Γιατί οι γυναίκες ζουν 4,5 χρόνια περισσότερο από τους άνδρες;

Τι θα μπορούσε να προσθέσει σχεδόν τεσσεράμισι χρόνια στη ζωή σας; Το να είστε γυναίκα, σύμφωνα με νέα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που εξετάζουν την πρόσβαση και τις στάσεις απέναντι στην υγεία, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο αυτό επηρεάζει το προσδόκιμο ζωής.

Περισσότερα από 141 εκατομμύρια παιδιά θα γεννηθούν φέτος και τα αγόρια θα ζήσουν 69,8 χρόνια κατά μέσο όρο, ενώ τα κορίτσια θα φτάσουν τα 74,2 χρόνια – διαφορά 4,4 ετών. Το προσδόκιμο ζωής στην ηλικία των 60 ετών είναι επίσης μεγαλύτερο για τις γυναίκες από τους άνδρες, σύμφωνα με τα στοιχεία.

Αν και η έκθεση για την άνιση πρόσβαση στην υγεία δημοσιεύεται κάθε χρόνο, αυτή είναι η πρώτη φορά που έχει κατανεμηθεί ανά φύλο. Και δεν υπάρχει καμία απλή εξήγηση που να μπορεί να διαφωτίσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, λέει ο ΠΟΥ, αποδίδοντας τα αποτελέσματα σε μια σειρά από βιολογικές διαφορές και ρόλους των φύλων ανά τον κόσμο.

«Πίσω από κάθε αριθμό στις Παγκόσμιες Στατιστικές Υγείας υπάρχει ένας άνθρωπος, μια οικογένεια, μια κοινότητα ή ένα έθνος», λέει ο Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. «Ο στόχος μας είναι να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα δεδομένα για να λάβουμε αποφάσεις πολιτικής που βασίζονται σε τεκμήρια και που μας φέρνουν πιο κοντά σε έναν πιο υγιεινό, ασφαλέστερο και δικαιότερο κόσμο για όλους».

Ορισμένες από τις διαφορές αποδίδονται σε κοινωνικά κατασκευασμένους ρόλους, νόρμες και συμπεριφορές φύλου. Για παράδειγμα, οι άνδρες είναι πιο πιθανό να σκοτωθούν σε τροχαίο ατύχημα, γεγονός που αντανακλά το γεγονός ότι – γενικά – περισσότεροι άνδρες οδηγούν και απασχολούνται περισσότερο στον κλάδο των μεταφορών. Οι καρδιακές παθήσεις και οι καρκίνοι των πνευμόνων σκοτώνουν επίσης περισσότερους άντρες

Άλλες διαφορές είναι βιολογικές. Για παράδειγμα, ορισμένες γενετικές διαφορές μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης μεταξύ των κοριτσιών.

«Η ακριβής συμβολή των βιολογικών διαφορών και των ρόλων των φύλων στην κατάσταση της υγείας είναι συχνά δύσκολο να προσδιοριστεί, επειδή δε λειτουργούν ανεξάρτητα», αναφέρει η έκθεση.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η έκθεση αποκάλυψε επίσης μία διαφορά μεταξύ των χωρών υψηλού εισοδήματος και χαμηλού εισοδήματος. Το προσδόκιμο ζωής είναι χαμηλότερο για τις γυναίκες στις φτωχότερες χώρες, καθώς η έλλειψη βασικών υπηρεσιών υγείας οδηγεί σε περισσότερους θανάτους μητέρων. Σε χώρες με υψηλά εισοδήματα, ο μητρικός θάνατος είναι σπάνιος, σύμφωνα με τα στοιχεία.

Οι διαφορές μεταξύ της υγείας των ανδρών και των γυναικών εξετάζονται επίσης στην έκθεση Global Gender Gap Report 2018 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η οποία εξετάζει τις διαφορές μεταξύ των χωρών και δείχνει ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων είναι μικρότερο στην υγεία και μεγαλύτερο στην πολιτική και οικονομική συμμετοχή.

H ενότητα υγείας και επιβίωσης της έκθεσης χρησιμοποιεί δύο δείκτες: έναν ο οποίος μετρά τον αριθμό των αγοριών έναντι των κοριτσιών που γεννιούνται και αποσκοπεί στο να εντοπίσει «χαμένες γυναίκες» σε χώρες που έχουν ισχυρή προτίμησή στους γιους, και έναν άλλο που εξετάζει το χάσμα μεταξύ του αριθμού ετών που γυναίκες και άνδρες μπορούν να αναμένουν ότι θα ζήσουν με καλή υγεία.

Αν και καμία χώρα δεν έχει ακόμη επιτύχει πλήρη ισορροπία όσον αφορά στην υγεία, 74 χώρες σχεδόν έκλεισαν το χάσμα, ενώ και οι 149 χώρες έκλεισαν τουλάχιστον το 90% του χάσματός τους. Στην Ινδία, το Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία και την Κίνα, ο λόγος είναι χαμηλότερος, καθώς κυριαρχούν οι «χαμένες γυναίκες» και τα χάσματα που οφείλονται στο φύλο όσον αφορά στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.

«Η ισότητα έχει επιτευχθεί ουσιαστικά σε όλες τις χώρες όσον αφορά στο προσδόκιμο ζωής», αναφέρει η έκθεση. «Οι γυναίκες τείνουν να ζουν περισσότερο σε όλες τις χώρες, εκτός από το Κουβέιτ, το Μπουτάν και το Μπαχρέιν, όπου ο λόγος είναι περίπου 99%».

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο world economic forum.org και συγγραφέας είναι η Emma Charlton.