Με μια συγκινητική αναφορά στο παρελθόν, αλλά κυρίως με βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, τα Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδας παρουσίασαν τη νέα τους καμπάνια με τίτλο «50 Όνειρα, Ένα Αύριο γεμάτο αγάπη, φροντίδα, ασφάλεια», στο πλαίσιο της επετείου για τα 50 χρόνια προσφοράς και παρουσίας στη χώρα.

Κεντρικά πρόσωπα της καμπάνιας μέσα από τις δικές τους ιστορίες και αποτυπώσεις γίνονται οι εργαζόμενοι που στήριξαν από την πρώτη στιγμή το έργο των Παιδικών Χωριών SOS, οι φίλοι του οργανισμού και άνθρωποι που μεγάλωσαν κάτω από τη στέγη της οικογένειας του.

1

Η καμπάνια σηματοδοτεί όχι μόνο μια επετειακή αναδρομή, αλλά και μια δυναμική υπενθύμιση της σημασίας του έργου τους, καθώς και του δρόμου που ανοίγεται μπροστά. Από την ίδρυσή τους έως σήμερα, τα Παιδικά Χωριά SOS έχουν υπηρετήσει ένα απλό αλλά βαθύ μήνυμα: κάθε παιδί αξίζει να μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον με αγάπη, σεβασμό και φροντίδα.

Στην εκδήλωση, η Πρόεδρος του Οργανισμού Ρενάτα Βαλμά σημείωσε: «Φέτος γιορτάζουμε 50 χρόνια δράσης, 50 χρόνια δίπλα σε κάθε παιδί που έχει ανάγκη. Αυτή η περίοδος δεν είναι μόνο μια γιορτή για το παρελθόν, αλλά και μια αφορμή να σκεφτούμε τι έχουμε πετύχει και τι μπορούμε ακόμα να καταφέρουμε. Ένα αληθινό ευχαριστώ σε όλους όσοι ήταν δίπλα μας όλα αυτά τα χρόνια».

Από τη Θράκη έως την Κρήτη, χιλιάδες παιδιά βρήκαν στήριξη και αγάπη μέσα από τη δράση ανθρώπων που δεν σταμάτησαν ποτέ να πιστεύουν σε ένα καλύτερο αύριο για κάθε παιδί. Ο απολογισμός του έργου μετρά πάνω από 90.000 παιδιά και οικογένειες που έχουν στηριχθεί από τα προγράμματα της οργάνωσης, 1.123 παιδιά έχουν μεγαλώσει στα Παιδικά Χωριά SOS, ενώ 454 παιδιά έχουν αποκατασταθεί μέσω αναδοχής, υιοθεσίας ή επανένωσης με τη βιολογική τους οικογένεια. Παράλληλα, περισσότεροι από 320.000 άνθρωποι έχουν υποστηριχθεί μέσα από προγράμματα κοινωνικής ενδυνάμωσης και προστασίας.

Η καμπάνια είναι ένα αφιέρωμα στους ανθρώπους που στήριξαν και στηρίζουν το έργο των Παιδικών Χωριών SOS: μητέρες SOS, επιστημονικό προσωπικό, εργαζόμενοι, εθελοντές, παιδιά που μεγάλωσαν στα χωριά, αλλά και οικογένειες που έλαβαν στήριξη. Μέσα από 50 προσωπικές μαρτυρίες, οι πρωταγωνιστές της καμπάνιας μοιράζονται τη δική τους εμπειρία, είτε μέσω βίντεο, είτε με κείμενα, ζωγραφιές, ηχητικά ντοκουμέντα ή άλλες δημιουργικές εκφράσεις.

