Αντιδράσεις και νέες συζητήσεις δημιουργούνται εν όψει της εισαγωγής του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας στην Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου και την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας της Βουλής.

Το νέο σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση τον περασμένο Ιανουάριο, τίθεται την Τρίτη 3 Ιουνίου 2025 σε επεξεργασία και εξέταση. Το όριο ταχύτητας στα 30 χλμ. στον αστικό ιστό, τα αυστηρά πρόστιμα και η έννοια της υποτροπής, είναι μόλις μερικές από τις παρεμβάσεις που περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου, με τον κώδικα να ανανεώνεται για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια.

1

«Είμαστε υπέρ του ορίου ταχύτητας των 30 χλμ., με την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν σωστά στους δρόμους που πρέπει. Η διατύπωση είναι σωστή, γιατί εξαιρεί κεντρικούς άξονες με νησίδα ή δρόμους με δύο λωρίδες και πάνω ανά κατεύθυνση. Αυτό θα πρέπει να είναι το έναυσμα για να παρθούν μέτρα και να γίνουν επιτέλους και διαγραμμίσεις μέσα στην πόλη», επισημαίνει ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων Θανάσης Τσιάνος.

«Μετά από τόσα χρόνια που έχει να επικαιροποιηθεί ο ΚΟΚ, γίνεται καλύτερη κατανομή στις παραβάσεις ανάλογα και την επικινδυνότητα κλπ. και λαμβάνονται διάφορα μέτρα που λύνουν προβλήματα. Για να μην ξανακάνουμε άλλα 15 χρόνια για να επικαιροποιήσουμε τον ΚΟΚ, καλό είναι να υπάρχει μία επιστημονική ομάδα σε μόνιμη βάση, ίσως σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο ή κάποιο Ινστιτούτο, το οποίο να παρακολουθεί τον κώδικα και τις πρωτοβουλίες, να προτείνει τεκμηριωμένες αλλαγές και να παρακολουθεί και τη διεθνή κατάσταση και τις νέες τεχνολογίες στα οχήματα, η οποία θα συμβουλεύει την ομάδα του ΚΟΚ», προσθέτει ο κ. Τσιάνος.

Οι ανάγκες της οδικής ασφάλειας

Το ότι «χάθηκε μία ακόμα ευκαιρία», υποστηρίζει ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Οδήγησης Άρης Ζωγράφος, τονίζοντας ότι «όλη αυτή η διαδικασία είναι πέρα από τα δεδομένα που έχει ανάγκη σήμερα η κοινωνία της κυκλοφορίας και η οδική ασφάλεια».

4+1 κρίσιμα σημεία

Ο κ. Ζωγράφος εξηγεί ότι υπάρχουν 4+1 κρίσιμα σημεία για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο νόμος:

  1. Να είναι κατανοητός, ώστε κάθε πολίτης να μπορεί να τον αντιληφθεί χωρίς να χρειάζεται νομική κατάρτιση και υποστήριξη.
  2. Να είναι ελεγχόμενος, να εφαρμόζεται με συνέπεια και σαφείς μηχανισμούς εποπτείας και επιβολής, βασιζόμενος σε αυτά, όπως επίσης και στην τεχνολογία
  3. Να είναι δίκαιος και αναλογικός, να είμαστε όλοι ίσοι απέναντι στον κώδικα αλλά όχι στα πρόστιμα, με αναλογικότητα στην επιβολή των ποινών. «Ο ίδιος ο κώδικας σήμερα προβλέπει τα ίδια πρόσθεμα για όλους τους πολίτες ανεξάρτητα από το εισόδημα το οποίο έχουν. Η λύση προτείνουμε είναι κλιμακωτή επιβολή προστίμων και ένα πρόστιμο να έχει τρεις συνιστώσες: επανορθωτικά μαθήματα πάνω στην παράβαση την οποία έκανες, κοινωνική εργασία και επιβολή προστίμων», υπογραμμίζει.«Όλα τα πρόστιμα να πηγαίνουν σε ένα ταμείο, το ταμείο εκπαιδευτικής κινητικότητας, που να είναι υπεύθυνο για την αρωγή και των παραβατών οδηγών αλλά και των άλλων χρηστών του δρόμου με μαθήματα επικαιροποίησης και εξειδίκευση».
  4. Να είναι διαπαιδαγωγικός. «Ο κώδικας δεν είναι μόνο για να φοβίζει, δεν πρέπει να λειτουργεί μόνο ως εργαλείο καταστολής αλλά και ως μέσο αγωγής του πολίτη. Από την εκπαίδευση της οδικής συμπεριφοράς στο σχολείο μέχρι την υπεύθυνη ενημέρωση των ανηλίκων οδηγών».
  5. Να είναι προσαρμοσμένος στην εποχή του.
    «Εμείς επικαιροποιούμε ένα κώδικα που έχει γραφεί το 1999 για αυτοκίνητα του 2025.  Άρα λοιπόν, η τεχνολογία έχει αλλάξει δραστικά. Και τα πατίνια και τα ποδήλατα και όλα τα ΕΠΗΟ είναι εντός του πεδίου. Αλλά εντός του πεδίου είναι και η ημιαυτόνομη και η αυτόνομη οδήγηση. 

