Καταρρέει η τελευταία γραμμή άμυνας της Ευρώπης απέναντι στην ύφεση

Χίλια μίλια και μία θάλασσα χωρίζουν τον Mark McGowan από το ιταλικό επίκεντρο της επιδημίας του κορονοϊού στην Ευρώπη. Αλλά είναι σαν να βρίσκεται δίπλα.

Το ξενοδοχείο 16 δωματίων του, το Townhouse Scholars στην Drogheda, βόρεια του Δουβλίνου, έχει δει μείωση κατά 60% στα έσοδα των δωματίων του. Η επιχειρηματική αγορά «απλά εξαφανίστηκε εν μία νυκτί», είπε.

«Έχουμε τρία άτομα στη ρεσεψιόν και αυτό που με εντυπωσίασε είναι η σιωπή. Δεν ακούς πια τα πληκτρολόγια», δήλωσε ο 37χρονος. «Τα πράγματα δε δείχνουν καλά για το καλοκαίρι».

Η πανδημία επιφέρει ένα συντριπτικό πλήγμα στη βιομηχανία υπηρεσιών της ευρωζώνης, η οποία αποτελεί τα τρία τέταρτα της οικονομίας της και της οποίας η ανθεκτικότητα ήταν κρίσιμη για να αντισταθμιστεί η πτώση της παραγωγής το περασμένο έτος. Με την πανδημία να αναγκάζει τις αεροπορικές εταιρείες να ακυρώσουν τις πτήσεις, τις κυβερνήσεις να κλείσουν τα σχολεία και να επιβάλουν εθνικές καραντίνες, η πρώτη ύφεση από το 2013 φαίνεται να είναι αναπόφευκτη.

Αν και η Ιταλία πλήττεται χειρότερα από τον ιό με 25.000 κρούσματα, ο πόνος γρήγορα εξαπλώνεται στις μεγαλύτερες οικονομίες της περιοχής. Η Γαλλία έκλεισε τις μη αναγκαίες επιχειρήσεις και η Ισπανία κήρυξε εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η Γερμανία δεν έχει ακόμη επιβάλει εθνική καραντίνα, αλλά μπορεί να είναι απλά θέμα χρόνου. Το Βερολίνο, η πρωτεύουσα, ανακοίνωσε τα δικά του αυστηρά μέτρα.

Εκτός από τα σχολεία, τα μπαρ και τα εστιατόρια που έχουν κλείσει, έχουν ανασταλεί ολόκληρες αθλητικές διοργανώσεις. Η κυβέρνηση της Ιρλανδίας ακύρωσε δημόσιες εκδηλώσεις για την Ημέρα του Αγίου Πατρικίου, την εθνική εορτή της χώρας στις 17 Μαρτίου, γεγονός αξίας εκατομμυρίων ευρώ για την οικονομία.

Οι εταιρείες από την Airbnb έως την British Airways προσπαθούν να ανταποκριθούν, επικαιροποιώντας τις πολιτικές ακύρωσης και επιστροφής χρημάτων. Η Deutsche Lufthansa αναμένεται να ζητήσει δάνειο από την κρατική τράπεζα της Γερμανίας, σύμφωνα με ένα πρόσωπο εξοικειωμένο με το σχέδιο. Ως έσχατη λύση, η κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να αγοράσει ένα μερίδιό της ως μέρος μιας διάσωσης.

Οι οικονομολόγοι έχουν μεταβάλει επί τα χείρω τις προβλέψεις τους για τη ζώνη του ευρώ και πολλοί θεωρούν την ύφεση ως την πιο πιθανή έκβαση κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, ακόμη και όταν οι κυβερνήσεις δεσμεύονται να δαπανήσουν δισεκατομμύρια για να στηρίξουν εταιρείες και νοικοκυριά.

Η ανάκαμψη εξαρτάται από αν οι προσπάθειες περιορισμού της επιδημίας θα είναι επιτυχείς, αλλά είναι ασαφές πόσο γρήγορα θα επιβραδύνουν οι καραντίνες τη διάδοση του ιού. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λέει ότι η οικονομία θα μπορούσε να συρρικνωθεί κατά 1% φέτος.

