Άλεξ Παπαλεξόπουλος: Ο άνθρωπος που θα φέρει στην Ελλάδα την ηλεκτροδότηση πλοίων από την ξηρά

Τη μελέτη για το Cold Ironing την ηλεκτροδότηση πλοίων από τα λιμάνια ανέλαβε από τη ΡΑΑΕΥ ο Δρ Άλεξ Παπαλεξόπουλος ο διεθνώς αναγνωρισμένος εμπειρογνώμονας στον τομέα της ενέργειας. 

Η ηλεκτροδότηση των λιμένων προϋποθέτει τη δημιουργία ενός νέου ρυθμιστικού πλαισίου, καθώς δεν υφίσταται σχετικό πλαίσιο ειδικά για τους λιμένες, ενώ τα ήδη υφιστάμενα (π.χ. για κλειστά δίκτυα διανομής, ηλεκτροκίνηση, κλπ) δεν κρίνονται κατάλληλα να εφαρμοσθούν στην περίπτωση των λιμένων. Ως εκ τούτου προέκυψε η ανάγκη διερεύνησης και μελέτης ενός νέου πλαισίου που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εμπλεκόμενων μερών, ώστε να μπορέσει η ΡΑΑΕΥ να διαμορφώσει το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο.

Ο Δρ Άλεξ Παπαλεξόπουλος είναι Διευθύνων Σύμβουλος & Ιδρυτής της ECCO International, με έδρα το Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια, μιας εξειδικευμένης εταιρείας συμβούλων ενέργειας, η οποία παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες λογισμικού παγκοσμίως σε ένα ευρύ φάσμα πελατών, όπως Κυβερνήσεις, Ρυθμιστές Ενέργειας, Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, Ανεξάρτητοι Διαχειριστές Συστημάτων, Γεννήτριες , Έμποροι, Έμποροι και Πωλητές Λογισμικού.

H Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ) την εβδομάδα που πέρασε ανέθεσε στην εταιρεία του τη μελέτη για το cold Ironing τη δυνατότητα για  ηλεκτροδότηση πλοίων από την ξηρά, δηλαδή από τα λιμάνια, στο πλαίσιο του προγράμματος απανθρακοποίησης.

Υπενθυμίζεται ότι η Ρυθμιστική Αρχή πριν ένα χρόνο είχε αναθέσει την«Αποτίμηση της μείωσης των εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων μέσω της ηλεκτροδότησης πλοίων ακτοπλοΐας από την ξηρά (cold ironing) σε επιλεγμένους νησιωτικούς λιμένες και της μετατροπής τους σε ενεργειακούς κόμβους στο πλαίσιο του προγράμματος της απόανθρακοποίησης των νησιών στον «Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου».

Καθώς η ναυτιλιακή βιομηχανία εισέρχεται σε μια νέα, φιλική προς το περιβάλλον περίοδο, οι ενδιαφερόμενοι φορείς της ναυτιλιακής βιομηχανίας αναζητούν τρόπους μείωσης των εκπομπών των πλοίων τους. Εκτός από την επιλογή πράσινων καυσίμων, τα λιμάνια έρχονται να προσθέσουν μια άλλη λύση: cold ironing. Αυτή είναι η διαδικασία παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην ξηρά σε ένα πλοίο που βρίσκεται αγκυροβολημένο, ενώ οι κύριοι και βοηθητικοί κινητήρες του είναι απενεργοποιημένοι.

Ο όρος cold ironing μας πηγαίνει πολύ πίσω στο παρελθόν της ναυτιλίας, όπως πρωτοεμφανίστηκε όταν όλα τα πλοία χρησιμοποιούσαν κινητήρες με καύση άνθρακα. Συγκεκριμένα, όταν ένα πλοίο ελλιμενιζόταν στο λιμάνι, δε χρειαζόταν να συνεχίσει να τροφοδοτεί τη φωτιά και οι σιδερένιες μηχανές κρύωναν τελείως.

