ΔΝΤ: Πέντε πράγματα που επιβαρύνουν την παγκόσμια οικονομία

«Yποτονική και επισφαλής, αλλά δε χρειάζεται να είναι έτσι τα πράγματα».

Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο η επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Gita Gopinath συνόψισε πρόσφατα την κατάσταση της παγκόσμιας ανάπτυξης.

Η έκκλησή της για «υποστηρικτικές πολιτικές» ήρθε καθώς το ΔΝΤ μείωσε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας στην τελευταία τριμηνιαία έκθεση World Economic Outlook.

Η επικαιροποίηση του Ιουλίου προβλέπει αύξηση 3,2% το 2019 και 3,5% το 2020 – μείωση κατά 0,1% για τα δύο έτη από τις προβλέψεις του Απριλίου, τις οποίες το ΔΝΤ είχε ήδη αναθεωρήσει.

Με τις προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης να είναι ήδη οι πιο αδύναμες μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, ακολουθεί μια ματιά σε μερικά από τα πράγματα που επιβαρύνουν την παγκόσμια οικονομία.

1. Εμπορικές εντάσεις

Ο παγκόσμιος ρυθμός αύξησης του εμπορίου μειώθηκε στο 0,5% (σε ετήσια βάση) το πρώτο τρίμηνο του 2019 – ο πιο αργός ρυθμός του από το 2012.

Τα στοιχεία αυτά ήρθαν πριν από την πρόσφατη εμπορική ανακωχή μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας στη σύνοδο κορυφής της G20, αλλά οι εντάσεις παραμένουν μεγάλες.

Το ΔΝΤ ανησυχεί επίσης για την προοπτική αμερικανικών περιορισμών στην κινεζική τεχνολογία, που απειλούν να διαταράξουν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού τεχνολογίας.

2. Brexit

Ταυτόχρονα, έχουν αυξηθεί οι πιθανότητες ενός Brexit χωρίς συμφωνία.

«Ο βασικός παράγοντας κινδύνου για την παγκόσμια οικονομία είναι ότι οι δυσμενείς εξελίξεις – συμπεριλαμβανομένων των περαιτέρω δασμών μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας, των αμερικανικών δασμών σε αυτοκίνητα ή ενός Brexit χωρίς συμφωνία – μειώνουν την εμπιστοσύνη, αποδυναμώνουν τις επενδύσεις, απομακρύνουν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και επιβραδύνουν σημαντικά την παγκόσμια ανάπτυξη κάτω από το βασικό σενάριο», ανέφερε το ΔΝΤ.

Για να ενισχυθεί η ανάπτυξη, το ΔΝΤ προτείνει την ελάφρυνση των εμπορικών και τεχνολογικών εντάσεων και την ταχεία επίλυση της αβεβαιότητας γύρω από τις εμπορικές συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης αυτής μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, καθώς και της ζώνης ελευθέρου εμπορίου που καλύπτει τον Καναδά, το Μεξικό και τις ΗΠΑ.

3. Παγκόσμια αποφυγή κινδύνων

Τον Μάιο, η αύξηση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας πυροδότησε ένα ξαφνικό επεισόδιο αποφυγής κινδύνων στις παγκόσμιες αγορές.

Το ΔΝΤ ανησυχεί ότι τέτοια «επεισόδια αποφυγής κινδύνων» θα μπορούσαν να «εκθέσουν τις οικονομικές αδυναμίες που συσσωρεύτηκαν κατά τα έτη χαμηλών επιτοκίων», συμπιέζοντας τους δανειολήπτες με υψηλή μόχλευση.

Οι πιθανοί παράγοντες πυροδότησης θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν «περαιτέρω κλιμακώσεις στις εμπορικές εντάσεις. παρατεταμένη αβεβαιότητα της δημοσιονομικής πολιτικής και η επιδείνωση της δυναμικής του χρέους σε ορισμένες χώρες υψηλού χρέους, εντατικοποίηση των πιέσεων στις μεγάλες αναδυόμενες αγορές που βρίσκονται επί του παρόντος εν μέσω δύσκολων διαδικασιών μακροοικονομικής προσαρμογής (όπως στην Αργεντινή και την Τουρκία), ή μια χειρότερη από την αναμενόμενη επιβράδυνση στην Κίνα».

4. Αποπληθωριστικές πιέσεις

Η επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και ο χαμηλότερος πληθωρισμός τόσο στις προηγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες έχουν αναζωογονήσει τις ανησυχίες για αποπληθωριστικά σπιράλ.

Ο χαμηλότερος πληθωρισμός και οι χαμηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό καθιστούν δυσκολότερο για τους δανειολήπτες να εξυπηρετούν τα χρέη τους, μειώνουν την όρεξη επιχειρήσεων για επενδύσεις και επηρεάζουν την ικανότητα των κεντρικών τραπεζών να αντιμετωπίσουν μια ύφεση με χαλαρή νομισματική πολιτική.

5. Κλιματική αλλαγή, συγκρούσεις και γεωπολιτικές εντάσεις

Απαιτείται επειγόντως μεγαλύτερη παγκόσμια συνεργασία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

Τόνισε ότι η κλιματική αλλαγή «παραμένει μια γενική απειλή για την υγεία και τα μέσα διαβίωσης σε πολλές χώρες, καθώς και την παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα».

Το ΔΝΤ ανησυχεί επίσης για τις συγκρούσεις, οι οποίες φέρνουν «φρικτό ανθρωπιστικό κόστος» και μεταναστευτικές πιέσεις στις γειτονικές χώρες.

Μαζί με τις γεωπολιτικές εντάσεις – ιδιαίτερα πρόσφατα στον Περσικό Κόλπο – αυτό αυξάνει τον κίνδυνο μεγαλύτερης μεταβλητότητας στις αγορές βασικών προϊόντων.