Η δυναστεία των Porsche: Κόντρες, ίντριγκες και η μάχη για το δαχτυλίδι της διαδοχής

Οι δισεκατομμυριούχοι απόγονοι του άνδρα που ίδρυσε την θρυλικά μάρκα αυτοκινήτων, του Ferdinand Porsche, βρίσκονται πολύ κοντά στο να ανελιχθούν στη κορυφή μεταξύ των πανίσχυρων οικογενειών στον χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Ο εγγονός του Ferdinand, Wolfgang Porsche, 79 χρονών σήμερα, βρίσκεται ένα βήμα πριν αποσυρθεί από τη θέση του προέδρου του εποπτικού συμβουλίου της Porsche SE και της Porsche AG και τα σενάρια οργιάζουν για το ποιος θα τον διαδεχθεί.

Το επιτυχημένο ντεμπούτο στο χρηματιστήριο

Η εισαγωγή της Porsche στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης στις 29 Σεπτεμβρίου ήταν μια ιστορική ημέρα, τόσο για τις ευρωαγορές, στις οποίες είχαν «παγώσει» οι διαδικασίες για νέες εισαγωγές , όσο και γιατί η μητρική Volkswagen κατάφερε να αποκομίσει έσοδα 9,1 δις δολαρίων. Η μεγαλύτερη IPO στις ευρωαγορές εδώ και μια δεκαετία πέτυχε συνολική αποτίμηση ύψους 73 δις δολαρίων.

Το επιτυχημένο ντεμπούτο όμως της θρυλικής μάρκας αυτοκινήτων έκρυβε και μία ακόμα αλλαγή: επιτρέπει στους απογόνους του ιδρυτή της Porsche να ισχυροποιήσουν τη θέση τους στο εποπτικό συμβούλιο και να προχωρήσουν σε πρωτοβουλίες χωρίς να χρειάζονται την άδεια της Volkswagen.

Οι οικογένειες Porsche και Piëch που βρίσκονται πίσω από την επενδυτική εταιρεία Porsche SE είχαν ήδη το 53,3% των δικαιωμάτων ψήφου και το συνολικό μερίδιο κεφαλαίου 31,9% στη VW.  Η Porsche έχει τώρα επίσης 12,5% των προσφερόμενων μετοχών στην Porsche AG και 25% συν 1 μετοχή της Porsche AG με δικαίωμα ψήφου.

Πλέον, η Porsche SE ελέγχει ουσιαστικά όλη τη VW, εκτός από ένα μειοψηφικό 20%, σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence.

Ιστορία γεμάτη συγκρούσεις

«Υπάρχει ξεκάθαρος διαχωρισμός ανάμεσα στις δύο επιχειρήσεις», υποστήριξε στο Bloomberg τον περασμένο μήνα ο Oliver Blume, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Volkswagen και της Porsche AG. Ο Blume δεν έχει σχέση με την οικογένεια, δήλωσε όμως ότι: «δεν θα έχουμε σύγκρουση μεταξύ μας, οπότε θα λειτουργήσει».

Ωστόσο, αν υπάρχει κάποια λέξη που περιγράφει την ιστορία των οικογενειών Porsche-Piëch, αυτή είναι η σύγκρουση.

Σκληρός ανταγωνισμός, ίντριγκα, πισώπλατα μαχαιρώματα και σχέσεις με το ναζιστικό κίνημα περιγράφουν την ιστορία της οικογένειας τα τελευταία 90 χρόνια.

Η ίδρυση της Porsche

Όλα ξεκίνησαν με τον Ferdinand Porsche, έναν από τους αγαπημένους μηχανικούς του Αδόλφου Χίτλερ, ο οποίος ίδρυσε την ομώνυμη εταιρεία του στη Στουτγάρδη της Γερμανίας το 1931.

Με καταγωγή από την Αυστρία, ο ιδρυτής της εταιρείας, Ferdinard Porsche κατασκεύασε στρατιωτικά τανκς των Ναζί, τη βόμβα V-1 Flying αλλά και το VW Beetle, το οποίο το είχε ζητήσει ο ίδιος ο Χίτλερ.

Ο Porsche μαζί με τον γαμπρό του Anton Piëch αποφάσισαν να ιδρύσουν μαζί μια εταιρεία έχοντας υποστήριξη από αρκετά οικονομικά κεφάλαια. Ο Τζόζεφ Στάλιν ήταν ένας από τους υποψήφιους πελάτες της εταιρείας, όμως τελικά η συνεργασία δεν προχώρησε λόγω της αδυναμίας κατανόησης της γλώσσας και από τις δύο πλευρές.

Ήδη από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας, η εταιρεία ξεκίνησε τη κατασκευή αυτοκινήτων. Ένα από αυτά, το αμφιλεγόμενο Type 64 που είχε στόχο να επιδείξει τη ναζιστική δύναμη.

