Χρυσός-μετοχές: Τα διδάγματα της κρίσης του 2008 – Τι μπορεί να οδηγήσει το πολύτιμο μέταλλο στα… 3.787,6 δολάρια

Θα έχει άραγε ο χρυσός την ίδια «συμπεριφορά» με εκείνη που παρουσίασε στη σφοδρή χρηματοπιστωτική κρίση του 2008;  Θα μπορέσει να επαναλάβει και τώρα τον «άθλο» στην απόδοσή του; Ποια θα είναι από εδώ και πέρα η πορεία των μετοχών ; Θα ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο, όπως έγινε πριν από περίπου 12,5 χρόνια, όταν η παγκόσμια οικονομία βυθιζόταν στην ύφεση;

Όπως είναι προφανές, κανένας δεν διαθέτει το… κληρονομικό χάρισμα να «διαβάζει» επακριβώς το μέλλον, έτσι ώστε να έχει τις σίγουρες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα των τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Παρά ταύτα, η ιχνηλάτηση του παρελθόντος και η άντληση διδαγμάτων από αυτό, μπορεί να λειτουργήσει σαν εναλλακτικό εργαλείο αξιολόγησης του… επέκεινα των αγορών. Οι οποίες φυσικά και δεν κινούνται με άξονα την προϊστορία, αλλά με βάση τη ζέουσα καθημερινή πραγματικότητα. Αν και δεν λείπουν από αυτές, κάποια φαινόμενα κυκλικότητας των συμβάντων.

Η σημερινή, πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση που βιώνει ολόκληρος ο πλανήτης λόγω της πανδημίας, χτυπάει κατάστηθα και την οικονομία, κάνοντας όλους τους αναλυτές να μιλούν για επερχόμενη, πολύ βαθιά ύφεση. Ορισμένοι μάλιστα (όπως η Goldman Sachs) λένε ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ μπορεί να συρρικνωθεί κατά 35% στο β’ τρίμηνο της εφετινής χρονιάς. Δηλαδή τετραπλάσια ένταση της ύφεσης σε σύγκριση με εκείνη του 2008… Η γενεσιουργός αιτία της οποίας, αλλά και τα άλλα της χαρακτηριστικά, πόρρω απέχουν από την τωρινή.

Στις 15 Σεπτεμβρίου του 2008 η χρεοκοπία της Lehman Brothers ήταν αυτή που σηματοδότησε την είσοδο στη μεγαλύτερη χρηματοοικονομική κρίση από τη Μεγάλη Ύφεση του 1929. Πριν από το «σκάσιμο» της Lehman o εμβληματικός δείκτης Dow Jones της αμερικανικής Wall Street, που αποτελεί το παγκόσμιο βαρόμετρο των χρηματιστηριακών αγορών, βρισκόταν στις 11.422 μονάδες. Την ίδια εκείνη μέρα (12/9/2008) η τιμή spot του χρυσού, που αφορά συναλλαγές τοις μετρητοίς, ήταν στα 784,3 δολάρια ανά ουγγιά.

Η συνέχεια υπήρξε επώδυνη για τις αμερικανικές μετοχές, όπως και για τις άλλες αγορές του πλανήτη. Για τον Dow Jones η ολοκλήρωση της πτώσης ήρθε μετά από έξι μήνες. Και συγκεκριμένα στις 9 Μαρτίου του 2009, όταν και προσγειώθηκε στις 6.547 μονάδες, έχοντας καταγράψει απώλειες 42,7%.

Ανοικτό ερώτημα αν όντως οι μετοχές «είδαν» τα χαμηλά

Αφήνοντας το τότε και ερχόμενοι στο σήμερα, ο αμερικανικός «Δείκτης των Δεικτών» βρέθηκε στην τελευταία κορυφή του στις 12 του μηνός του περασμένου Φεβρουαρίου (29.551,4 μονάδες). Κάτω από τη βαριά σκιά της ταχύτατης εξάπλωσης της φονικής πανδημίας ο  Dow Jones βρέθηκε μέσα σε δύο μήνες να χάνει το 37,1% της αξίας του. Διότι στις 23 Μαρτίου βρέθηκε να έχει πέσει στις 18.591,9 μονάδες. Σημείο απ’ όπου και έχει υπάρξει μια πολύ ισχυρή ανοδική αντίδραση, που έχει αποφέρει κέρδη της τάξεως του 28,6% μέχρι τώρα.

Αρκετοί πιστεύουν ότι τόσο η Wall Street όσο και οι άλλες μεγάλες αγορές… ξεμπέρδεψαν με τα χαμηλά τους. Οι αισιόδοξες αυτές εκτιμήσεις βασίζονται στο ότι οι «καραντίνες» θα αρχίσουν βαθμιαία να «σπάνε» και ότι θα υπάρξει επανεκκίνηση για τις  παγωμένες οικονομίες πολύ σύντομα. Μένει όμως να επιβεβαιωθούν και στην πράξη όλα αυτά, ενώ ανοικτό ερώτημα αποτελεί το πώς θα αντιδράσουν οι αγορές όταν θα αρχίσουν να αποκαλύπτονται τα δεδομένα της οικονομικής ύφεσης. Συνεπώς, κάθε άλλο παρά μπορεί να αποκλειστεί ένα νέο πισωγύρισμα των μετοχών. Ακόμη και σε νέα χαμηλά…

Στην αντίπερα όχθη και σε ότι αφορά τον χρυσό, στην αρχή της κρίσης του 2008, η τιμή του κινήθηκε καθοδικά. Φτάνοντας να υποχωρεί…7,9% τρείς μήνες μετά από τη χρεοκοπία της Lehman Brothers.

