Mario Draghi. ECB
«Νάρκη» στον Μηχανισμό Έκτακτης Ενίσχυσης σε Ρευστότητα, τον γνωστό σε όλους ELA, βάζει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, κάνοντας λόγο, ούτε λίγο ούτε πολύ, για… «κατάλοιπο εθνικής κυριαρχίας» που πρέπει να εγκαταλειφθεί.
Αφορμή για το ξέσπασμα του «Σούπερ Μάριο» της ΕΚΤ στάθηκε, βεβαίως, η απότομη κατάρρευση της ABVL Bank, της τρίτης σε μέγεθος τράπεζας της Λετονίας, η οποία κλόνισε συθέμελα το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, φέρνοντας στο φως τις ανεπάρκειες των μηχανισμών τραπεζικής εποπτείας που βρίσκονται σε λειτουργία στην Ευρωζώνη. Ενδεικτική των εκτεταμένων αναταράξεων που έχει προκαλέσει η κατάρρευση της ABVL Bank στη Λετονία – η οποία εντάχθηκε στη ζώνη του ευρώ μόλις το 2014 εν μέσω ευρύτατου σκεπτικισμού λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης – είναι και η αναβολή της προγραμματισμένης επίσκεψης της επικεφαλής του SSM, του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ, Ντανιέλ Νουί, στην Ελλάδα, όπου θα είχε επαφές με τις τραπεζικές διοικήσεις για τα εν εξελίξει τεστ αντοχής των τραπεζών, αλλά και επαφές με τη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος και κυβερνητικούς παράγοντες.
Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της ΕΚΤ δήλωσε ότι οι κανόνες που διέπουν τις έκτακτες «ενέσεις» ρευστότητας στις τράπεζες που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα οφείλουν να αλλάξουν. Ερωτηθείς, μάλιστα, γιατί η ΕΚΤ δεν «μπλόκαρε» την παροχή ρευστότητας μέσω του μηχανισμού ELA στην ABLV λίγες μόλις ώρες πριν ανακοινωθεί ότι η τράπεζα, αν δεν καταρρέει, βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, ο Ντράγκι απάντησε ότι η ΕΚΤ μπορεί να εναντιωθεί σε μια τέτοια κίνηση μόνον εάν παρεμποδίζει στόχους νομισματικής πολιτικής.
«Οι κανόνες του ELA πρέπει να αλλάξουν», δήλωσε χαρακτηριστικά τη Δευτέρα, αποφεύγοντας να πάρει οποιαδήποτε θέση υπέρ της απόφασης των λετονικών Αρχών. Υπογράμμισε δε ότι έχει επαναλάβει αρκετές φορές ότι οι αποφάσεις για τις έκτακτες «ενέσεις» ρευστότητας όφειλαν να λαμβάνονται σε κεντρικό επίπεδο.
O μηχανισμός ELA και το παράδοξο της Λετονίας
Ο ELA αποτελεί, ουσιαστικά, τον ύστατο μηχανισμό παροχής ρευστότητας. Ενεργοποιείται δε όταν μια τράπεζα της Ευρωζώνης αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας, όπως σε περιόδους αυξημένης εκροής καταθέσεων, αλλά δεν μπορεί να απευθυνθεί στη διατραπεζική αγορά ή στην ίδια την ΕΚΤ, επειδή δεν διαθέτει τις αυξημένες εγγυήσεις υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης που ζητεί η κεντρική τράπεζα. Σε αυτήν την περίπτωση, η τράπεζα αναγκάζεται να καταφύγει στον μηχανισμό ELA για να διασφαλίσει την εύρυθμη λειτουργία της, δανειζόμενη με σημαντικά υψηλότερα επιτόκια.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, μια τράπεζα για να δανειστεί από τον ELA πρέπει να καταθέσει επαρκείς εγγυήσεις στην εθνική κεντρική τράπεζα που να αποδεικνύουν τη φερεγγυότητα της. Η εθνική κεντρική τράπεζα, από την πλευρά της, έχει περιθώριο δύο εργάσιμων ημερών για να ενημερώσει την ΕΚΤ για το ύψος του δανείου, το συμφωνηθέν επιτόκιο και τη φερεγγυότητα του δανειολήπτη.
Αυτή ακριβώς η διαδικασία τέθηκε την Παρασκευή υπό αμφισβήτηση, καθώς η κεντρική τράπεζα της Λετονίας τριπλασίασε τα κεφάλαια του ELA προς την ABLV, την ώρα ακριβώς που η ΕΚΤ ετοιμαζόταν να «καταδικάσει» την τράπεζα.
«Κατάλοιπο εθνικής κυριαρχίας»
Ωστόσο, για να μεταφερθεί σε κεντρικό επίπεδο η ευθύνη των αποφάσεων για τον ELA, θα πρέπει η απόφαση να εγκριθεί ομόφωνα και από τις 19 χώρες που χρησιμοποιούν σήμερα το ευρώ.
Και στο σημείο αυτό, ο Ντράγκι δεν μασάει τα λόγια του…
«Πρέπει να αποφασίσουν να εγκαταλείψουν αυτό το κατάλοιπο εθνικής κυριαρχίας σε ό,τι αφορά τη νομισματική πολιτική», άστραψε και βρόντηξε τη Δευτέρα. «Γιατί αυτό είναι», είπε… Ένα κατάλοιπο εθνικής κυριαρχίας…
