Καθηγητής Θεόδωρος Τσακίρης στο mononews: Οι κίνδυνοι από το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο

Εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στο mononews για τις επιπτώσεις που θα έχει ένα εμπάργκο στο Ρωσικό πετρέλαιο για την Ελλάδα δίνει ο Επίκουρος Καθηγητής Γεωπολιτικής και Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Θεόδωρος Τσακίρης.

Αναδεικνύει τον κίνδυνο αύξησης των τιμών του πετρελαίου και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στον εφοπλιστικό κλάδο, ασκεί σφοδρή κριτική στους ευρωπαϊκούς χειρισμούς και προβλέπει πως η Μόσχα δεν θα κόψει τη ροή του φυσικού αερίου προς την Ελλάδα.

– Κύριε Τσακίρη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζει ένα εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Τι θα σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη για την Ελλαδα;

Η Ελλάδα δεν έχει μεγάλη, άμεση εξάρτηση από άποψη ποσοτικών εισαγωγών, εισάγουμε ευτυχώς ένα μικρό ποσοστό της ζήτησης. Ένα μικρό ποσοστό η Motor Oil, ένα μεγαλύτερο τα Ελληνικά Πετρέλαια, οπότε, είναι σχετικά εύκολο να αντικατασταθούν οι ποσότητες.

Βασικό ζήτημα για την Ελλάδα δεν είναι οι ποσότητες, είναι το ποιά θα είναι η επίπτωση στις τιμές. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ζητούμενο σήμερα, με δεδομένη τη γεωπολιτική μη διαθεσιμότητα, πρόθεση, προθυμία των ηγετικών δυνάμεων του OPEC και του Ιράν, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, που έχουν τη δυνατότητα να αντικαταστήσουν τις ρωσικές εισαγωγές προς την Ευρώπη, αλλά όχι σε παγκόσμιο επίπεδο, σε καμία περίπτωση. Το σύνολο των ρωσικών εξαγωγών είναι 7 εκ. βαρέλια. Αυτό δεν μπορεί να αντικατασταθεί από καμία δύναμη, ακόμη και αν όλος ο OPEC στρεφόταν εναντίον της Ρωσίας.

Ο κίνδυνος πετρελαϊκής κρίσης τύπου 1973-74

Οπότε δεν μιλάμε για κάτι τέτοιο. Αν επιχειρηθεί να γίνει κάτι τέτοιο θα έχουμε μια πετρελαϊκή κρίση σαν του 1973- 1974. Σας θυμίζω ότι τότε οι τιμές του πετρελαίου πολλαπλασιάστηκαν, κανείς δεν θέλει να ξαναζήσει κάτι τέτοιο. Αυτή δεν είναι μία υπερβολική εκτίμηση, είναι και η εκτίμηση της αμερικανίδας Υπουργού Οικονομικών, η οποία προειδοποίησε ότι μία τέτοια μετάβαση δεν μπορεί να γίνει βίαια, δεν μπορεί να γίνει άτσαλα, ακριβώς επειδή ελλοχεύει ο κίνδυνος να έχει πολύ μεγάλη αύξηση η τιμή του πετρελαίου.

Αν λοιπόν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα προσφοράς, υποκατάστασης μέσω της αύξησης εναλλακτικών πηγών προσφοράς πετρελαίου, η άλλη εναλλακτική είναι η μείωση της κατανάλωσης, το οποίο είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί ούτως ή άλλως, ιδιαίτερα στην περίοδο Μαίου – Οκτωβρίου όπου στο Βόρειο ημισφαίριο αρχίζει η εποχικά αυξημένη ζήτηση, κάτι το οποίο στη χώρα μας συμβαίνει από τον Ιούνιο ως τον Σεπτέμβριο και για λόγους τουρισμού.

Ο ρόλος των στρατηγικών αποθεμάτων.