Όπως τονίστηκε, «δεν πρόκειται για μια αναδρομή, αλλά για μια πηγή έμπνευσης. Δεν δείχνουμε στατιστικά – δείχνουμε ανθρώπους. Δεν αφηγούμαστε αριθμούς – αφηγούμαστε ζωές». Όλες οι ιστορίες θα παρουσιαστούν σταδιακά μέσα στη χρονιά μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, τα μέσα ενημέρωσης και στο τέλος θα ενωθούν σε ένα μεγάλο, ενιαίο αφιέρωμα.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν τα τρία πρώτα στιγμιότυπα της καμπάνιας, ενώ παρόντες ήταν και οι άνθρωποι που τα δημιούργησαν. Μεταξύ αυτών, η κυρία Άννα Κατσούλη, η οποία μοιράστηκε με το κοινό τη δική της προσωπική ιστορία, συμβάλλοντας με τον πιο άμεσο τρόπο στην ουσία και τον σκοπό αυτής της πρωτοβουλίας.

Στην εκδήλωση με αφορμή την επέτειο των 50 χρόνων από την ίδρυση των Παιδικών Χωριών SOS στην Ελλάδα, η Πρόεδρος κ. Ρενάτα Βαλμά και ο Γενικός Γραμματέας του οργανισμού κύριος Γιώργος Πρωτόπαπας προχώρησαν σε μια αναδρομή στην ιστορία και την εξέλιξη του έργου της οργάνωσης, η οποία έχει αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στον κοινωνικό ιστό της χώρας.

Το πρώτο Παιδικό Χωριό SOS δημιουργήθηκε το 1979 στη Βάρη, καρπός σχεδιασμών που ξεκίνησαν το 1975. Ήταν το μοναδικό για αρκετά χρόνια, έως ότου η ανάγκη για υποστήριξη περισσοτέρων παιδιών οδήγησε στη δημιουργία επιπλέον δομών. Το 1992, τα πρώτα παιδιά που είχαν μεγαλώσει στο χωριό ενηλικιώθηκαν και άνοιξε η πρώτη Στέγη Νέων, με διαμερίσματα στην Περιφέρεια κοντά στη Βάρη. Το 1996 ιδρύθηκε επίσημα η πρώτη μεγάλη Στέγη Νέων, ενώ το 1998 ολοκληρώθηκε και τέθηκε σε λειτουργία το Παιδικό Χωριό SOS Θεσσαλονίκης.

Με την πάροδο του χρόνου, η οργάνωση διεύρυνε τις δράσεις της πέρα από τη φιλοξενία παιδιών που δεν μπορούσαν να μεγαλώσουν στις βιολογικές τους οικογένειες. Το 2006 ιδρύθηκε ο Ξενώνας Εφήβων με αντικοινωνική συμπεριφορά – ένα πρωτοποριακό, ψυχοθεραπευτικό πρόγραμμα πρόληψης, που απευθυνόταν σε εφήβους 13 έως 17 ετών. Παρότι αγκαλιάστηκε αρχικά, οι παρεμβάσεις των εισαγγελικών αρχών και η ελλιπής κατανόηση από την Πολιτεία οδήγησαν στο κλείσιμό του το 2009.

Το ίδιο έτος δημιουργήθηκε ο Ξενώνας Βρεφών SOS στο Μαρούσι, σε συνεργασία με το σωματείο Ελίζα και τη συμμαχία “Μαζί για το Παιδί”. Ήταν η πρώτη φορά που η οργάνωση εργάστηκε παράλληλα με τις βιολογικές οικογένειες, με στόχο την επιστροφή των παιδιών σε αυτές, όταν αυτό ήταν εφικτό. Η λειτουργία του Ξενώνα συνεχίστηκε μέχρι το 2024, οπότε και έκλεισε εξαιτίας αλλαγών στη νομοθεσία για τη φροντίδα των παιδιών κάτω των 3 ετών.

Παράλληλα, το τέταρτο Παιδικό Χωριό SOS, με διαφορετική φιλοσοφία, λειτουργεί σήμερα στη Στεράκυλα Κρήτης. Συνολικά, η οργάνωση διατηρεί τέσσερα Παιδικά Χωριά και διαμερίσματα για νέους ενήλικες.

