Με μια διαρκώς αργή ανάπτυξη και ένα τεράστιο χρέος, η Ιταλία ήταν από καιρό το «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης για τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Ωστόσο, τη σκυτάλη παίρνει τώρα η… Γαλλία.

Το υψηλό κόστος δανεισμού της, ξεπέρασε αυτό της Ιταλίας για πρώτη φορά στην ιστορία της ευρωζώνης, γεγονός που δείχνει ότι οι ανησυχίες των επενδυτών για τη δημοσιονομική πολιτική, αναδιαμορφώνουν τώρα τις αγορές ομολόγων του μπλοκ.

1

Για όσους γνωρίζουν καλά την αγορά, πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη, δεδομένου ότι η Ιταλία, διατηρώντας χαμηλότερη πιστοληπτική ικανότητα, εμφανίζονταν για χρόνια ως η πιο «ακατάστατη» στην Ευρωζώνη.

Αλλαγή ρόλων

Τα ιταλικά ομόλογα προσέφεραν υψηλότερη απόδοση καθώς οι επενδυτές απαιτούσαν καλύτερη αποζημίωση κατά την κορύφωση της κρίσης χρέους στην Ευρώπη το 2012, όπου το περιθώριο απόδοσης της Ιταλίας έναντι της Γαλλίας ξεπερνούσε τις τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες.

Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια τα ιταλικά ομόλογα είχαν καλύτερη επίδοση, κάτι που χρεώνεται στην πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι και τις προσπάθειές της να συγκρατήσει το χρέος.

Να επισημάνουμε σε αυτό το σημείο ότι η απόκλιση στη λήξη, δεν επιτρέπει την απόλυτη σύγκριση των αποδόσεων, αφού το νέο γαλλικό benchmark yield βασίζεται σε ομόλογο με λήξη τον Νοέμβριο του 2035, ήτοι αρκετούς μήνες μετά το ιταλικό.

Σύμφωνα ωστόσο με τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, στη θέση της Ιταλίας βρίσκεται σήμερα η Γαλλία, με τους επενδυτές να δηλώνουν ανήσυχοι για το μέγεθος του ελλείμματος της και τις συσσωρεύσεις χρέους.

Αρκεί να σημειωθεί ότι το γαλλικό δημόσιο χρέος ανήλθε στα 3.345 δισ. ευρώ στο τέλος του α’ τριμήνου του 2025, αντιστοιχώντας στο 113,9% του ΑΕΠ, ενώ το δημόσιο έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 169,7 δισ. ευρώ ή 5,8% του ΑΕΠ το 2024.

Τα ποσοστά αυτά απέχουν κατά πολύ από τα λεγόμενα «Κριτήρια Σύγκλισης» της Συνθήκης του Μάαστριχτ, όσον αφορά τα επίπεδα δημόσιου χρέους.

Η προϋπόθεση είναι σαφής:

«Το ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα μιας χώρας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) και το συνολικό δημόσιο χρέος δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ».

Ο φιλόδοξος Μπαϊρού και το σχέδιο που ναυάγησε

Υπενθυμίζεται ότι χθες, με ψήφους 364 «κατά» έναντι 194 «υπέρ», η Βουλή της Γαλλίας ήρε την εμπιστοσύνη της στην κυβέρνηση, καθώς τόσο οι Σοσιαλιστές όσο και ο Εθνικός Συναγερμός επέλεξαν να μην στηρίξουν τα σχέδια για περικοπές δαπανών του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού, ο οποίος αποχωρεί με τη φράση: «H Γαλλία πνίγεται σε έναν ωκεανό χρέους».

Πρόκειται για την πρώτη φορά στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας – την οποία θεμελίωσε ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκoλ – που μια κυβέρνηση δεν καταφέρνει να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.

Ο Μπαϊρού είχε δεσμευτεί να μειώσει το δημόσιο έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ μέχρι το 2029, επιδιώκοντας εξοικονόμηση 44 δισ. ευρώ έως το 2026.

Το σχέδιό του περιελάβανε περιορισμό των δημόσιων δαπανών, ενίσχυση της μάχης κατά της φοροδιαφυγής και κατάργηση δύο αργιών.

Όμως, οι φιλοδοξίες του τέως πια πρωθυπουργού έπεσαν στο κενό και μαζί τους «έπεσαν» η πολιτική και οικονομική σταθερότητα.

Να σημειώσουμε ότι αμέσως μετά την κρίσιμη ψηφοφορία, μετοχές και ομόλογα κινήθηκαν σε θετικό έδαφος, ενώ ο γαλλικός Cac 40 έκλεισε με κέρδη, καθώς η Γαλλία αναμένει μια σειρά από σημαντικές αναθεωρήσεις της αξιολόγησης του δημόσιου χρέους τις επόμενες εβδομάδες.

Όμως, από τότε που ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προκήρυξε τις αιφνιδιαστικές εκλογές του 2024, τα γαλλικά ομόλογα, σημειώνουν τη χειρότερη απόδοση στην ευρωζώνη.

Όταν τα ελληνικό 10ετές «έσπασε» το φράγμα του 3%

Στον αντίποδα βρίσκονται τα ελληνικά ομόλογα, καθώς εμφανίζονται ως πιο αξιόπιστα σε σχέση με τα γαλλικά, γεγονός που καταγράφεται ως επιτυχία στα βιβλία των αγορών.

Σήμερα Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2025 στις 13:30, η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ανέρχονταν στο 3,36%, ενώ του γαλλικού στο 3,47%.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι, στις 28 Νοεμβρίου του 2024, η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου «έσπασε» το φράγμα του 3% και κυμαίνονταν στο 2,99%, ενώ την ίδια ώρα το γαλλικό 10ετές ομόλογο διαπραγματευόταν με απόδοση 3,05%.

Νωρίτερα, οι αποδόσεις των δύο κρατικών ομολόγων άγγιξαν το ίδιο επίπεδο, κάτι που επεσήμανε σε ρεπορτάζ του το Βloomberg, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «τα ελληνικά Ομόλογα: Για πρώτη φορά στα χρονικά έχουν την ίδια απόδοση με τα γαλλικά».

Εκείνη την περίοδο, ο τότε πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ (Michel Barnier), δήλωνε (προφητικά) ότι η Γαλλία θα αντιμετώπιζε «καταιγίδα» στις χρηματοπιστωτικές αγορές, εάν οι νομοθέτες απέρριπταν τις προτάσεις του για τον προϋπολογισμό.

Ωστόσο, το να περάσει ένα σχέδιο για την οικονομία από ένα διχασμένο κοινοβούλιο, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, αφού η διαδικασία ανέτρεψε ήδη τους δύο τελευταίους πρωθυπουργούς (Μπαρνιέ και Μπαιρού).

Καθώς η Γαλλία αναμένει την ανακοίνωση του πέμπτου σε λιγότερο από δύο χρόνια πρωθυπουργού, το άκρως ασταθές πολιτικό τοπίο της χώρας, γίνεται αντικείμενο συζήτησης σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Διαβάστε επίσης: 

Γαλλία: Σε αναζήτηση νέου πρωθυπουργού ο Μακρόν – Τα 5 σενάρια μετά την πτώση Μπαϊρού και τα ονόματα που παίζουν

Πιερρακάκης: Η κρίση στην Γαλλία δεν θα μας επηρεάσει – Προτιμάμε τις πατριωτικές φοροαπαλλαγές από τους πατριωτικούς φόρους

Γαλλία: Σε αναζήτηση αξιόπιστου διαδόχου ο Μακρόν – Ψυχραιμία στις αγορές παρά τον κίνδυνο υποβάθμισης