Κολωνάκι (πηγή: Wikimedia Commons)
Tο φαινόμενο του μαρασμού στους εμπορικούς δρόμους με μεγάλο αριθμό κενών καταστημάτων που ζήσαμε κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης φαίνεται να κάνει και πάλι την εμφάνισή του ως αποτέλεσμα της πανδημίας και των απαγορεύσεων στη λειτουργία σειράς δραστηριοτήτων.
Βάσει ενδεικτικών στοιχείων του πανελλαδικού δικτύου E Real Estate από τις δημοσιευμένες αγγελίες η διαθεσιμότητα καταστημάτων τον Ιανουάριο του 2021 σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2020, στο κέντρο της Αθήνας αυξήθηκε 7,2%, στα κεντρικά και δυτικά προάστια 15,8%, στα κεντρικά και νότια προάστια 21% και βόρεια και ανατολικά της Αττικής 10,5%.
Χαρακτηριστική είναι η κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή του Κολωνακίου όπου η διαθεσιμότητα καταστημάτων επιστρέφει στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας με διαθέσιμα τουλάχιστον 80 καταστήματα (μεταξύ άλλων Τσακάλωφ 19, Σκουφά 15, Αναγνωστοπούλου 12, Σόλωνος 13, Βουκουρεστίου 7).Το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων που έχουν κατεβάσει ρολά, είναι επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Οποιαδήποτε εκτίμηση για το πότε οι εμπορικές πιάτσες θα ανακάμψουν σήμερα είναι παρακινδυνευμένη. Η αισιόδοξη ματιά λέει ότι πανδημία είναι θα περάσει και η οικονομική δραστηριότητα θα επανέλθει. Ωστόσο, υπάρχει και οι αντίλογος που αναφέρει ότι η αγορά των καταστημάτων για να φθάσει στην κατάσταση που ήταν το 2019 θα χρειασθούν τουλάχιστον 2 χρόνια από τη στιγμή που θα πάψει να μας απασχολεί ο κορονοϊός.
Αύξηση της διαθεσιμότητας παρατηρείται όμως και στους γραφειακούς χώρους, σύμφωνα με στοιχεία του E RealEstate, κατά 10,3% στο κέντρο της Αθήνας, 18,6% στα κεντρικά και δυτικά προάστια, 32,5% στα κεντρικά και νότια και 11,5% στα βόρεια και ανατολικά.
Όπως εκτιμάται στην αγορά των γραφείων θα διευρυνθεί περαιτέρω το χάσμα μεταξύ των ποιοτικών και μη ακινήτων. Τα ποιοτικά γραφεία, κατηγορία Α, που διαχρονικά είναι λιγότερα από τη ζήτηση δεν θα χάσουν την αξία τους και θα συνεχίσουν να αποτελούν ένα αποδοτικό επενδυτικό προϊόν. Τα γραφεία των υπολοίπων κατηγοριών πιθανότατα να περάσουν περίοδο μεγαλύτερης απαξίωσης από αυτή στην οικονομική κρίση και όπως λένε οι ειδικοί της κτηματαγοράς οι ιδιοκτήτες τους θα πρέπει να σκεφτούν την ριζική ανακαίνισή τους ή την αλλαγή χρήσης (σε συνδυασμό με την ανακαίνιση) π.χ. τη μετατροπή τους σε κατοικίες προς μίσθωση.
Στα θετικά της εποχής περιλαμβάνεται το ενδιαφέρον που φαίνεται να συνεχίζει να προσελκύει το ελληνικό real estate από ξένους, κυρίως funds, αν και συγκρατημένα και υπό την προϋπόθεση ότι θα τοποθετηθούν σε χαμηλές τιμές, κάτι βεβαίως που ακόμα δεν συναντά ευρεία ανταπόκριση στους πωλητές. Το ενδιαφέρον αυτό αφορά κυρίως ξενοδοχεία με δανεισμό (αγορά του δανείου χαμηλά) και κατοικίες που χρήζουν ανακαίνισης και με τιμή όχι μεγαλύτερη από 800 ευρώ το τ.μ.
Κινητικότητα παρατηρείται για την οικοδόμηση πολυκατοικιών κυρίως λόγω της αναστολής του ΦΠΑ ως εκ τούτου τα οικόπεδα είναι περιζήτητα. Γενικότερα ο κλάδος των οικιστικών φαίνεται να κινείται, ενώ ο μεγάλος κερδισμένος στα ακίνητα στην εποχή της πανδημίας παραμένουν οι αποθήκες.
