«Πρέπει τα Γλυπτά να επιστραφούν στην Ελλάδα» – Δηλώσεις βρετανού πρώην υπουργού Πολιτισμού

«Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα. Θα ήταν υπέροχο να συμβεί αυτό!»

Ο Εντ Βέιζι, πρώην υπουργός Πολιτισμού της Βρετανίας και μέλος του Συντηρητικού κόμματος είναι κατηγορηματικός. Στις πρόσφατες δηλώσεις του για την επιστροφή των Γλυπτών παίρνει σαφή θέση υπέρ του ελληνικού αιτήματος, ερχόμενος σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική της κυβέρνησης Τζόνσον. Προστίθεται έτσι στον κατάλογο των υπερασπιστών των ελληνικών θέσεων, που στη Βρετανία έχει αυξηθεί θεαματικά, ειδικά κατά το τελευταίο έτος.

Για τον ίδιο άλλωστε, είναι προφανές, όπως λέει, ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα «είναι συνυφασμένα με την ελληνική ταυτότητα». Τα σχόλια έτσι, του ξένου Τύπου επισημαίνουν για μία ακόμη φορά, ότι η πίεση προς το Βρετανικό Μουσείο εντείνεται για την επιστροφή των Γλυπτών και ότι το κύμα της κοινής γνώμης μετατοπίζεται υπέρ της Ελλάδας. Πόσο μάλλον, όπως παρατηρείται, που οι χώρες της Δύσης, αλλάζοντας πλέον τη στάση τους και παίρνουν αποφάσεις για την αποκατάσταση των λεηλατημένων πολιτιστικών αγαθών και την επιστροφή τους στις χώρες προέλευσής τους.

Οι δηλώσεις του Βέιζι έρχονται λίγες μέρες μετά την αποκάλυψη –για τους Βρετανούς– ότι ο πρωθυπουργός τους Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος για χρόνια υπερασπιζόταν το δικαίωμα του Ηνωμένου Βασιλείου να κατέχει τα αγάλματα, είχε γράψει ένα άρθρο το 1986 υποστηρίζοντας αντίθετα, ότι πρέπει να επιστραφούν: « Τα Ελγίνεια Μάρμαρα πρέπει να εγκαταλείψουν αυτή τη βόρεια κουλτούρα της ενοχής του ουίσκι και να εκτεθούν εκεί που ανήκουν: σε μια χώρα με λαμπερή ηλιοφάνεια και στο τοπίο του Αχιλλέα, με «τα σκιερά βουνά και τη θάλασσα που αντηχεί» (Ο Τζόνσον βεβαίως τότε ήταν ακόμη μαθητής στο κολέγιο).

Ο λόρδος Έντ Βέιζι, που υπηρέτησε ως υπουργός Πολιτισμού, Επικοινωνιών και Δημιουργικών Βιομηχανιών στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2010 έως το 2016 – ο μακροβιότερος υπουργός σ΄ αυτή τη θέση– θεωρεί πάντως, ότι η επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα θα μπορούσε ενδεχομένως να ανοίξει την πόρτα σε αντίστοιχα αιτήματα αποκατάστασης από άλλες χώρες λέγοντας ότι «είναι εξαιρετικά δύσκολο να γνωρίζουμε πού να τραβήξουμε τη γραμμή». Ωστόσο γι΄ αυτό, θα μπορούσε να βρεθεί λύση, όπως λέει.

Είναι πρόσφατη εξάλλου και η δημοσκόπηση του Νοεμβρίου, που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο δείχνοντας, ότι το 59% των ερωτηθέντων πιστεύει, ότι τα Γλυπτά πρέπει να επιστραφούν. Το αίτημα, όπως είναι γνωστό διατύπωσε και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον Μπόρις Τζόνσον κατά την τελευταία επίσημη επίσκεψή του στη Βρετανία, κάνοντας μάλιστα και την πρόταση δανείων άλλων ελληνικών αρχαιοτήτων ώστε να παρουσιάζονται σε εκθέσεις στο Βρετανικό Μουσείο.

Μία πρόταση η οποία έχει γίνει αποδεκτή θετικά από την βρετανική κοινή γνώμη ενώ επισημάνεται επίσης, ότι κάτι αντίστοιχο περιλαμβάνει και η πρόσφατη συμφωνία με την Ιταλία για το δάνειο –στην περίπτωση αυτή– στην Ελλάδα ενός μικρού τμήματος της Ζωφόρου του Παρθενώνα, με ελληνικές αρχαιότητες ως αντιδάνειο.

Νωρίτερα το φθινόπωρο άλλωστε, η διακυβερνητική επιτροπή της UNESCO για την Επιστροφή Πολιτιστικών Αγαθών συνέστησε ομόφωνα την αποκατάσταση των Γλυπτών, κάτι το οποίο ως γνωστόν η βρετανική κυβέρνηση απέρριψε. Το Βρετανικό Μουσείο εξάλλου, όπου βρίσκονται τα Γλυπτά διατυπώνει ανέκαθεν τη θέση, ότι οι χώροι του είναι οι πλέον κατάλληλοι για την έκθεσή τους. Αποσιωπώντας βέβαια την ύπαρξη πλέον του νέου Μουσείου της Ακρόπολης στην Αθήνα, που έχει επίσης σχεδιαστεί για να προβάλλει τα έργα.

Ακόμη όμως και το βασικό επιχείρημα των Βρετανών έχει καταρριφθεί, η νομιμότητα του φιρμανιού δηλαδή, με τη χρήση του οποίου ο Έλγιν αφαίρεσε τα Γλυπτά, αλλά φυσικά το Βρετανικό Μουσείο κωφεύει. Το νέο «επιχείρημα» εξάλλου, πίσω από το οποίο οχυρώνεται τόσο το μουσείο όσο και η βρετανική κυβέρνηση, ένας νόμος του 1963 του Κοινοβουλίου, που απαγορεύει στο Βρετανικό Μουσείο να παραχωρεί έργα από τη συλλογή του καταρρίπτεται και αυτό. Γιατί ένα πρόσφατα αποχαρακτηρισμένο έγγραφο του 1991 αποκάλυψε, ότι στην πραγματικότητα αυτός ο νόμος είναι ένα καθαρά τεχνικό στοιχείο.

«Οι Έλληνες ξέρουν ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε έναν νέο νόμο [για να επιτρέψουμε την τα Γλυπτά ] αν θέλαμε», είχε αναφέρει ο Ντέιβιντ Μάιερς πρέσβης στην Ελλάδα εκείνη τη χρονιά. «Το πρόβλημα για αυτούς είναι ότι δεν θέλουμε».

Διαβάστε επίσης:

Μαρμάρινο άγαλμα ήρθε στο φως στο κέντρο της Βέροιας

Βρετανός καθηγητής: Τα Γλυπτά του Παρθενώνα θα επιστραφούν ως το 2030!