Εφόσον δεν υπάρχει λοιπόν εναλλακτική μέσα από την προσφορά, η άλλη εναλλακτική η οποία υπάρχει και έχει χρησιμοποιηθεί σε ένα βαθμό στο παρελθόν δύο φορές με αντικειμενικό στόχο να μειώσει τις τιμές του πετρελαίου είναι η αξιοποίηση των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου που διαθέτουν οι χώρες του ΔΕΟ, του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, στον οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα και στον οποίο συμμετέχουν και όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κάποιες έμμεσα.

Το πρόβλημα όμως με αυτά τα αποθέματα είναι ότι είναι στατικά ως μέγεθος. Και έχουν μέγιστη διάρκεια ζωής περίπου 90 ημέρες. Το μποϋκοτάζ αυτό που θέλει να επιβάλει η Επιτροπή αυτή τη στιγμή δεν έχει χρονικό ορίζοντα παύσης. Οπότε μιλάμε για κάτι που ακόμα και αν πούμε ότι ναι, δεν έχουμε τη δυνατότητα μέσα από αύξηση παραγωγής, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε στρατηγικά αποθέματα, αυτά δεν είναι αυτομάτως ανανεώσιμα, δεν είναι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Εκτός συζήτησης μέτρα περιστολής ζήτησης πετρελαίου.

Τα στρατηγικά αποθέματα έχουν πολύ συγκεκριμένο και πεπερασμένο βίο και για να αυξηθεί ο βίος αυτός πέρα από τις 90 ημέρες, θα πρέπει οι κυβερνήσεις να επιβάλουν με δρακόντιο τρόπο μέτρα περιστολής της ζήτησης, κάτι το οποίο δεν υπάρχει περίπτωση τα κράτη να επιβάλουν.

Ειδικά για οικονομίες όπως είναι η δική μας, η οποία χρειάζεται τις μεταφορές, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, για αυτό ακριβώς λέμε ότι η εποχική ζήτηση στο πετρέλαιο είναι πολύ υψηλή στο Βόρειο Ημισφαίριο μεταξύ Μαΐου και Οκτωβρίου και στην Ελλάδα το ξέρουμε, την περίοδο του καλοκαιριού. Ήδη έχει ξεκινήσει αυτό να συμβαίνει, από τον Απρίλιο, όσον αφορά στην αύξηση της κατανάλωσης κυρίως λόγω της αύξησης του απαραίτητου για την οικονομία τουριστικού κύματος, το οποίο είναι απολύτως ζωτικής σημασίας για να μπορεί η οικονομία μας να σταθεί στα πόδια της αυτή τη στιγμή.

Φανταστείτε τι θα συμβεί και τι άχθος θα επιφέρει στην ελληνική οικονομία το ενδεχόμενο να αυξηθούν οι τιμές, να πάνε από τα 110 στα 150, 180 ή 200 δολάρια σε περίπτωση που γίνει μία τόσο άτσαλη και τόσο άμεση διακοπή όσο ορισμένοι ευαγγελίζονται εντός της Ε.Ε.

Ζωτικής σημασίας η σταδιακή απεξάρτηση.

Είναι θετικό ότι στο προσχέδιο που έχει υποβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάτι τέτοιο δεν γίνεται άμεσα, δίνεται περιθώριο έξι μηνών αλλά σε αυτούς τους έξι μήνες, θα πρέπει επιπλέον να υπάρχει μία δυνατότητα αναθεώρησης σε τακτά χρονικά διαστήματα των επιπτώσεων και να δοθεί πολύ περισσότερος χρόνος, ειδικά για τις χώρες που έχουν μεγάλη ποσοτική εξάρτηση από τη Ρωσία.

Παραδείγματος χάριν η Σλοβακία έχει 96% εξάρτηση από τη Ρωσία, η Ουγγαρία έχει 74% εξάρτηση, η Λιθουανία έχει 61%, Τσεχία και Αυστρία έχουν πάνω από 50%, καταλαβαίνετε ότι για αυτές τις χώρες ίσως να μην είναι καθόλου επαρκείς οι έξι μήνες. Θα πρέπει λοιπόν να δοθεί μία μεγαλύτερη περίοδος προσαρμογής, πολύ πέραν από τους έξι μήνες και ταυτόχρονα να ενσωματωθεί και μία ρήτρα αναθεώρησης ή και μία ρήτρα αποφυγής ακόμα εάν αποδειχθεί για ορισμένα κράτη ότι η συνέχιση των εισαγωγών είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας.

