού που του ανατίθενται καθήκοντα γραμματειακής και βοηθητικής υποστήριξης για την διεξαγωγή της αξιολόγησης.

Τέλος, οι εισηγήσεις των επιτροπών αξιολόγησης θα λαμβάνονται κατ’ απόλυτη πλειοψηφία και θα ανακοινώνονται την ίδια ημέρα στον οργανισμό. Υπενθυμίζεται ότι, η ρύθμιση εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο του νομοσχεδίου για την αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα και την ενίσχυση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας στη λειτουργία του εθνικού σιδηροδρομικού συστήματος.

Διαβάστε επίσης:

Levante Trains: Η εταιρεία, που σπάει το μονοπώλιο της Hellenic Train και ανοίγει τον δρόμο για νέες επενδύσεις στον ελληνικό σιδηρόδρομο

ΟΣΕ: «Μονομαχία» Γερμανών και Ισπανών για τη θέση του technical manager – Πότε κλειδώνει ο ανάδοχος

ΥΠΑ: Σε διαβούλευση το Σ/Ν που φέρνει ριζική αναδιοργάνωση – Το τριετές πρόγραμμα δράσης του υπουργείου Μεταφορών