Κάτι σχεδόν ταυτόσημο συνέβη και τώρα, όπου εν μέσω της πανδημίας, η δολαριακή τιμή του «βασιλιά» των μετάλλων υποχώρησε κατά 7,3% μέσα σε διάστημα ενός περίπου, μήνα (από τις 12 Φεβρουαρίου έως τις 16 Μαρτίου). Η πτώση αυτή αποδόθηκε σε εκείνους που εκποίησαν κερδοφόρες θέσεις σε χρυσό, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άλλες απώλειες στα μετοχικά τους χαρτοφυλάκια. Αντίστοιχη «συμπεριφορά» υπήρξε και το 2008, ενώ η σύγκριση του τότε και του τώρα, δείχνει ότι σήμερα οι εξελίξεις είναι αισθητά ταχύτερες στις αγορές, σε σχέση με το παρελθόν. Προφανώς λόγω της τεχνολογικής προόδου και των βημάτων που έχουν γίνει προς την κατεύθυνση της παγκοσμιοποίησης.

Στην κρίση του 2008 οι μεγάλες οικονομίες χρειάστηκαν από 15 έως 18 μήνες για να αφήσουν πίσω τους την ύφεση, για την «θεραπεία» της οποίας υπήρξαν γενναίες παρεμβάσεις ενίσχυσης της ρευστότητας, ύψους 15 τρις δολαρίων. Όμως ο Dow Jones χρειάστηκε κάτι παραπάνω από δύο χρόνια για να φτάσει ξανά στα ίδια επίπεδα τιμών που κατείχε όταν χρεοκόπησε η Lehman Brothers. Αυτό συνέβη στις 5 Νοεμβρίου του 2010, όταν ο αμερικανικό Δείκτης αντίκρυσε τις 11.444 μονάδες, για να κλωθογυρίσει γύρω από αυτές για έναν ακόμη χρόνο.

Σε όλο όμως αυτό το διάστημα, ο χρυσός εμφάνισε μια ισχυρή ανοδική ορμή. Με συνέπεια η τιμή του να φτάσει στις 5 Σεπτεμβρίου του 2011, στα 1.896,5 δολάρια ανά ουγγιά, ενώ στην προθεσμιακή αγορά βρέθηκε τότε στα 1.923,9 δολάρια.

Με οδηγό τον «άθλο» στην κρίση του 2008

Το τριετές άλμα του χρυσού μεταφράστηκε σε κέρδη 141,8% δίνοντας στο πολύτιμο μέταλλο τα σκήπτρα των αποδόσεων, στην κρίση του 2008.

Με βάση τα τρέχοντα δεδομένα, ο χρυσός δικαιολογεί και πάλι τη θέση του ως επενδυτικό καταφύγιο σε περιόδους κρίσης. Όταν στις 12 Φεβρουαρίου ο Dow Jones βρέθηκε στην τελευταία του κορυφή, η spot τιμή του «βασιλιά» των μετάλλων ήταν στα 1.566,4 δολάρια ανά ουγγιά. Αργά χθες το βράδυ ο χρυσός έκανε πράξεις στα 1.729,3 δολάρια, έχοντας ενισχυθεί κατά 10,4%, έναντι των απωλειών που έφταναν στο 19% για τον αμερικανικό Δείκτη.

Αν το πολύτιμο, άφθαρτο και μη τοξικό μέταλλο, επαναλάβει και τώρα τον «άθλο» που έκανε στην κρίση του 2008, τότε η τιμή του θα πρέπει να πάει στα, εξωπραγματικά με τα σημερινά δεδομένα, επίπεδα των…3.787,6 δολαρίων ανα ουγγιά. Στην περίπτωση αυτή θα έχει καταχωρήσει κέρδη 141,8% από τότε που η πανδημία γονάτισε τις μετοχικές αγορές. Κέρδη ισοϋψή με εκείνα που είχε στην κρίση του 2008.

Αυτό βεβαίως μόνο αν η…ιστορία επαναληφθεί, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εκληφθεί ώς θέσφατο. Άλλωστε, ακόμη ένα κρίσιμο στοιχείο για τον τότε «άθλο» του χρυσού, ήταν η συναλλαγματική διάβρωση της αξίας του δολαρίου.

Σε κάθε περίπτωση και επειδή και στις αγορές φαίνεται να ισχύει ο …νόμος της βαρύτητας, ο χρυσός μετά από την κορύφωσή του, τον Σεπτέμβριο του 2011, ακολούθησε φθίνουσα πορεία. Φτάνοντας να χάσει το..44,8% της αξίας του μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου του 2015,όταν βρέθηκε στα επίπεδα των 1.046,2 ευρώ ανά ουγγιά…

Ουσιαστικά η πτώση του χρυσού σηματοδοτήθηκε όταν ο Dow Jones απέκτησε μια καθαρή, ανοδική κατεύθυνση.

Αν πάντως κάποιος αγόραζε χρυσό και Dow Jones, τον Σεπτέμβριο του 2008, όταν έπεσε η  Lehman, τώρα θα είχε κέρδη 120,5% και 109,5% αντίστοιχα. Ακόμη όμως είναι ανοικτό το ερώτημα το τι είδους ανατροπές θα φέρει στις αγορές από εδώ και πέρα η εξέλιξη της πανδημίας και η οικονομική ύφεση.