Την Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου, τρία ρωσικά μαχητικά MIG-31 εισήλθαν για περίπου δώδεκα λεπτά στον εναέριο χώρο της Εσθονίας, μέρος του ΝΑΤΟ, χωρίς να έχουν δηλωμένο σχέδιο πτήσης και χωρίς επικοινωνία με τον πύργο ελέγχου. Αμέσως, ιταλικά F-35, αναπτυχθέντα στο πλαίσιο της αποστολής αεροπορικής αστυνόμευσης της Συμμαχίας, απογειώθηκαν για την αναχαίτιση των αεροσκαφών.

Η Le Monde σε ανάλυσή της επισημαίνει πως σύμφωνα με το εσθονικό υπουργείο Άμυνας, τα μαχητικά πέταξαν χωρίς σχέδιο πτήσης, με κλειστά transponders και χωρίς επικοινωνία με τον πύργο ελέγχου του Ταλίν. Η Εσθονία, που δεν διαθέτει δική της πολεμική αεροπορία, βασίζεται αποκλειστικά στην αεροπορική αστυνόμευση του ΝΑΤΟ. Στο επεισόδιο της Παρασκευής, ιταλικά F-35 που συμμετέχουν στη νατοϊκή αποστολή Baltic Air Policing απογειώθηκαν άμεσα για αναχαίτιση.

1

Ο υπουργός Εξωτερικών Μάργκους Τσάχκνα τόνισε ότι πρόκειται για την πέμπτη παραβίαση από ρωσικά αεροσκάφη μέσα στο 2025: «Πρέπει να απαντήσουμε με αυστηρότερους ελέγχους στα σύνορα και με πολιτική και οικονομική πίεση κατά της Ρωσίας».

Ανησυχίες για τις νατοϊκές αδυναμίες

Η Συμμαχία χαρακτήρισε το περιστατικό «νέο παράδειγμα επικίνδυνης ρωσικής συμπεριφοράς». Στρατιωτικοί αναλυτές υπενθυμίζουν ότι οι πτήσεις ρωσικών αεροσκαφών στην περιοχή είναι συχνές λόγω του στενού εναέριου διαδρόμου μεταξύ Αγίας Πετρούπολης και Καλίνινγκραντ.

Ωστόσο, η έλλειψη επαγγελματισμού ή η εσκεμμένη πρόκληση αυξάνει τον κίνδυνο ατυχήματος ή κλιμάκωσης. Η Εσθονία και η Πολωνία έχουν ήδη ζητήσει έκτακτη συνεδρίαση βάσει του άρθρου 4 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, που προβλέπει διαβουλεύσεις σε περίπτωση απειλής κατά κράτους-μέλους. Το αίτημα αντικατοπτρίζει την ανησυχία των χωρών της Βαλτικής για τις επιχειρησιακές δυνατότητες της Συμμαχίας στην αντιαεροπορική άμυνα, όπου οι ανάγκες αυξάνονται αλλά οι πόροι παραμένουν περιορισμένοι.

Στρατιωτικές ασκήσεις εκατέρωθεν

Το επεισόδιο συνέπεσε με σημαντικές ασκήσεις. Η Ρωσία ολοκλήρωσε στις 16 Σεπτεμβρίου την τετραετή άσκηση «Zapad» στη Λευκορωσία, με συμμετοχή 15.000 στρατιωτών, προσομοίωση χρήσης τακτικών πυρηνικών όπλων και παρουσία στρατευμάτων από Ιράν, Μάλι, Μπουρκίνα Φάσο, ενώ για πρώτη φορά συμμετείχε μικρό ινδικό απόσπασμα. Η συμμετοχή της Ινδίας θεωρήθηκε ιδιαίτερα συμβολική, καθώς μέχρι σήμερα τηρούσε ουδέτερη στάση απέναντι στον πόλεμο.

Το ΝΑΤΟ, από την πλευρά του, ετοιμάζεται για την άσκηση «Neptune Strike» στη Βαλτική και τη Βόρεια Θάλασσα, με συμμετοχή σκανδιναβικών και γερμανικών ναυτικών δυνάμεων και την παρουσία του αμερικανικού αεροπλανοφόρου USS Gerald Ford.

Κλιμάκωση με άγνωστη πρόθεση

Η Μόσχα διέψευσε την παραβίαση, υποστηρίζοντας ότι δεν εισήλθαν ρωσικά αεροσκάφη στον εσθονικό εναέριο χώρο. Παρά τις διαψεύσεις, η ένταση παραμένει. Ειδικοί εκτιμούν ότι τέτοια περιστατικά λειτουργούν ως μήνυμα ισχύος και δοκιμή αντοχών προς το ΝΑΤΟ, σε μια περίοδο που η Ουκρανία εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο του πολέμου.

Η Εσθονία και οι υπόλοιπες βαλτικές χώρες, χωρίς ισχυρή δική τους αεράμυνα, ζητούν μεγαλύτερη εμπλοκή των συμμάχων, θεωρώντας ότι οι κινήσεις της Ρωσίας στοχεύουν συνολικά την ασφάλεια της Ανατολικής Ευρώπης και δεν περιορίζονται μόνο στην Ουκρανία.