    Ο κώδικας συχνά αδυνατεί να προλάβει τις εξελίξεις. Και αυτό το είδαμε τα πατίνια, με αποτέλεσμα να υπάρχουν γκρίζες ζώνες ή αντικρουόμενες ερμηνείες. Άρα, αυτό το οποίο πρέπει να προσέξουμε είναι η τακτική και θεσμοθετημένη επανεξέταση και επικαιροποίηση του κώδικα ανεξάρτητα και όχι κάθε 5-6-10 χρόνια», καταλήγει ο κ. Ζωγράφος.

Τι επισημαίνει ο ΣΕΣ

Όπως ανέφερε στο mononews.gr o Θανάσης Τσιάνος, ο νέος ΚΟΚ κινείται σε πολύ καλή κατεύθυνση, όσον αφορά στο μέτρο των 30χλμ την ώρα στον αστικό ιστό.

«Η Πολιτεία παίρνει όλα τα απαραίτητα μέτρα, έτσι ώστε πραγματικά να έχουμε χαμηλές ταχύτητες μέσα στη πόλη. Και το πρώτο που πρέπει να κάνει είναι να ορίσει σε ποιους δρόμους θα είναι 30 χιλιόμετρα την ώρα, σε ποιους 40 χιλιόμετρα, σε ποιους 50 χιλιόμετρα την ώρα, γιατί υπάρχουν και κάποιοι κεντρικοί δρόμοι, που σύμφωνα με το νέο ΚOK, θα έχουν όριο ταχύτητας στς 30 χιλιόμετρα την ώρα, παρ’ ότι ξεκάθαρα μπορεί να είναι αρτηρίες.  Άρα, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες θα πρέπει άμεσα να προχωρήσουν στην αντίστοιχη τροποποίηση του ορίου και της χρήσης τους».

Ένα ακόμα σημείο στο οποίο στέκεται ο κ. Τσιάνος είναι η κατηγοριοποίηση των προστίμων, που γίνεται πλέον ανάλογα με την επικινδυνότητα και την αντικοινωνικότητα της παράβασης. «Έχουμε υψηλά πρόστιμα στις παραβάσεις που είναι πραγματικά οι ”δολοφόνοι” της ασφάλτου: όριο ταχύτητας, αλκοόλ, ζώνη, κράνος, κινητό. Όπως επίσης έχουμε και υψηλά πρόστιμα σε αντικοινωνικές παραβάσεις όπως η στάθμευση σε θέση ΑΜΕΑ», θα μας πει,  προσθέτοντας:

«Αυτό το οποίο θα πρέπει να αποφευχθεί, και το βλέπουμε και το είδαμε όταν και παλιότερα αυξήθηκαν τα πρόστιμα είναι το ότι η τροχαία αδυνατούσε σε πολλές περιπτώσεις να επιβάλλει τα πρόστιμα. Πάντα η θέση του συλλόγου ήταν ότι τα πρόστιμα θα πρέπει να είναι χαμηλά και να δίνονται πολύ συχνά.

Υπάρχει ο προβληματισμός ότι τα υψηλά πρόστιμα  από τη μία θα αποτρέψουν τους οδηγούς και θα το σκεφτούν και δεύτερη και τρίτη φορά για να κάνουν μια παράβαση. Από την άλλη, όμως, ίσως να υπάρχει και κάποια δυσκολία και από τα αστυνομικά όργανα για να βεβαιώσουν αυτές τις παραβάσεις […] Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα έτσι ώστε να μην οδηγηθούν σε μια κατάσταση που μία μεγάλη μάζα θα οδηγεί χωρίς δίπλωμα».

Υπέρ της υποτροπής, αλλά…

Ταυτόχρονα, ο ΣΕΣ είναι υπέρ του μέτρου της υποτροπής, ωστόσο κρίνει τα πρόστιμα αυτά εξοντωτικά και ότι θα πρέπει να μειωθούν. «Το μέτρο με τα πρόστιμα της υποτροπής νομίζουμε ότι δε θα εφαρμοστεί. Έτσι όπως είναι το τόσο ψηλά, ειδικά για κάποιες συχνές παραβάσεις, θα υπάρχει μια δυσκολία στην εφαρμογή του.

Και μας προβληματίζει επίσης το ενδεχόμενο, αν κάποιος έχει χάσει το δίπλωμά του για ένα χρόνο και οδηγεί χωρίς δίπλωμα, σε ένα οποιοδήποτε ατύχημα, πιθανόν να έχουμε εγκαταλείψει θύματος σε τροχαίο. Νομίζω ότι αυτό συνεπάγεται με τη μετέπειτα κατάσταση του θύματος», αναφέρει ο κ. Τσιάνος, κρίνοντας ακολούθως ότι με τον νέο ΚΟΚ γίνονται αρκετές αλλαγές που θα επιφέρουν με τη σειρά τους καλύτερα αποτελέσματα.

