Μήπως είμαστε… ρατσιστές με τα ρομπότ;

Σκεφτείτε ένα ρομπότ. Τι χρώμα το φαντάζεστε; Το πιθανότερο είναι λευκό ή μεταλλιζέ, επειδή τα ρομπότ άλλων χρωμάτων είναι λίγα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

Αυτό έκανε ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Καντέρμπουρι της Νέας Ζηλανδίας να σκεφτούν: υπάρχει κάτι σαν φυλετική προκατάληψη όταν πρόκειται για ρομπότ; Και, αν υπάρχει, ποιες είναι οι συνέπειες;

Ο αναπληρωτής καθηγητής Christoph Bartneck και η ομάδα του επιστράτευσαν 163 άτομα για να συμμετάσχουν στη μελέτη.

Για να διαπιστωθεί αν οι άνθρωποι αποδίδουν κάτι αντίστοιχο με φυλετικές ιδιότητες στα ρομπότ και ποια επίδραση θα μπορούσε να έχει αυτό, χρησιμοποίησαν αυτό που είναι γνωστό ως «παράδειγμα μεροληψίας του ενόπλου», μαζί με μια σειρά από αναλυτικά ερωτήματα.

Αίσθηση απειλής

Η μεροληψία του ενόπλου είναι μια έννοια που βασίζεται σε μελέτες για να διαπιστωθεί εάν οι αστυνομικοί είναι πιθανότερο να πυροβολήσουν ανθρώπους που δεν είναι λευκοί, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε πραγματική απειλή για τη ζωή.

Ο Bartneck και η ομάδα του έδειξαν στους συμμετέχοντες μια σειρά από εικόνες: ανθρώπους και ρομπότ, ένοπλους και άοπλους, λευκούς και μαύρους. Αν αντιλαμβάνονταν μια απειλή, οι συμμετέχοντες πατούσαν ένα κουμπί που υποκαθιστούσε το τράβηγμα της σκανδάλης ενός όπλου.

Οι ερευνητές εξέτασαν αν οι συμμετέχοντες ταυτοποίησαν σωστά τους επιτιθέμενους από τους μη επιτιθέμενους και τον χρόνο αντίδρασης τους – και εφόσον επέλεξαν να πυροβολήσουν, το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην εμφάνιση της εικόνας και το πάτημα του κουμπιού.

Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στην έκθεση «Ρομπότ και Ρατσισμός», δείχνουν ότι τα άοπλα μαύρα ρομπότ πυροβολήθηκαν πιο συχνά από τα άοπλα λευκά. Πυροβολήθηκαν επίσης πιο γρήγορα, δείχνοντας περισσότερο μια ενστικτώδη αντίδραση παρά μια αξιολόγηση των οπτικών πληροφοριών.

«Αυτή η προκατάληψη είναι τόσο σαφής ένδειξη ρατσισμού προς τους μαύρους ανθρώπους, όσο και η αυτοματοποίηση της επέκτασής της στα ρομπότ φυλετικοποιημένα ως μαύρα», λένε οι συντάκτες της έκθεσης.

Αναπτύσσοντας την ποικιλομορφία

Φυσικά, δεν μπορούμε να πούμε ότι τα ρομπότ έχουν φυλή με τον τρόπο που η λέξη εφαρμόζεται στους ανθρώπους. Αλλά αυτή η διάκριση είναι φαινομενικά αντίθετη με τις αντιλήψεις των ανθρώπων.

Οι συμμετέχοντες στη μελέτη «κατάφεραν εύκολα και με βεβαιότητα να προσδιορίσουν τη φυλή των ρομπότ σύμφωνα με την φυλετικοποίησή τους», αναφέρει η έκθεση.

Εάν τα φυλετικά χαρακτηριστικά εφαρμοστούν από τους ανθρώπους στα ρομπότ, συνειδητά ή μη, η ανάπτυξη της ποικιλομορφίας στα ρομπότ θα γίνει σημαντική, υποστηρίζουν.

Για όσους εργάζονται στην ανάπτυξη ρομπότ, λένε, αυτά τα ευρήματα θα πρέπει να επηρεάσουν τις αποφάσεις που λαμβάνουν γύρω από την εμφάνιση: «Εάν τα ρομπότ υποτίθεται ότι λειτουργούν ως δάσκαλοι, φίλοι ή φροντιστές, για παράδειγμα, τότε θα υπάρχει σοβαρό πρόβλημα αν αυτοί οι ρόλοι καλύπτονται μόνο από ρομπότ που έχουν φυλετικοποιηθεί ως λευκά».