Η δύσκολη αυτή κατάσταση έχει φέρει τα πάνω κάτω στον κόσμο μέσα σε λίγες εβδομάδες. Οι κεντρικές τράπεζες αναγκάστηκαν να επανέλθουν στη νομισματική χαλάρωση και η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να αναστείλει τους δημοσιονομικούς κανόνες της για να επιτρέψει την τόνωση των οικονομιών. Ακόμα και η Γερμανία, που απεχθάνεται τα ελλείμματα, δεσμεύτηκε να δαπανήσει ό,τι είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων.

Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συναντώνται στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα για να αποφασίσουν σχετικά με την αντίδρασή τους, προκειμένου να αποφευχθεί ένα βραχυπρόθεσμο πλήγμα από το να μετατραπεί σε μια σαρωτική, μακροπρόθεσμη ύφεση. Το κλειδί είναι να βοηθήσουν τις εταιρείες να καλύψουν τα κόστη και να ξεπεράσουν τα προβλήματα ρευστότητας μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση.

«Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι θα είμαστε σε θέση να διατηρήσουμε τις επιχειρήσεις μας, σε θέση να διατηρήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις εργασίας, ώστε να αποφύγουμε πιο μακροχρόνιες ζημίες στην οικονομία», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομμπρόβσκς στο Bloomberg την Παρασκευή.

Τι λένε οι οικονομολόγοι του Bloomberg …

«Δεδομένου ότι ούτε η νομισματική ούτε η δημοσιονομική πολιτική μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγή όταν οι άνθρωποι εμποδίζονται να δουλεύουν ή να ψωνίζουν, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στη διασφάλιση ότι ο αντίκτυπος δεν θα συνεχιστεί μετά τον περιορισμό του ιού». – Jamie Rush

Τα οικονομικά στοιχεία δεν καταγράφουν ακόμη την πλήρη έκταση του φαινομένου, αλλά τα σημάδια υπάρχουν. Στον μηνιαίο δείκτη Purchasing Managers’ Index για το μήνα Φεβρουάριο, οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών δήλωσαν ότι η ζήτηση από το εξωτερικό για δουλειές μειώθηκε με το μεγαλύτερο ρυθμό εδώ και πέντε μήνες. Η επόμενη ανακοίνωση, που θα πραγματοποιηθεί σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, πιθανότατα θα διηγείται μια ακόμη πιο ζοφερή ιστορία.

«Ο τουρισμός και οι λιανοπωλητές – αυτοί οι δύο τομείς είναι εκείνοι που πρόκειται να δεχθούν ένα μεγάλο πλήγμα», δήλωσε ο Nicola Nobile, οικονομολόγος της Oxford Economics με έδρα το Μιλάνο. «Βασικά βγαίνεις αν θέλεις να αγοράσεις φαγητό ή να πας στο φαρμακείο. Δεν πρόκειται να αγοράσεις υπολογιστή ή ψυγείο ή πλυντήριο ρούχων».

Στην αρχή του τρέχοντος έτους, οι οικονομολόγοι ανέμεναν σχετική σταθερότητα στον τομέα των υπηρεσιών που θα συνέβαλλε στη διατήρηση της μετριοπαθούς επέκτασης της ευρωζώνης. Νόμιζαν ότι θα συνεχίσει να είναι ένα αντίβαρο, καθώς η μεταποίηση θα στεκόταν σιγά-σιγά ξανά στα πόδια της.

Καθώς οι κυβερνήσεις αναγγέλλουν όλο και πιο δραματικά μέτρα για να σταματήσουν την εξάπλωση του ιού, στελέχη εταιρειών στην Ευρώπη λένε ότι ελπίζουν πως οι ενέργειες, αν και επώδυνες, θα αποδειχθούν επιτυχείς.

Η Margarida Almeida, διευθύνουσα σύμβουλος της πορτογαλικής Amazing Evolution Management, δήλωσε ότι προσπαθεί να παραμείνει αισιόδοξη ακόμα και μετά από κάποιες ομαδικές ακυρώσεις στα 20 ξενοδοχεία που διατηρεί.

«Νομίζω ότι είναι μια προσωρινή κατάσταση», είπε. «Θέλω να το πιστεύω αυτό».