Αντρέα Ορσέλ: O κορυφαίος dealmaker, ο σκληρός τραπεζίτης και η θεωρία του… καθρέφτη

Όταν τον Οκτώβριο του 2023 Βασίλης Ψάλτης και Αντρέα Ορσέλ έδωσαν τα χέρια για μια πολυεπίπεδη συνεργασία, σφραγίστηκε η πρώτη, μετά από χρόνια επένδυση ξένης τράπεζας στην Ελλάδα.

Παρά το γεγονός ότι κανείς τότε δεν μπορούσε να γνωρίζει τις προθέσεις των Ιταλών, αν δηλαδή θα έμεναν στην Alpha Bank με το 9.9% ή θα πουλούσαν κάποια στιγμή, ήταν ένα πολύ δυνατό deal.

Και αποδείχθηκε η χρησιμότητα της συμφωνίας αυτόν τον 1,5 και πλέον χρόνο συνεργασίας. Ψάλτης και Ορσέλ είχαν άψογη συνεργασία, τόσο στη Ρουμανία, όσο και στην Ελλάδα, οι πρώτες θετικές επιπτώσεις της στρατηγικής συνεργασίας φάνηκαν.

Ένα χρόνο μετά, τον περασμένο Οκτώβριο στη συνάντηση που είχαν οι δύο τραπεζίτες, όταν ο Ορσέλ ήρθε στην Ελλάδα, οι δηλώσεις που έκαναν ήταν εντυπωσιακές. Όπως είχε ειπωθεί, «σε λιγότερο από ένα χρόνο πετύχαμε περισσότερα απ’ όσα περιμέναμε».

Η εξαγορά των μετοχών της Reggeborgh του Χ. Χόλτερμαν, αποδεικνύει ότι ο Ορσέλ ήρθε για να μείνει στην Alpha Bank.

Είναι άλλωστε προσωπική στρατηγική του Ιταλού τραπεζίτη: Να μη χάνει ποτέ και να αποδεικνύει ότι είναι «αλεπού» των αγορών και των εξαγορών.

Οσοι τον γνωρίζουν μιλούν για έναν ιδιαίτερα ευγενή άνθρωπο, στις προσωπικές σχέσεις του. Στις business, πάντως, μιλούν για έναν σκληρό διαπραγματευτή, επίμονο τραπεζίτη, ο οποίος δεν ενδιαφέρεται για τη φήμη του στους τραπεζικούς κύκλους, αλλά να πετυχαίνει πάντα τους στόχους που θέτει.

Για το λόγο αυτό ίσως να μην τον ένοιαξε και πολύ η επιθετική συμπεριφορά που είχαν προς το πρόσωπό του, οι Γερμανοί, όταν ο Ορσέλ έκανε επιθετική κίνηση εξαγοράς της Commerzbank.

Ο Ορσέλ δεν πτοήθηκε, καθώς οι εξαγορές ευρωπαϊκών εταιρειών είναι το… φόρτε του. Η UniCredit υπέβαλε τον περασμένο Νοέμβριο πρόσφορά ύψους 10 δισ. ευρώ, για την αγορά του συνόλου των μετοχών της ιταλικής τράπεζας Banco BPM ενώ φήμες ακούγονταν και για την γαλλική Credit Agricole.

O Ορσέλ είναι υπέρμαχος της διεθνούς ενοποίησης του κατακερματισμένου τραπεζικού συστήματος της Ευρώπης.

«Η Ευρώπη χρειάζεται τράπεζες με κεφαλαιοποίηση άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αν θέλουμε αυτό το οικονομικό μπλοκ να αντέξει έναντι των ΗΠΑ ή της Κίνας», δήλωσε πριν από μερικούς μήνες ο Orcel στην τηλεόραση του Bloomberg.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αντρέα Ορσέλ είναι ο δεύτερος πιο ακριβοπληρωμένος διευθύνων σύμβουλος τράπεζας. Ελαβε πέρυσι 13,2 εκατομμύρια ευρώ, χάρη σε ένα μισθολογικό άλμα κατά 32%, το μεγαλύτερο μεταξύ των συναδέλφων του.

