Σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται ταχύτατα, η παγκόσμια βιομηχανία του λιανεμπορίου βρίσκεται μπροστά στην πρόκληση του επαναπροσδιορισμού των στρατηγικών της. Η ανάγκη για μετασχηματισμό των επιχειρηματικών μοντέλων είναι πιο επιτακτική από ποτέ, όπως καταδεικνύει νέα έκθεση της EY σε συνεργασία με το World Retail Congress (WRC), με τίτλο «Adapting the Retail Model for a New Growth Plan».

Η μελέτη αναλύει τις προϋποθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης και προσαρμοστικότητας του κλάδου, αντλώντας δεδομένα από παγκόσμιες έρευνες της EY (όπως η EY-Parthenon CEO Outlook Survey και το EY Future Consumer Index), αλλά και από σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς και ερευνητικά ιδρύματα όπως οι Coresight Research, Oxford Economics, Capital IQ, Euromonitor, MarketWatch, ThredUp και Business Research Insights.

1

Παρά τις έντονες αναταράξεις που έχει βιώσει το λιανεμπόριο τις τελευταίες δεκαετίες — από την ψηφιοποίηση των αγορών και την επέλαση του ηλεκτρονικού εμπορίου, έως την πανδημία, τις κρίσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και τις πρόσφατες πληθωριστικές πιέσεις — ο κλάδος έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα.

Αυτό αποτυπώνεται και στην εντυπωσιακή άνοδο της χρηματιστηριακής αξίας των 20 κορυφαίων λιανεμπορικών εταιρειών παγκοσμίως, η οποία έχει υπερτριπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τη δυναμική του λιανεμπορίου να μην περιορίζεται σε άμυνες απέναντι στις κρίσεις, αλλά να μετατρέπεται σε κινητήριο δύναμη ανάπτυξης και καινοτομίας.

Η έκθεση εστιάζει στις στρατηγικές κινήσεις που χρειάζεται να υιοθετήσουν οι επιχειρήσεις ώστε να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους: ενίσχυση της εμπειρίας πελάτη, επένδυση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, βιωσιμότητα, ευελιξία στο επιχειρηματικό μοντέλο και δυναμική παρακολούθηση των μεταβαλλόμενων καταναλωτικών προτύπων.

Όπως προκύπτει, όσες εταιρείες μπορούν να προβλέψουν, να προσαρμοστούν και να καινοτομήσουν σε ένα ασταθές περιβάλλον, θα είναι εκείνες που θα ηγηθούν στην επόμενη φάση της παγκόσμιας ανάπτυξης του λιανεμπορίου.

Οι έξι στρατηγικές προτεραιότητες για το μέλλον

1. Αξιοποίηση των υφιστάμενων πόρων για B2B υπηρεσίες

Οι επιχειρήσεις του κλάδου επενδύουν στρατηγικά σε B2B υπηρεσίες, αξιοποιώντας τις δυνατότητές τους σε όλο το φάσμα της εφοδιαστικής αλυσίδας – τόσο προς τους προμηθευτές (upstream), όσο και μέσω εξαγορών και μοντέλων (downstream) σε πλατφόρμες ή media-driven επιχειρήσεις.

2. Ανασχεδιασμός φυσικών και ψηφιακών καταστημάτων

Παρά τη συνεχιζόμενη αύξηση των online πωλήσεων, τα φυσικά καταστήματα εξακολουθούν να παίζουν καθοριστικό ρόλο στα έσοδα. Η πρόκληση δεν είναι η αντικατάσταση, αλλά η επανατοποθέτησή τους μέσα σε ένα πραγματικά omnichannel πλαίσιο. Η αποδοτικότητά τους πλέον αξιολογείται όχι μόνο βάσει πωλήσεων, αλλά βάσει της συνολικής εμπειρίας που προσφέρουν στον καταναλωτή.

Πολλές επιχειρήσεις μετασχηματίζουν τα καταστήματά τους σε πολυλειτουργικά hubs: σημεία παραλαβής (click & collect), επισκευής προϊόντων ή ακόμη και σύνδεσης με την τοπική κοινότητα. Παράλληλα, σε κατηγορίες όπως τα σούπερ μάρκετ και τα φαρμακεία, οι retailers ενσωματώνουν υπηρεσίες υγείας, in-store clinics και wellness προγράμματα, ανταποκρινόμενοι σε πιο σύνθετες και εξελισσόμενες ανάγκες των καταναλωτών.

3. Στοχευμένες αποεπενδύσεις και εξαγορές

Ο δείκτης EY CEO Confidence Index καταγράφει σαφή στροφή των επιχειρήσεων του λιανεμπορίου προς τον εξορθολογισμό των χαρτοφυλακίων τους, την αποδέσμευση κεφαλαίων και τη στόχευση σε στρατηγικές κινήσεις ανάπτυξης. Το 49% των CEOs που εξέτασε ο δείκτης δηλώνουν ότι σχεδιάζουν αποεπενδύσεις από ζημιογόνες, μη στρατηγικές ή μη βασικές δραστηριότητες εντός των επόμενων 12 μηνών. Την ίδια στιγμή, το 58% προγραμματίζουν συγχωνεύσεις και εξαγορές (M&A) – κυρίως για την απόκτηση νέων τεχνολογιών (37%), την ενίσχυση κρίσιμων δυνατοτήτων (35%) και την επίτευξη κάθετης ενσωμάτωσης (35%).

4. Τεχνολογία ως μοχλός αποδοτικότητας και μετασχηματισμού

Η τεχνολογία αποτελεί πλέον βασικό στοιχείο των στρατηγικών ανάπτυξης των λιανεμπόρων, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως εργαλείο ενίσχυσης της αποδοτικότητας, βελτίωσης της εμπειρίας του πελάτη και μετάβασης σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Οι προϋπολογισμοί IT παραμένουν από τους πλέον προστατευμένους, καθώς οι επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη (AI) αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι εφαρμογές κυμαίνονται από την ενσωμάτωση της AI στην υφιστάμενη τεχνολογική υποδομή, μέχρι την ανάπτυξη νέων λύσεων, με στόχο την αυτοματοποίηση λειτουργιών, την προσωποποιημένη εμπειρία, την έξυπνη τιμολόγηση και την αξιοποίηση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.

5. Ανάπτυξη νέων προτάσεων αξίας πέρα από το παραδοσιακό retail

Οι retail επιχειρήσεις διευρύνουν το στρατηγικό τους αποτύπωμα, αξιοποιώντας υφιστάμενα κεφάλαια και επενδύοντας σε εντελώς νέους τομείς όπως η τεχνολογία, τα media, οι υπηρεσίες υγείας, τα ακίνητα και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.

6. Στρατηγικές συνεργασίες για ανάπτυξη και λειτουργική ευελιξία

Καθώς το λιανεμπόριο μετασχηματίζεται, οι συνεργασίες αποκτούν καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση νέων επιχειρηματικών μοντέλων και στη βελτιστοποίηση των λειτουργιών. Πλατφόρμες delivery και νέοι τεχνολογικοί παίκτες αξιοποιούν την υφιστάμενη υποδομή τους – από logistics μέχρι data – για να επεκταθούν σε νέες κατηγορίες, όπως τα παντοπωλεία, μετατρέποντας τις αρχικές τους δραστηριότητες σε πολυδιάστατα επιχειρηματικά οικοσυστήματα.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έκθεσης, ο Θάνος Μαύρος, Εταίρος της EY Ελλάδος και Επικεφαλής Τομέα Καταναλωτικών Προϊόντων και Λιανεμπορίου της ΕΥ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, δήλωσε: «Αυτό που ξεχωρίζει σήμερα στο λιανεμπόριο είναι η ικανότητά του να επενδύει σε νέα μοντέλα με μακροχρόνια οπτική, χωρίς να εγκλωβιστεί σε βραχυπρόθεσμους δείκτες.

Οι πιο επιτυχημένοι και διορατικοί retail οργανισμοί κατανοούν ότι η ανάπτυξη πλέον δεν είναι γραμμική, αλλά πολλαπλών ταχυτήτων: απαιτεί υπομονή, συνεχή επαναξιολόγηση και εστίαση στο πού δημιουργείται πραγματική αξία – είτε αυτό είναι ένα νέο σημείο επαφής, ένα ψηφιακό προϊόν ή μια υπηρεσία που δεν υπήρχε καν πριν από μερικά χρόνια.

Οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου καλούνται να αξιοποιήσουν τις τεχνολογικές ευκαιρίες, να επενδύσουν σε ανθεκτικά και ευέλικτα omnichannel μοντέλα και εμπειρίες για τους καταναλωτές, αλλά και να χτίσουν συνεργατικά οικοσυστήματα που επιτρέπουν τη δημιουργία νέας αξίας».

 

Διαβάστε επίσης 

ΕΕΔΑΔΠ: Πάνω από 3 δισ. οι ρυθμίσεις δανείων και 90% εξυπηρέτηση πελατών το α’ εξάμηνο του 2025

ΕΛΣΤΑΤ: Mειωμένα τα έσοδα από τους περιβαλλοντικούς φόρους – Στα 9,25 δισ. ευρώ το 2023

ΟΟΣΑ: Κοινωνικές εισφορές, φορολογία σε ακίνητα, περιβάλλον και τουρισμό, τα δυνατά χαρτιά της Ελλάδας