O Goethe έγραφε πως «η ιδιοφυΐα βρίσκεται στην μετριοπάθεια». Δεν είμαι διόλου σίγουρος πως αυτό ισχύει τουλάχιστον σήμερα και τουλάχιστον για την Ελλάδα. Η εποχή της μετριοπάθειας παρήλθε. Αυτή των συγκρούσεων είναι εδώ.

Ας δεχτούμε ότι η τριπλή κρίση της πρώτης κυβέρνησης Μητσοτάκη με covid, μεταναστευτικό, εξοπλισμούς εμπόδισε ή περιόρισε τις μεταρρυθμίσεις στους τρεις κρίσιμους τομείς της υγείας, παιδείας και δικαιοσύνης.

Ας δεχτούμε ακόμη πως ο υπουργός Μητσοτάκης που δεν δίστασε να τα βάλει με το «βαθύ κράτος» αντικαταστάθηκε από τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη που υποχρεώθηκε να συντονίσει ένα εξαιρετικά δυσχερές κυβερνητικό έργο – διόλου μονοδιάστατο καθώς χρειάστηκε να επαναφέρει την οικονομία στην ζωή και να αποκαταστήσει το όνομα-φήμη της χώρας στο εξωτερικό. Να δεχτούμε, επίσης, καλοπροαίρετα ότι μέσα σε τρία χρόνια είναι περίπου αδύνατον να διορθώσεις τα πάντα σ’ ένα κράτος ξεχαρβαλωμένο για το λιγότερο μία εικοσαετία – για να μην αναφερθούμε στις γνωστές παθογένειες της μεταπολίτευσης.

Αυτή η εικόνα όσον αφορά τις προτεραιότητες και τις προσεγγίσεις της κυβέρνησης – της νέας, της σημερινής – Μητσοτάκη είναι υποχρεωμένη να αλλάξει. Ο Έβρος και ο Θεσσαλικός Κάμπος το επιβάλλουν. Αν το μήνυμα τους αγνοηθεί η χώρα θα εμπλακεί σε ανυπολόγιστες οικονομικές και πολιτικές περιπέτειες.

Αναλύοντας τα συμβάντα των δύο καταστροφών οφείλουμε ως υπεύθυνοι πολίτες να διαχωρίσουμε το αναπόφευκτο από το εφικτό. Οι δύο θεομηνίες δεν μπορούσαν ούτε να προβλεφθούν ούτε να ελεγχθούν. Ως προς το συγκεκριμένο θέμα οι φωνές της αντιπολίτευσής ακούγονται ως στενοκέφαλες, άναρθρες φωνές που τίποτα δεν προσφέρουν ως προς το αύριο.

Διαφορετικό είναι το θέμα ως προς την επάρκεια των μέσων και την ετοιμότητα της πολιτικής προστασίας να αντιμετωπίσει τις καταιγίδες. Όχι για αποτροπή αλλά για ελαχιστοποίηση των αναπόφευκτων καταστροφών.

Εδώ έχει σημειωθεί έλλειμμα.

Κι αυτό έχει την πηγή του στην υιοθέτηση πολιτικής που αποβλέπει να διορθώσει τα κακώς κείμενα με βάση τις εμπειρίες του παρελθόντος και όχι με βάση τις προβλέψεις για το μέλλον.

Εξακολουθούμε να κοιτάμε πίσω και όχι μπροστά, να σκεφτόμαστε γραμμικά και όχι με φαντασία και πληροφόρηση, ακόμη χειρότερα να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα με τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή της προσπάθειας.

Η ικανοποίηση των πάντων είναι πλέον ανέφικτη.

Αυτό το παιγνίδι παίχτηκε, όσο άντεξε κέρδιζε, τώρα μόνο ζημιές θα φέρνει.

Έχουμε πλέον εισέλθει ως παγκόσμια κοινότητα σε νέα εποχή όπου η ίδια η επιβίωση μας στον πλανήτη μας τίθεται από αμφισβήτηση. Οι κυβερνήσεις θα χρειαστεί να επέμβουν, πολλές φορές αυταρχικά και ανορθόδοξα διότι οι εξελίξεις θα είναι απρόσμενες και ανορθόδοξες.

Δύο πράγματα απαιτούνται αν θέλουμε να ανταπεξέλθουμε – το επαναλαμβάνω—όχι για να αποφύγουμε τις καταστροφές αλλά για να ελαχιστοποιούμε τις επιπτώσεις: αποτελεσματικό κράτος και στα τρία επίπεδα (τοπικό, περιφερειακό, κεντρικό) με συντονισμό και συνεργασία μεταξύ του και, δεύτερο, ενίσχυση των ανεξάρτητων αρχών προκειμένου στην μεν οικονομία να ελαχιστοποιηθούν οι εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις της ελεύθερης αγοράς (negative externalities), στο δε πολιτικό επίπεδο να μην υποβαθμιστούν οι δημοκρατικές λειτουργίες και έλεγχοι.

Ο πρωθυπουργός θα πρέπει να συγκρουστεί ανοιχτά με τις υδατοστεγείς κρατικό-κομματικές και συντεχνιακές καμαρίλες. Η εμπειρία της προηγούμενης τετραετίας απέδειξε ότι είναι και εφικτό, και αποτελεσματικό.

Έδειξε ότι ο κόσμος στηρίζει το αποτέλεσμα. Και κατέδειξε ότι η οικονομία δεν «υποφέρει» από συγκρούσεις που έχουν την κοινωνική υποστήριξη.

Πολύ απλά ήρθε η εποχή της σύγκρουσης και με το βαθύ κράτος και με την μεγάλη και ουσιαστικά ανεξέλεγκτη πληγή της χώρας – την τοπική αυτοδιοίκηση. Ήρθε η στιγμή να δούμε τον πρωθυπουργό και στον ρόλο του υπουργού διοικητικής μεταρρύθμισης.

Χωρίς εκπτώσεις, πισωγυρίσματα και νόμους που ψηφίζονται και δεν εφαρμόζονται. Χωρίς εμβαλωματικές λύσεις, μόνο με ριζικές αλλαγές.

Αν δεν γίνει αυτό, πολύ απλά και πάλι θα ακολουθήσει το χάος.

Διαβάστε επίσης

Πέρα από τον καταλογισμό ευθυνών σημασία έχει η μορφή της ανοικοδόμησης