Το ιταλικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε έναν προϋπολογισμό που προβλέπει έλλειμμα στο 3% του ΑΕΠ για φέτος, επιτρέποντας στην κυβέρνηση της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι να διαθέσει περισσότερα κονδύλια για μειώσεις φόρων και αμυντικές δαπάνες.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Πέμπτης, το έλλειμμα αναμένεται να περιοριστεί στο 2,8% το 2026, και να μειωθεί περαιτέρω στο 2,6% και 2,3% τα επόμενα έτη. Η ανάπτυξη προβλέπεται να φτάσει μόλις 0,5% το 2025 και 0,7% το 2026, ενώ το δημόσιο χρέος εκτιμάται στο 136,4% του ΑΕΠ το 2028.

1

Το νέο δημοσιονομικό μονοπάτι της Ιταλίας

Το ορόσημο της επίτευξης του ορίου 3% που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για το δημοσιονομικό έλλειμμα φέτος ενδέχεται να ανοίξει τον δρόμο για έξοδο της Ιταλίας από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (EDP) — ένα είδος «λίστας ντροπής» για τις χώρες με υπερβολικά ελλείμματα.

Μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο θα ενίσχυε τη δημοσιονομική θέση της κυβέρνησης Μελόνι, αλλά θα της επέτρεπε επίσης να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες, στο πλαίσιο της δέσμευσης προς το ΝΑΤΟ για στρατιωτικές δαπάνες 5% του ΑΕΠ, σε απάντηση των πιέσεων του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Το υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι τα κονδύλια που έχουν προβλεφθεί για την άμυνα στον προϋπολογισμό είναι υπό αίρεση, και εξαρτώνται από την έξοδο από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Ο υπουργός Οικονομικών Τζανκάρλο Τζορτζέτι τόνισε ότι το νέο δημοσιονομικό σχέδιο «επιβεβαιώνει την σταθερή και συνετή προσέγγισή μας».

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ο προϋπολογισμός λαμβάνει υπόψη την ανάγκη συμμόρφωσης με τους νέους ευρωπαϊκούς κανόνες καθώς και τις βασικές προϋποθέσεις για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των εργαζομένων και των οικογενειών.

Το επόμενο βήμα: το κοινοβούλιο και οι οίκοι αξιολόγησης

Μετά την έγκριση από το υπουργικό συμβούλιο, το σχέδιο προϋπολογισμού οδεύει προς επικύρωση από το κοινοβούλιο. Παράλληλα, αναμένονται και αντιδράσεις από τους οίκους αξιολόγησης, με την S&P Global Ratings να προγραμματίζει ενημέρωση την επόμενη εβδομάδα, και τη Moody’s Ratings τον Νοέμβριο. Υπενθυμίζεται ότι η Fitch Ratings προχώρησε σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ιταλίας τον περασμένο μήνα – την πρώτη από το 2021.

Τα δημοσιονομικά στοιχεία εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα για τον προϋπολογισμό του 2026, το οποίο στοχεύει:

σε μειώσεις φόρων για τη μεσαία τάξη, κίνητρα για επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν και επενδύουν, και στήριξη για νέες οικογένειες, διατηρώντας ταυτόχρονα ισχυρή δημοσιονομική σταθερότητα.

Σύγκριση με την Ευρώπη – και ειδικά με τη Γαλλία

Η Ιταλία δεν είχε πετύχει έλλειμμα στο 3% ή χαμηλότερα από το 2019, πριν την πανδημία. Η επίτευξη αυτού του στόχου το 2025 – κάτι που κανείς δεν είχε προβλέψει – αντιπαραβάλλεται έντονα με τη Γαλλία, η οποία αναμένεται να παραμείνει πάνω από το όριο για τα επόμενα χρόνια, εν μέσω πολιτικής αστάθειας.

Οι αποδόσεις των ομολόγων – Δείκτης εμπιστοσύνης

Η βελτίωση των ιταλικών δημόσιων οικονομικών ενισχύεται και από τη μείωση του κόστους δανεισμού, καθώς οι επενδυτές δείχνουν να ανταμείβουν την ασυνήθιστη σταθερότητα της πρωθυπουργίας Μελόνι και την συνεχή προσπάθεια για δημοσιονομική εξυγίανση.

Τα spreads (διαφορές αποδόσεων) μεταξύ των δεκαετών ιταλικών και γερμανικών ομολόγων βρίσκονται πλέον κοντά στις 80 μονάδες βάσης, λιγότερο από το ένα τρίτο του επιπέδου όπου βρίσκονταν όταν η Μελόνι ανέλαβε την εξουσία το 2022.

Προβληματισμοί: Αναιμική ανάπτυξη και διεθνείς κίνδυνοι

Ωστόσο, η οικονομία παραμένει αδύναμη, και οι πιθανές επιπτώσεις από αμερικανικούς δασμούς δεν μπορούν να εκτιμηθούν ακόμη. Παράλληλα, η Ιταλία επηρεάζεται αρνητικά από τις δυσκολίες της γερμανικής οικονομίας, η οποία είναι ο κύριος εμπορικός της εταίρος.

Διαβάστε επίσης: 

Βλαντίμιρ Πούτιν: Η Ουκρανία «παίζει επικίνδυνο παιχνίδι» βομβαρδίζοντας τη Ζαπορίζια

Γερμανία – δημοσκόπηση: Στην κορυφή η ακροδεξιά AfD μαζί με την κεντροδεξιά CDU/CSU, στο 26%

Στάρμερ για επίθεση στο Μάντσεστερ: Πρέπει να νικήσουμε την άνοδο του αντισημιτισμού, για άλλη μια φορά