Το Cold Ironing στα λιμάνια, σήμερα σημαίνει “ηλεκτροδότηση πλοίων από την ξηρά”, αναφέρεται στην τροφοδοσία των πλοίων με ηλεκτρική ενέργεια από την ξηρά ενώ είναι ελλιμενισμένα.

Συνήθως, τα πλοία παράγουν τη δική τους ηλεκτρική ενέργεια χρησιμοποιώντας γεννήτριες ντίζελ, οι οποίες εκπέμπουν ρύπους και αέρια θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα. Αν αντί να χρησιμοποιούν ενέργεια από ντίζελ, μπορούν όσο βρίσκονται στο λιμάνι να χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια, μειώνεται το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

Παρά τα αναμφισβήτητα περιβαλλοντικά του οφέλη, το Cold Ironing είναι ένα σύνθετο τεχνολογικό σύστημα, το οποίο απαιτεί:

1. Ηλεκτρική υποδομή στα λιμάνια, δηλαδή τα μηχανικά και ολοκληρωμένα συστήματα πρέπει να ταιριάζουν σε όλους τους τύπους λιμένων.

2. Ηλεκτρική υποδομή σε πλοία, είτε μετασκευές είτε νεότευκτα.
3. Λύσεις σύνδεσης και ελέγχου για τη διασφάλιση της ασφάλειας του προσωπικού και της συνεχούς μεταφοράς ισχύος.
4. Μια ολοκληρωμένη λύση συστήματος επί του σκάφους που περιλαμβάνει τον απαραίτητο εξοπλισμό ισχύος για τη σύνδεση του πλοίου σε ένα σημείο ισχύος στην ακτή.
5. Εξοπλισμό για την εξασφάλιση της αυτοματοποιημένης μεταφοράς ισχύος του φορτίου του πλοίου από το εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής του πλοίου στην πηγή από την ακτή και πίσω.

Πώς λειτουργεί το Cold Ironing:

• Εγκατάσταση: Τα λιμάνια εγκαθιστούν παροχές ηλεκτρικής ενέργειας στις θέσεις ελλιμενισμού.
• Σύνδεση: Τα πλοία συνδέονται στις παροχές ηλεκτρικής ενέργειας με ειδικά καλώδια.
• Τροφοδοσία: Η ηλεκτρική ενέργεια από το δίκτυο τροφοδοτεί τα συστήματα του πλοίου, όπως τον φωτισμό, τον κλιματισμό και τα ψυγεία.

Πλεονεκτήματα του Cold Ironing:

• Μείωση ρύπων: Το Cold Ironing μειώνει σημαντικά τις εκπομπές ρύπων και αερίων θερμοκηπίου από τα πλοία, συμβάλλοντας στην προστασία του περιβάλλοντος και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
• Βελτίωση ποιότητας αέρα: Η μείωση των ρύπων βελτιώνει την ποιότητα του αέρα στα λιμάνια και στις γύρω περιοχές, ωφελώντας την υγεία των κατοίκων.
• Μείωση θορύβου: Το Cold Ironing μειώνει τον θόρυβο από τις γεννήτριες ντίζελ, δημιουργώντας ένα πιο ήσυχο περιβάλλον στα λιμάνια.
• Εξοικονόμηση καυσίμου: Τα πλοία μπορούν να εξοικονομήσουν καύσιμα χρησιμοποιώντας ηλεκτρική ενέργεια από τη ξηρά.

Μειονεκτήματα του Cold Ironing:

• Υψηλό κόστος: Η εγκατάσταση και η συντήρηση των παροχών ηλεκτρικής ενέργειας είναι δαπανηρή.
• Απαιτείται συμβατότητα: Τα πλοία πρέπει να είναι εξοπλισμένα για να δέχονται ηλεκτρική ενέργεια από τη ξηρά.
• Περιορισμένη διαθεσιμότητα: Η ηλεκτροδότηση πλοίων από τη ξηρά δεν είναι διαθέσιμη σε όλα τα λιμάνια.