Ο διευθύνων σύμβουλος της UBS, Sergio Ermotti ήταν ο πιο ακριβοπληρωμένος CEO με μισθό ύψους 14,9 εκατομμυρίων ελβετικών φράγκων (ήτοι 15,6 εκατομμύρια ευρώ) το 2024

Η θεωρία του Ορσέλ

«Κάθε πρωί όταν σηκώνεσαι και κοιτάζεσαι στον καθρέφτη καθώς ξυρίζεσαι, δεν μπορείς να κρυφτείς. Μπορείς να ζήσεις με το είδωλο που βλέπεις»; Ο Andrea Orcel, ο σκληρός τραπεζίτης, «άσσος» στις επιθετικές εξαγορών ανταγωνιστών, σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του με προσωπικό χαρακτήρα, έχει παραδεχθεί ότι αυτή η φράση του πατέρα του έχει καθορίσει την πορεία του.

Η εικόνα του κομψού επαγγελματία με τη θαρραλέα, αλλά ευγενική προσέγγιση απέναντι σε κάθε συνομιλητή, τον οποίο κοιτάζει πάντα στα μάτια, φαίνεται πως διαμορφώθηκε με βάση αυτά τα λόγια.

Ο σκληρός τραπεζίτης που έρχεται ξανά στην επικαιρότητα με την αγορά των μετοχών της Reggeborgh στην Alpha Bank, είναι μια ιδιαίτερη προσωπικότητα.
Αν και δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους υφισταμένους του, ούτε ιδιαίτερα συμπαθής στους τραπεζικούς κύκλους, η φήμη του δεν φαίνεται να τον απασχολεί ιδιαίτερα. Αντίθετα, υποστηρίζει κατά καιρούς ότι είναι σκληρός άνθρωπος. Η εικόνα του από την άλλη –η πρώτη εντύπωση- είναι κάτι που φροντίζει πάντα να παραμένει αψεγάδιαστη.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ δημοσιογράφων που καλύπτουν τον τραπεζικό τομέα, η άνεσή του στον χώρο είναι απαράμιλλη. Όπως και η ειλικρίνεια με την οποία απαντάει στις ερωτήσεις, η γοητεία του αλλά και η ικανότητά του να σπάει τον πάγο.

Βέβαια, για όσους έχουν δουλέψει μαζί του, η εικόνα είναι λίγο διαφορετική: ο Orcel φημίζεται για τα εξαντλητικά ωράρια που δουλεύει αυτός και -μοιραία- και οι υπάλληλοί του. Λέγεται ότι ξυπνάει στις 5 το πρωί για να γυμναστεί και από τις 6 και μετά ξεκινάει επίμονα τα τηλέφωνα στους υφιστάμενούς του.

«Όχι δεν είμαι τέλειος! Είμαι έντονος, αγαπώ τη δουλειά μου, τα δίνω όλα, είμαι παθιασμένος», είχε πει σε συνέντευξή του στους FT.

Ταπεινή καταγωγή

Αυτό για το οποίο δεν χάνει ευκαιρία να αναφέρεται στις συνεντεύξεις του είναι η ταπεινή καταγωγή του. Μπορεί το 2022 να βρισκόταν στο top 5 των πιο ακριβοπληρωμένων τραπεζιτών, όμως δεν ξεχνάει να υπενθυμίζει ότι προέρχεται από μία οικογένεια μεσαίας τάξης.

Γεννημένος στη Ρώμη το 1963 από Σικελό πατέρα που είχε μια εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης και μητέρα που εργαζόταν για τα Ηνωμένα Έθνη, ο Orcel σπούδασε στο Lycée français  Chateaubriand και στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης.

Η σχολική και ακαδημαϊκή του πορεία ήταν ασυνήθιστη: από το ιδιαίτερα δομημένο γαλλικό σύστημα συνέχισε σε ένα πιο «χαλαρό» ιταλικό πανεπιστήμιο. Πορεία που ήταν  προϊόν μιας συμφωνίας που συνήψαν οι γονείς του, οι οποίοι ήθελαν να εξισορροπήσουν την πίστη της γαλλόφωνης μητέρας του στη γαλλική εκπαίδευση με την επιμονή του πατέρα του να έχει ο Orcel μια ισχυρή σύνδεση με την Ιταλία.

Από μικρός αγαπούσε το πρωινό ξύπνημα, την γυμναστική αλλά και την επίτευξη των στόχων του. Οι επιδόσεις του στο Πανεπιστήμιο φλέρταραν με το άριστα και από νωρίς είχε αποφασίσει ότι θα ασχοληθεί με τον τραπεζικό τομέα.

Αυτό δεν τον εμπόδισε να ανακαλύψει περισσότερα πράγματα για τον εαυτό του, μακριά από το πανεπιστήμιο. Με ένα σακίδιο στην πλάτη, πέρασε εννέα μήνες εξερευνώντας τη Νότια Αμερική κι επέστρεψε στην πανεπιστημιούπολή του λίγο πριν τις εξετάσεις του πρώτου έτους.

Στα 25 του έκανε τα πρώτα του βήματα στην καριέρα του στην Goldman Sachs στο Λονδίνο, όπου έφτασε το 1988, στη συνέχεια μετακόμισε στο Παρίσι στην Boston Consulting  Group και επέστρεψε στο Λονδίνο για να εργαστεί στην αμερικανική Merrill Lynch, την τράπεζα στην οποία καθιερώθηκε ως ένα ανερχόμενο αστέρι.

Τα «κότσια» του Orcel

Σε μία συνέντευξή του στους FT το 2015, ο Orcel είχε αναφερθεί στο βιβλίο «Grit» της Angela Duckworth. Στα ελληνικά το βιβλίο έχει μεταφραστεί με τίτλο «Άνθρωποι με κότσια», με την ψυχολόγο συγγραφέα να απευθύνεται σε όσους θέλουν να πετύχουν -γονείς, φοιτητές, παιδαγωγούς, αθλητές και επιχειρηματίες.

«Δεν χρειάστηκε καν να το τελειώσω, γιατί ένιωσα ότι πίστευα τόσα πολλά από αυτά που έλεγε», περιέγραψε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του, υπογραμμίζοντας ότι πεποίθησή του είναι ότι το το μυστικό της επιτυχίας δεν είναι το ακατέργαστο ταλέντο, αλλά κυρίως ένα μείγμα πάθους και επιμονής.

«Η ζωή είναι θέμα επιλογών, κάποιοι άνθρωποι θα δώσουν 15 ώρες την ημέρα και κάποιοι άλλοι θα δώσουν οκτώ ή εννέα ώρες την ημέρα. Αλλά δεν νομίζω ότι μπορείς να έχεις ανθρώπους που  δίνουν τρεις ώρες, τουλάχιστον όχι σε αυτόν τον κλάδο», εξήγησε.

Η προσήλωσή του στη δουλειά είναι κι αυτή που του έχει δώσει τον χαρακτηρισμό του «τραπεζίτη με τις ακριβές απαιτήσεις». Ο ίδιος έχει προκαλέσει πολλές φορές την αντίδραση των τραπεζών στις οποίες εργάζεται, λόγω των μισθολογικών του απαιτήσεων.

Στην προσωπική του ζωή έχει επιλέξει εδώ και χρόνια να διαγράψει μια κοινή πορεία με την Clara Batalim, μία σχεδιάστρια εσωτερικών χώρων και πρώην υπάλληλο της British Airways, με την οποία έχει μια κόρη. Η σχέση τους δοκιμάστηκε όταν ο Orcel σταμάτησε για ένα διάστημα να δουλεύει κι έμενε σπίτι.

«Ο πρώτος μήνας ήταν ενδιαφέρων. Κατά κάποιον τρόπο, από το να είμαστε μαζί μόνο τα Σαββατοκύριακα, περάσαμε στο να είμαστε μαζί περισσότερες φορές. Σε μια δύσκολη εποχή. Με πολλές ερωτήσεις. Αλλά νομίζω ότι  η σχέση μας έχει δυναμώσει, επειδή αντιμετωπίζουμε αυτή την κατάσταση μαζί», είχε αναφέρει.