Παράλληλα, ο Ferdinand και ο γιος του Ferry Porsche κατασκεύασαν  αυτοκίνητα και τεχνολογίες για χρόνια σε συνεργασία με τη Volkswagen, η οποία ιδρύθηκε το 1937 από το Γερμανικό Εργατικό Μέτωπο του Ναζιστικού Κόμματος.

Η σχέση με τη Volkswagen

Ο Porsche πέρασε κάποια χρόνια φυλακισμένος στη Γαλλία για εγκλήματα πολέμου. Αποφυλακίστηκε το 1945 και το 1951 απεβίωσε, με τα περιουσιακά του στοιχεία να μεταφέρονται στα δύο παιδιά του, τον Ferry Porsche και τη Louise Porsche, που είχε παντρευτεί τον Anton Piëch.

Ο Ferry, ο οποίος είχε συλληφθεί για συνεργασία με τα SS, έμεινε στο τιμόνι της εταιρείας της Porsche όσο ο πατέρας του ήταν στη φυλακή. Είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην σύσταση του νόμου που προφύλασσε τη VW από εξαγορά.

Το 1948, αυτός και ο Anton Piëch συναντήθηκαν για να θέσουν τις βάσεις για τα σχέδια που θα εξελίσσονταν τελικά στο  «νόμο VW» του 1960, ο οποίος δίνει στην Κάτω Σαξονία το 20% των μετοχών της VW, προστατεύοντας –θεωρητικά- την εταιρεία από μια εξαγορά.

Το 1960 με την ιδιωτικοποίηση της VW, η εταιρεία Porsche αγόρασε ένα μεγάλο μερίδιο.

Το 1993, το μέλος της οικογένειας της Porsche,  Ferdinand Karl Piëch ανέλαβε το τιμόνι της VW και παρέμεινε στη θέση του προέδρου μέχρι το 2015, διαμορφώνοντας τη σύγχρονη παρουσία της Volkswagen στην αυτοκινητοβιομηχανία.

Ο Ferry συνέχισε να ασχολείται με την  κατασκευή αυτοκινήτων, δημιουργώντας το πρώτο μοντέλο με το σήμα της Porsche, το Beetle-like 356 και κάποια στιγμή ανέλαβε τη θέση προέδρου του διοικητικού συμβουλίου της Porsche.

Ήταν επίτιμος πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου μέχρι τον θάνατό του το 1998. Η αδερφή του συμμετείχε επίσης στη διαχείριση της επιχείρησης, αν και σε μικρότερο βαθμό.

Οικογενειακή κόντρα

Μετά το θάνατό του, ο Ferdinand Porsche έδωσε στον γιο του Ferry και στην κόρη του Louise καθώς και στα παιδιά τους μερίδιο 10% από την  περιουσία του.

Ο θάνατος του Ferdinand αποτέλεσε την αρχή για μεγάλες διαμάχες και κόντρες μεταξύ των μελών των δύο οικογενειών.

Οι διαμάχες ξεκίνησαν με κοροϊδίες και υποτίμηση μεταξύ των παιδιών της Louise και του Ferry, όταν ακόμη ήταν έφηβοι και κορυφώθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’60, όταν τέσσερα από τα ξαδέρφια βρέθηκαν να δουλεύουν όλα μαζί στη Porsche.

O γιος του Ferry,  σχεδιαστής, Ferdinand Alexander Porsche, γνωστός και ως Butzi, o αδερφός του, επικεφαλής παραγωγής,  Hans-Peter Porsche,  o  γιος της Louise, επικεφαλής διανομής,  Hans Michel Piëch και ο αδερφός του, επικεφαλής έρευνας και ανάπτυξης, Ferdinand Karl Piëch.

Μια οικογενειακή συνάντηση το 1970, με πρωτοβουλία του Ferry στο Zell am See της Αυστρίας με στόχο τη συμφιλίωση, οδήγησε σε ακόμα μεγαλύτερες διαμάχες.

Τελικά, η οικογένεια αποφάσισε το 1972 ότι κανένα μέλος της οικογένειας δεν θα μπορούσε να εργαστεί στο μέλλον στην Porsche, η οποία πλέον θα λειτουργούσε μόνο από εξωτερικούς διευθυντές.

Τα επιχειρηματικά βήματα των Porsche- Piëch

Ο Butzi Porsche, διαφοροποιήθηκε ιδρύοντας την Porsche Design, μία ξεχωριστή επιχείρηση, η οποία παρήγαγε γυαλιά ηλίου, σκι και ρολόγια, μεταξύ άλλων συλλεκτικών ειδών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Ernst Piëch, ένας άλλος από τους γιους της Louise, προσπάθησε να πουλήσει μέρος των οικογενειακών του μετοχών σε Άραβες επενδυτές, με την οικογένεια να τον εμποδίζει τελικά να ολοκληρώσει τη συμφωνία.