Παράλληλα, ο κ. Τσιάνος δεν κρύβει τον προβληματισμό του σχετικά με τα μεγάλα πρόστιμα στην υποτροπής, όπως και με το μεγάλο χρόνο αφαίρεσης διπλώματος σε περιπτώσεις υποτροπής και πώς θα διασφαλίζεται ότι ο παραβάτης δε θα οδηγεί χωρίς δίπλωμα και αν πραγματικά θα βεβαιώνονται αυτές οι κλήσεις. «Όταν δεν υπάρχει το αίσθημα του δίκαιου, τότε ο άλλος θα κάνει την παράβαση και θα οδηγήσει χωρίς δίπλωμα», υπογραμμίζει ο κ. Τσιάνος.

Όπως μας είπε στη συνέχεια «…Όταν κάποιος για παράδειγμα, δει ότι εγώ έκανα την παράβαση και μου πήραν το δίπλωμα για έξι μήνες,  αλλά σε κάποιον άλλον το έδωσαν πίσω, θα αισθανθεί αυτή την αδικία και κακώς θα οδηγήσει χωρίς δίπλωμα. Άρα, όλα αυτά θα πρέπει να είναι με μια απόλυτη αξιοκρατία και με μια δικαιοσύνη σε αυτό.

Ότι οι παραβάσεις αφορούν όλους, έτσι ώστε να υπάρχει αυτή η συμμόρφωση. Αυτή τη στιγμή, από τη μία όποιος τρώει πρόστιμο θεωρεί ότι κακώς το έφαγε το πρόστιμο, βλέπει και κάποια πρόστιμα να σβήνονται, αισθάνεται αδικημένος. Οπότε και δεν συμμορφώνεται και μπορεί να δεχτεί και χωρίς δίπλωμα».

Την ίδια ώρα, ο κ. Τσιάνος επισημαίνει ότι το νέο νομοσχέδιο δεν εξασφαλίζει ταχύτερες διαδικασίες για την εφαρμογή των κυκλοφοριακών μέτρων, αλλά και των μέτρων για την οδική ασφάλεια. «Όσο αφορά στις διαδικασίες, εγκρίσεις, κ.λπ., πάλι παραμένουν χρονοβόρες. Επίσης, δεν ξεκαθαρίζεται και το πλαίσιο αρμοδιοτήτων, της μελέτης και επικαιροποίησης των προγραμμάτων φωτεινής σηματοδότησης. Ένα ακόμα πράγμα το οποίο το φωνάζουμε και δε γνωρίζουμε γιατί δε γίνεται είναι να αλλάξουμε την προτεραιότητα στους κυκλικούς κόμβους, που ισχύει σήμερα».

Όχι ταξί στις λεωφορειολωρίδες

Συλλήβδην, ο κ. Τσιάνος αναφέρθηκε και στο φλέγον ζήτημα της διέλευσης των ταξί στις λεωφορειολωρίδες. «Είναι το δεύτερο που μας προβληματίζει. Ειδικά η αποβίβαση-επιβίβαση. Ιδιαίτερα η αποβίβαση θα δημιουργήσει προβλήματα και καθυστερήσεις στην αστική συγκοινωνία. Θεωρούμε ότι θα πρέπει να εξεταστεί αυτό το μέτρο, διότι δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι τα ταξί θα τηρούν το όριο των 30 δευτερολέπτων και θα κάνουν αποβίβαση πίσω από τα λεωφορεία».

«Ο Σύλλογος των Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων είναι αντίθετος με την ελεύθερη διέλευση των ταξί στις λεωφορειολωρίδες και ιδιαίτερα με το να νομοθετήσεις κάτι, αν δεν έχεις μελετήσει και τις επιπτώσεις του, δηλαδή με τους όρους με τους οποίους θα μπορούσαν να μπουν. Από την άλλη, στον ΚΟΚ μπήκε η ελεύθερη αποβίβαση. Επειδή στην αποβίβαση κάποιος μπορεί να καθυστερήσει αρκετά. Έχει να πληρώσει το ταξί, να πάρει ρέστα ή το POS μπορεί να έχει πρόβλημα. Θεωρούμε ότι θα έχει σημαντικές επιπτώσεις αυτό. Και αν μην τι άλλο, θα πρέπει να εκτιμηθούν αυτές οι επιπτώσεις και να δούμε πιλοτικά πώς μπορεί να εφαρμοστεί αυτό το σύστημα», είπε καταλήγοντας.

Διαβάστε επίσης:
ΕΟΔΑΣΑΑΜ: Το σουηδικό Ινστιτούτο Rise θα δώσει απαντήσεις για το ζήτημα της πυρόσφαιρας

Κυρανάκης: Εμμένει στο μέτρο μεταφοράς μεθυσμένων με ταξί – Στόχος η μείωση των τροχαίων ατυχημάτων

Ταξί σε λεωφορειολωρίδες: Το μήλον της έριδος κυβέρνησης και ΣΑΤΑ και ο «εμφύλιος» Κυρανάκη-Οικονόμου