Ωστόσο, το έργο δεν περιορίζεται μόνο στη φιλοξενία. Από το 1999, με την ίδρυση του Κέντρου Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας στην Κυψέλη, τα Παιδικά Χωριά SOS ξεκίνησαν παρεμβάσεις στην τοπική κοινωνία, παρέχοντας δωρεάν ψυχολογική και συμβουλευτική υποστήριξη σε παιδιά και γονείς. Η ανάγκη αυξήθηκε κατακόρυφα με την οικονομική κρίση του 2010, οδηγώντας στη δημιουργία 10 τέτοιων Κέντρων σε όλη την Ελλάδα με τη στήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

“Ξεκινάς με το φαγητό ή τη βοήθεια στο ρεύμα, και καταλήγεις να μπαίνεις στο ‘σαλόνι’ των προβλημάτων της οικογένειας”, ειπώθηκε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας τη βαθύτερη κοινωνική σημασία της πρόληψης. Με σταθερές αξίες και προσήλωση στον άνθρωπο, τα Παιδικά Χωριά SOS συνεχίζουν να προσαρμόζονται στις ανάγκες της κοινωνίας, έχοντας ως σταθερό στόχο τη στήριξη του παιδιού και της οικογένειας. Πενήντα χρόνια μετά, το έργο συνεχίζει – όχι ως ένας απολογισμός, αλλά ως ζωντανή υπόσχεση για το μέλλον.

Η  Φορολογική Αδικία

Στην εκδήλωση έγινε αναφορά στη  δυσκολία που αντιμετωπίζουν κοινωνικοί φορείς με μακρά ιστορία και σημαντικό κοινωνικό έργο.

Το ζήτημα που τέθηκε είναι η συνεχιζόμενη φορολόγηση των Παιδικών Χωριών SOS και αντίστοιχων κοινωφελών οργανισμών σαν να ήταν επιχειρήσεις, με συντελεστή 22% ακόμα και στις δωρεές. Όπως τονίστηκε, «το κράτος φορολογεί το έργο μας, λες και είναι εμπορική δραστηριότητα», ενώ την ίδια στιγμή ιδρύματα με μεγάλα κεφάλαια και ακίνητη περιουσία απολαμβάνουν φοροαπαλλαγές.

Όπως επισήμανε ο κ. Πρωτόπαπας, όλα αυτά δεν είναι αποτέλεσμα τυχαίων παραλείψεων αλλά μέρος μιας διαρκούς αποστασιοποίησης του κράτους από την πρόνοια. «Οι υπουργοί φωτογραφίζονται στα χωριά, μιλούν με καλά λόγια, αλλά δεν αλλάζει τίποτα στην πράξη».

Αναφέρθηκαν επίσης οι διακρίσεις που προκύπτουν από τον νέο νόμο περί πιστοποίησης φορέων πρόνοιας, ο οποίος, αν και εισήγαγε κάποιες προδιαγραφές μόλις το 2021, εξακολουθεί να αφήνει οργανισμούς όπως τα Παιδικά Χωριά SOS έξω από ευνοϊκές ρυθμίσεις που αφορούν επιδόματα και φοροαπαλλαγές. «Έχουμε φτάσει στο σημείο να μην μπορούμε να διατηρήσουμε βασικές παροχές για τα παιδιά – το φαγητό, τις σπουδές, την ιατρική φροντίδα – εξαιτίας των οικονομικών βαρών», ανέφερε.

Η κατάσταση επιδεινώνεται από τη δυσανάλογη μεταχείριση των δωρητών. Όπως αναφέρθηκε, δωρεές προς κρατικά ιδρύματα απολαμβάνουν περισσότερα φορολογικά κίνητρα από τις δωρεές προς οργανισμούς όπως τα Παιδικά Χωριά SOS, μειώνοντας έτσι την προθυμία της κοινωνίας να στηρίξει φορείς με πραγματικό έργο και αποτελεσματικότητα.

Όπως επισημάνθηκε στο τέλος,  «Δεν ζητάμε ευνοϊκή μεταχείριση. Ζητάμε απλώς να μην μας τιμωρούν επειδή προσφέρουμε». Και σε μία αποστροφή που προκάλεσε αίσθηση: «Αν η Πολιτεία δεν σταθεί δίπλα μας, δεν ξέρουμε αν θα υπάρχουν Παιδικά Χωριά SOS στην Ελλάδα σε λίγα χρόνια».