Για αυτό το λόγο και κράτη όπως η Σλοβακία και η Ουγγαρία που στο Ουκρανικό έχουν μεταξύ τους τελείως διαφορετική πολιτική, η μία είναι τελείως αντιρωσική, δίνει τα περισσότερα οπλικά συστήματα στην Ουκρανία και από την άλλη έχεις την περίπτωση της Ουγγαρίας που είναι η πιο φιλορωσική εντός Ε.Ε. όμως και οι δύο λένε ακριβώς το ίδιο πράγμα. Επειδή υπάρχουν αντικειμενικά δεδομένα της αγοράς πετρελαίου, που πολλοί υποτιμούν και δεν δίνουν, και είναι τραγικό αυτο που συμβαίνει, την έμφαση που πρέπει στις εθνικές ιδιαιτερότητες και τις περιφερειακές ιδιοσυγκρασίες όταν επιχειρούν να αποφασίσουν κάτι τέτοιο, μία τόσο σοβαρή πράξη οικονομικού πολέμου εναντίον της Ρωσίας, γιατί περί αυτού πρόκειται.

Επίσης δεν ξέρω πόσο έχουν σκεφτεί το πόσο αυτό θα επηρεάσει και την διπλωματική και στρατιωτική συμπεριφορά της Ρωσίας, δηλαδή μήπως την κάνει αυτό ακόμα επιθετικότερη.

Δεν έχει γίνει ανάλυση κόστους – οφέλους για το εμπάργκο.

Βεβαίως το αντεπιχείρημα το αναγνωρίζω και το καταλαβαίνω απόλυτα, είναι ότι δεν μπορούμε συνεχώς να επιδοτούμε τη ρωσική πολεμική μηχανή, το καταλαβαίνω αυτό ως επιχείρημα, από την άλλη όμως θα πρέπει να βρεθεί μία ισορροπία ανάμεσα στον τελικό στόχο και τον τρόπο σε σχέση με το κόστος που θα επιφέρει στους αλλους και στις κυβερνήσεις οι οποίοι στηρίζουν σε τελική ανάλυση την αντιρωσική πολιτική της Ε.Ε.

Σε πολλαπλά επίπεδα και σε διαφορετικό βαθμό το κάθε κράτος. Αλλά δεν φαίνεται να έχει υπάρξει επαρκής φροντίδα ανάλυσης της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, είναι απαραίτητο να υπάρξει μία ανάλυση κόστους οφέλους για κάθε επιβολή κυρώσεων, να υπάρχει δυνατότητα πρόβλεψης του κόστους και πρωτογενών και δευτερογενών επιπτώσεων για τις οικονομίες των κρατών μελών που επηρεάζονται και αυτά τα οποία σας λέω περιλαμβάνονται σε όλα τα νομοσχέδια τα οποία περνάνε από το αμερικανικό κογκρέσο.

Οι κίνδυνοι για την ελληνική ναυτιλία.

– Η απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο θα αποτελέσει πλήγμα και για την ελληνική ναυτιλία;

Τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να τα δώσει καλύτερα η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών. Αυτοί είναι ικανότεροι να απαντήσουν για το τι θα χάσουν. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να υπάρξει και μία πρόνοια για χώρες όπως η Ελλάδα, η Μάλτα, η Κύπρος αλλά και χώρες όπως η Ολλανδία. Να μπορέσουν να έχουν μία πολύ καλή εκτίμηση για το κόστος που θα επιφέρει μια συγκεκριμένη απαγόρευση στη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου μέσα από πλοία που έχουν ευρωπαϊκές σημαίες και ευρωπαϊκή φορολογική βάση.