Who is Who

O Δρ Άλεξ Παπαλεξόπουλος είναι ο γκουρού των ενεργειακών αγορών και τα τελευταία 25 χρόνια έχει σχεδιάσει μερικές από τις πιο σύνθετες αγορές ενέργειας στον κόσμο σε περίπου 15 χώρες στη Βόρεια, Κεντρική και Νότια Αμερική, στη Δυτική και Ανατολική Ευρώπη και στην Ασία. Επιπλέον, έχει παράσχει εκτενείς συμβουλευτικές υπηρεσίες σε περισσότερες από 50 μεγάλες εταιρείες ενέργειας σε τρεις ηπείρους.

Έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες επιστημονικές εργασίες, είναι Μέλος του ΙΕΕΕ και το 2016 του απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου Καθηγητή στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών.

Στόχος και όραμα του Δρ Άλεξ Παπαλεξόπουλου, όπως φαίνεται από την εκτεταμένη και μακρόχρονη καριέρα του στον ενεργειακό τομέα είναι η μετάβαση του σημερινού παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος σε ένα απανθρακοποιημένο (decarbonized) και βιώσιμο σύστημα με την εφαρμογή της ενεργειακής μετάβασης με τρόπο υπεύθυνο, οικονομικά προσιτό και αξιόπιστο.

O Δρ. Αλέξης Παπαλεξόπουλος είναι παγκόσμια γνωστός επιστήμονας σε θέματα συστημάτων ενέργειας και ενεργειακών δικτύων. Η επιστημονική συνεισφορά του Α. Παπαλεξόπουλου στην επιστήμη του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού έγκειται στο γεγονός ότι υπήρξε πρωτοπόρος στον συνδυασμό των κλασικών Συστημάτων Ισχύος με την Επιχειρησιακή Έρευνα, την Οικονομική Θεωρία και την Επιστήμη των Υπολογιστών, έτσι ώστε να αλλάξει ριζικά ο τρόπος που αντιμετωπίζονται τα ενεργειακά δίκτυα επόμενης γενιάς όσον αφορά τη διαχείριση ενέργειας, τον έλεγχο πραγματικού χρόνου της ροής φορτίου, τη σχεδίαση και υλοποίηση ενεργειακών αγορών, την κοστολόγηση δικτυακών υποδομών, τον προγραμματισμό και τον έλεγχο συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας, τα έξυπνα δίκτυα και την ολοκλήρωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε αυτά.

Έχει σχεδιάσει ιδιαίτερα πολύπλοκες αγορές ενέργειας σε πολλές χώρες και έχει υποστηρίξει τεχνικά/επιστημονικά και οικονομικά κορυφαίους οργανισμούς σε τρεις ηπείρους.

Ο Αλέξης Παπαλεξόπουλος τελείωσε αριστούχος το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και αμέσως μετά έλαβε το Μάστερς και το Διδακτορικό του, στο Georgia Institute of Technology, Atlanta, Georgia. Έχει εργαστεί σαν διευθυντής έρευνας και ανάπτυξης στην PG&E (ΔΕΗ της Καλιφόρνια) και από το 1998 είναι Πρόεδρος και ιδρυτής της ECCO International Inc.

Το δημοσιευμένο έργο του (πάνω από 200 δημοσιεύσεις και πάνω από 2000 citations) περιέχεται κυρίως στα IEEE Transactions on Power Systems και IEEE Power Conference Proceedings, και είναι ευθέως συνδεδεμένο με μεγάλα ρεαλιστικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Bιομηχανία Ισχύος. Είναι Fellow της IEEE, έχει λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις όπως το «IEEE first prize paper award» to 1996 και έχει χρηματίσει μέλος σε editorial boards σε IEEE περιοδικά. Έχει δώσει εκατοντάδες διαλέξεις και σεμινάρια σε κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα και συμμετέχει σε πληθώρα επιτροπών, μεταξύ αυτών και σε επιτροπές της ΝSF που έχουν σχέση με τα προγράμματα σπουδών του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού.

Τέλος, ο κύριος Παπαλεξόπουλος έχει συγγράψει το αρχειακού τύπου βιβλίο «Climate Vulnerability» (Elsevier, 2013), που καλύπτει θέματα των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής.