Μια αποκαλυπτική έρευνα της Metron Analysis για λογαριασμό του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2025, φωτίζει κρίσιμες πτυχές των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα, από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας έως τις στάσεις των εργαζομένων απέναντι στη μείωση του χρόνου εργασίας και τη θεσμοθέτηση 13ωρων ημερησίων απασχολήσεων.

Ψηφιακή κάρτα: ένα εργαλείο με αποδοχή αλλά και σκιές

1

Σχεδόν ένας στους δύο εργαζόμενους χρησιμοποιεί πλέον την ψηφιακή κάρτα εργασίας, με ισχυρότερη διείσδυση στη μεταποίηση και το εμπόριο. Η πλειονότητα δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερες δυσκολίες στη χρήση της και αναγνωρίζει ότι συμβάλλει στην τήρηση του ωραρίου. Ωστόσο, το 10% δηλώνει ότι την έχει χρησιμοποιήσει παράτυπα, κυρίως κατόπιν πίεσης εργοδοτών, στοιχείο που αποκαλύπτει πως ο θεσμός, αν και καινοτόμος, δεν είναι απρόσβλητος από καταστρατηγήσεις.

Η εντατικοποίηση «φρενάρει» τη δημιουργία οικογένειας

Ένα από τα πιο ανησυχητικά ευρήματα είναι ότι σχεδόν δύο στους τρεις εργαζόμενους θεωρούν πως η σημερινή ένταση της δουλειάς αποτρέπει τη δημιουργία ή τη διεύρυνση οικογένειας. Η αίσθηση αυτή είναι εντονότερη στις γυναίκες και στους νεότερους εργαζόμενους που δεν έχουν ακόμη παντρευτεί, γεγονός που συνδέει άμεσα το εργασιακό περιβάλλον με το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.

Η κοινωνία λέει «όχι» στις 13 ώρες

Ιδιαίτερη σημασία έχει το εύρημα ότι η πλειοψηφία (56%) απορρίπτει το σενάριο θεσμοθέτησης 13ωρης ημερήσιας απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ακόμη κι αν αυτό συνοδευόταν από μείωση των ωρών σε άλλες ημέρες. Η αντίθεση είναι ισχυρότερη στις γυναίκες και στις μεγαλύτερες ηλικίες, καταδεικνύοντας ότι το μέτρο θα έβρισκε έντονη κοινωνική αντίσταση.

Μείωση ωραρίου: μοιρασμένη η κοινωνία

Όσον αφορά τη μείωση του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας από τις 40 στις 37,5 ώρες με τον ίδιο μισθό, αλλά με μεγαλύτερη ευελιξία στο ωράριο, οι απόψεις των εργαζομένων εμφανίζονται διχασμένες: το 40% θα το αποδεχόταν, ενώ το 49% εκφράζει αντίθεση. Το εύρημα δείχνει ότι η συζήτηση για τις νέες μορφές οργάνωσης του χρόνου εργασίας δεν είναι μονοσήμαντη και απαιτεί προσεκτικές ισορροπίες.

Προτιμήσεις στη μείωση του χρόνου εργασίας

Παρά τον διχασμό, όταν οι εργαζόμενοι κλήθηκαν να επιλέξουν μεταξύ διαφορετικών σεναρίων, το 55% προτίμησε τη συνολική μείωση των εργάσιμων ημερών τον χρόνο, ενώ το 45% επέλεξε τη μείωση του ημερήσιου χρόνου εργασίας στις 7,5 ώρες. Η εικόνα δείχνει ότι οι εργαζόμενοι επιζητούν περισσότερο «συμπυκνωμένο» χρόνο εργασίας και περισσότερες ελεύθερες μέρες, παρά μικρότερη ημερήσια απασχόληση.

Υπερεργασία σε πολλούς εργοδότες

Ένα σημαντικό ποσοστό (26%) παραδέχεται ότι έχει εργαστεί πολλές ή αρκετές φορές 13 ώρες σε μία ημέρα για δύο ή περισσότερους εργοδότες, όπως ήδη προβλέπεται από τη νομοθεσία. Το εύρημα αυτό αποτυπώνει την πραγματικότητα της «πολλαπλής απασχόλησης» και της ανασφάλειας που οδηγεί αρκετούς εργαζόμενους σε ακραίες συνθήκες για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους.

Η άδεια με διαπραγμάτευση

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων (77%), η ετήσια άδεια καθορίζεται έπειτα από συνεννόηση εργαζόμενου και εργοδότη και όχι μονομερώς από την επιχείρηση. Αυτό δείχνει ότι, παρά τις πιέσεις που υπάρχουν στην αγορά, σε μεγάλο βαθμό διατηρείται μια κουλτούρα διαλόγου γύρω από το δικαίωμα στην ανάπαυση.