Διότι, πρώτον, αν για παράδειγμα μία εφοπλιστική εταιρεία, έχει υπογράψει μακροπρόθεσμα συμβόλαια με μια ρωσική εταιρεία π.χ. το 2020 ή πριν την έναρξη του πολέμου, αυτά πρέπει να εξαιρεθούν. Δεν μπορεί να υπάρχει αναδρομική επιβολή κυρώσεων στο συγκεκριμένο κομμάτι.

Επίσης σε περίπτωση που έχει υπογραφεί ένα ετήσιο συμβόλαιο ή εξαμηνιαίο και μακροπρόθεσμες ναυλώσεις, κανείς δεν μπορεί άμεσα να μας απαντήσει πόσες είναι και τι κόστος έχουν, αυτή είναι μία άσκηση που την κάνουν αυτή τη στιγμή όλα τα εφοπλιστικά γραφεία, αυτή είναι η πραγματικότητα. Αυτά πρέπει να ενημερώσουν την Κυβέρνηση. Η οποιαδήποτε κυβέρνηση πρέπει να έχει μια πολύ καλή εικόνα του τι συνεπάγεται το εμπάργκο για τον κάθε εφοπλιστικό όμιλο, ξεχωριστά, διότι αν επιβληθεί αυτό το πράγμα χωρίς καμία προσοχή…σας το λέω γιατί οι προτάσεις της Επιτροπής λένε εμπάργκο σε ένα μήνα, είναι αστείο να συζητάμε για ένα μήνα, θέλει μήνες, πολλούς μήνες για να δεις πως αυτή η προσαρμογή μπορεί να γίνει ή να μην γίνει και σε τι βαθμό και με ποιό κόστος.

Μπορεί να αλλάξουν σημαία και φορολογική έδρα.

Αν επικρατήσει η λογική της άμεσης επιβολής, οι εφοπλιστικές επιχειρήσεις που θα έχουν ουσιαστικό κόστος από το ενδεχόμενο ακύρωσης των συμβολαίων θα κάνουν πολύ απλά δύο πράγματα.

Το πρώτο είναι να αλλάξουνε σημαία.

Και το δεύτερο είναι να αλλάξουν φορολογική έδρα κατά τρόπο που να μην είναι σαφές το ποιός είναι ο πραγματικός ιδιοκτήτης τη συγκεκριμένης υποδομής.

Οπότε, θα κάνουμε μία τρύπα στο νερό, το εμπόριο θα συνεχίσει να γίνεται κανονικά…ίσως με μεγαλύτερο κόστος ασφαλίστρων και ουσιαστικά ο μόνος που θα χάσει από αυτή την ιστορία, θα είναι τα κράτη που θα χάσουν τις σημαίες και τα φορολογικά έσοδα.

Ε, λοιπόν, αυτό δεν μπορεί να αξιολογηθεί μέσα σε ένα μήνα.

Είναι πολύ απλό αυτό.

– Την ίδια ώρα είναι ακόμη θολό το τοπίο για το πως ευρωπαϊκές εταιρείες θα πληρώσουν μέσα στον Μάιο την Gazprom, τι επιτρέπεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τι όχι, εσείς τι έχετε καταλάβει; Κάνετε κάποια πρόβλεψη;

Η πρόβλεψή μου είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να εξηγήσει και από νομική πλευρά πως είναι δυνατόν σε μία τράπεζα που δεν βρίσκεται σε καθεστώς κυρώσεων να επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού σε ένα νόμισμα και να απαγορεύεται στο άλλο.

Πιστεύω πως θα ανοίξουν οι δύο λογαριασμοί, οι εταιρείες θα πληρώσουν στο νόμισμα της σύμβασης και ταυτόχρονα θα κάνουν μία δημόσια δήλωση προς την Gazprom ότι εμείς σε πληρώνουμε βάσει του συγκεκριμένου τιμολογίου το οποίο υπάρχει την συγκεκριμένη ημέρα με βάσει την ισοτιμία και θεωρούμε ότι σε έχουμε εξοφλήσει.

Τώρα, αν από εκεί και πέρα, αν η Gazprombank θέλει να μετατρέψει τα ευρώ σε ρούβλια, μέσα σε έξι μέρες ή δύο ώρες κλπ αυτό είναι δικό της θέμα. Αν τώρα θεωρήσει ότι η πληρωμή θεωρείται λήξασα όταν γίνει η πληρωμή σε ρούβλια, αυτό πάλι είναι κάτι το οποίο αφορά την Gazprom, δεν αφορά εμένα που πληρώνω σε ευρώ ή δολάρια.

Αν πει μου χρωστάτε ή σου χρωστάω κάτι γιατί η ισοτιμία άλλαξε, τότε υπάρχει ένα μικρό υπόλοιπο το οποίο δεν αποτελεί σοβαρή βάση για να διακόψει τις εξαγωγές και το συμβόλαιο…

Δεν χρειάζεται να δημιουργούμε κρίση από το πουθενά για αυτή τη διαδικασία. Δεν χρειάζεται να αυξάνουμε την εικόνα της κρίσης και του πανικού διότι σε τελική ανάλυση ο μόνος που κερδίζει από αυτό είναι η ίδια η Ρωσία, η οποία πουλάει το αέριο της σε ακόμη υψηλότερες τιμές. Δεν ξέρω αν αυτοί οι οποίοι έχουν σκεφτεί ότι πρέπει να δημιουργήσουν αυτή την αίσθηση αγωνίας και την αίσθηση πανικού στις αγορές, το κάνουν κατά τρόπο που να ισχυροποιείται το επιχείρημά τους ότι βλάπτεται η Ρωσία, γιατί η Ρωσία δεν βλάπτεται αυτή τη στιγμή. Αυξάνεται το κόστος του φυσικού αερίου και το μόνο που πετυχαίνεις είναι να αυξάνεις τα έσοδα της Gazprom. Αντί να κοιτάξεις πως θα ηρεμήσουν οι αγορές, πως θα σταθεροποιηθούν οι τιμές και σταδιακά να προχωρήσεις σε μία απεξάρτηση μέσα σε ένα λογικό χρονικό πλαίσιο…

Εκτός τόπου και χρόνου σχέδια για μείωση εξάρτησης κατά 65%

Όχι αυτά τα οποία γράφονται, ότι θα μειώσεις την εξάρτησή σου κατά 65% μέσα σε ένα χρόνο, αυτά είναι εκτός τόπου και χρόνου, ή κάτι καταπληκτικά θεωρητικά μοντέλα που λένε ότι ως το 2030 θα έχουμε μηδέν εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και ελάχιστη κατανάλωση αερίου γιατί το 60% της κατανάλωσης θα αντικατασταθεί από υδρογόνο, βιομεθάνιο και αυξήσεις στην εξοικονόμηση.

Αυτά είναι θεωρητικά μοντέλα, είναι εξαιρετικά αισιόδοξα αν δούμε που βρίσκεται αυτή τη στιγμή η παραγωγή υδρογόνου ή βιομεθανίου στην Ευρώπη και το τι κόστος έχει αυτό σε σχέση με τις συμβατικές μορφές φυσικού αερίου.

Είναι εξωπραγματικές προβλέψεις αυτές και δυστυχώς αυτή η έλλειψη αντικειμενικής επαφής με την πραγματικότητα είναι που έχει δημιουργήσει τα μεγαλύτερα προβλήματα και τις μεγαλύτερες αδυναμίες και αποτυχίες στην ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική ασφάλειας. Εάν θεωρήσουμε ότι κάτι τέτοιο υπάρχει αυτή τη στιγμή. Επιτρέψτε μου να έχω ιδιαίτερες αμφιβολίες.