Ο Ferdinand Karl Piëch, ξάδερφος του Butzi, αναγκάστηκε επίσης να συμμορφωθεί με τους οικογενειακούς κανόνες. Έφυγε από την Porsche και εργάστηκε στην Audi τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, την περίοδο που θρυλικά μοντέλα όπως το Audi 100 sedan και το Audi Quattro road βγήκαν στην αγορά.

Το 1993, έγινε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου VW, στον οποίο εντάχθηκε η  Audi, και στη συνέχεια πρόσθεσε τις Lamborghini, Bentley και Bugatti.

O ρόλος του Ferdinand Piëch

Μία από τις θρυλικές διαμάχες ήταν μεταξύ του Piëch και του ξαδέλφου του Wolfgang. Ο δεύτερος άρχισε αθόρυβα να αποκτά μετοχές της VW στις αρχές της δεκαετίας του 2000 με στόχο την εξαγορά. Η κρίση του 2008 χάλασε τα σχέδια του Wolfgang Porsche.

Η διαμάχη μεταξύ των δύο οικογενειών είχε και προσωπικό χαρακτήρα, καθώς ο Piëch είχε ήδη κλέψει την καρδιά της Marlene Porsche, συζύγου του ξαδέρφου του Gerhard Porsche.

Η Marlene άφησε τον Gerhard για τον Piëch, προκαλώντας αναστάτωση στην οικογένεια. Κυρίως γιατί μετά το διαζύγιο διατηρούσε ένα μέρος των μετοχών του Gerhard.

Η Marlene και ο Piëch δεν παντρεύτηκαν ποτέ, είχαν όμως δύο παιδιά μαζί.

Συνολικά, ο Piëch απέκτησε 13 απογόνους από τέσσερις διαφορετικές γυναίκες.

Ο Piëch εγκατέλειψε τη θέση του ως πρόεδρος της VW το 2015, σε αφήνοντας ως διάδοχο και προστατευόμενό του, Martin Winterkorn, ο οποίος είχε να αντιμετωπίσει το τεράστιο σκάνδαλο των εκπομπών ντίζελ που κόστισε στην εταιρεία περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια δολάρια.

Λίγο πριν το θάνατό του το 2019, το Der Spiegel περιέγραψε την εταιρική κουλτούρα που είχε δημιουργήσει ο Piëch στη VW ως «Βόρεια Κορέα χωρίς τα στρατόπεδα εργασίας».

Από τότε, τα πράγματα στην οικογενειακή επιχείρηση έχουν αλλάξει – τουλάχιστον λίγο, λέει ο Michael Dean, αναλυτής αυτοκινήτων στο Bloomberg Intelligence: «Είναι πολύ πιο εγκάρδιες οι σχέσεις στην οικογένεια τώρα που έφυγε ο Ferdinand Piëch».

Καθώς ο χρόνος του Wolfgang Porsche πλησιάζει στο τέλος του, το ερώτημα είναι πόσο θα διαρκέσει αυτή η καλή σχέση.

Σενάρια διαδοχής

Ως πρόεδρος των επιχειρηματικών συμφερόντων της οικογένειας, ο Wolfgang Porsche είναι ο εκ των πραγμάτων εκπρόσωπος της οικογένειας για τους 80 και πλέον απογόνους του ιδρυτή Ferdinand Porsche σε διάστημα πέντε γενεών.

Ο μανιώδης κυνηγός και ζωγράφος επανέφερε την οικογένειά του στην εξουσία, όπως αποδεικνύεται από την πρόσφατη εισαγωγή της Porsche στο χρηματιστήριο.

Ο Hans Michel Piëch, γιος της Louise και του Anton Piëch και λίγο μεγαλύτερος ξάδερφος του Wolfgang, βρίσκεται στη δεύτερη θέση, στην πυραμίδα εξουσίας της οικογένειας Porsche- Piëch. Δικηγόρος, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, συμμετέχει στα διοικητικά συμβούλια της VW και της Porsche SE.

Ο Ferdinand Oliver Porsche, ανιψιός του Wolfgang  και γιος του Butzi, είναι ένας ακόμα σημαντικός παίκτης στο παιχνίδι της διαδοχής.

Ο Oliver είναι το μακροβιότερο μέλος της τέταρτης γενιάς της οικογένειας που συμμετείχε στα διοικητικά συμβούλια των Volkswagen Group, Volkswagen AG και Porsche SE.

O απομονωμένος 61χρονος επιχειρηματίας έχει ισχυρή παρουσία στα διοικητικά συμβούλια, κερδίζοντας τη διάκριση μεταξύ των φαβορί για τη θέση του διαδόχου.

Διαβάστε επίσης:

Porsche: Με αναφορές στο μοντέλο-θρύλο η IPO- Διάθεση 911 εκατ. μετοχών στην αγορά