Οπότε η κατάσταση θα εξομαλυνθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες και μήνες από μία πολύ απλή αντικειμενική ανάλυση της πραγματικότητας η οποία λέει ότι οι εταιρείες θα πληρώσουν στο νόμισμα που λέει η σύμβασή τους και από εκεί και πέρα, αν η Ρωσία θέλει να αλλάξει τα δολάρια ή τα ευρώ σε ρούβλια, αυτό είναι δικό της θέμα. Δεν θα διακόψει τη ροή. Γιατί στην στρατηγική αντίληψη της Ρωσίας οι λογαριασμοί αυτοί σε ευρώ που ανοίγουν στην Gazprombank στη Μόσχα και άρα είναι ακατάσχετοι στο ενδεχόμενο “παγοποίησής” τους, όπως έγινε στους λογαριασμούς που είχαν ρωσικές τράπεζες σε ευρωπαϊκά υποκαταστήματα ή σε αμερικανικά κάτι που έγινε μέσα στις πρώτες εβδομάδες του πολέμου, όταν “παγοποιήθηκαν” 300 δισ. δολάρια από τα σκληρά συναλλαγματικά αποθέματα της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, επειδή ακριβώς υπάρχουν κυρώσεις στην Ρωσική κεντρική τράπεζα.

Τι κάνει τώρα ο Πούτιν, χρησιμοποιεί αυτούς τους λογαριασμούς στην Gazprombank σε αντικατάσταση των λογαριασμών της ρωσικής κεντρικής τράπεζας γιατί η μέν ρωσική τράπεζα είναι σε κυρώσεις και η gazprombank δεν είναι σε κυρώσεις, και δεν μπορεί να μπει σε κυρώσεις, γιατί αν μπει, τότε θα κοπεί το αέριο και θα πάμε σε ακραίες καταστάσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

– Υπάρχει περίπτωση η Μόσχα να κλείσει ξαφνικά τις στρόφιγγες προς την Ελλάδα;

Δεν το θεωρώ πιθανό γιατί αυτό θα σήμαινε το τέλος όλων των ρωσικών συμβολαίων με την Ελλάδα τα οποία είναι δεσμευμένα με μακροπρόθεσμες ρήτρες κατανάλωσης. Τα “take or pay clauses” όπως λέγονται. Αυτές είναι ρήτρες πολύ συγκεκριμένες και υπάρχουν σε όλα τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια για την ασφάλεια του προμηθευτή, του εξαγωγού, είναι ασφάλεια ζήτησης ουσιαστικά.

Είναι συμβόλαια που έχουν υπογραφεί πριν από δέκα χρόνια, ορισμένα πριν από τριάντα χρόνια και έχουν ανανεωθεί περίπου με τους ίδιους όρους και λένε αν εσύ καταναλώνεις δέκα με υποχρεωτική ρήτρα κατανάλωσης οκτώ και καταναλώσεις δύο, εσύ θα πληρώσεις για οκτώ.

Εκτός εάν, σπάσει το συμβόλαιο με υπαιτιότητα δική σου, του προμηθευτή.

Αν κόψει το αέριο η Ρωσία ο προμηθευτής θα απελευθερωθεί από αυτή την υποχρέωση και τότε θα αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για μία ταχύτατη και πάρα πολύ οικονομικά επώδυνη για την Ρωσία, πλήρης κατάρρευση του ευρωπαϊκού ενεργειακού εμπορίου.

Που ξέρετε, μπορεί να είναι και αναπόφευκτη, μπορεί και καλοδεχούμενη αν λάβει χώρα σε βάθος χρόνου, απλώς δεν μπορεί να γίνει άμεσα. Αυτό προσπαθούμε να εξηγήσουμε, γιατί αν γίνει άμεσα, το κόστος θα είναι τόσο υψηλό που οι κοινωνίες που αυτή τη στιγμή στηρίζουν την αντιρωσική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να στραφούν εναντίον της, αν το κόστος είναι πάρα πολύ υψηλό και πάρα πολύ δυσβάσταχτο.

Και αυτό σε γεωπολιτικό επίπεδο πρέπει να γίνει κατανοητό, όσο μπορεί να γίνει κατανοητό από αυτούς που υποτίθεται ότι κυβερνάνε την Ευρωπαϊκή Ένωση.