Τι σημαίνει η Συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης για τους υδρογονάνθρακες

Τον ισχυρότερο μοχλό πίεσης στο μαλακό υπογάστριο της Ελλάδας, υπό τον «φερετζέ» της νομιμότητας και σίγουρα με την ενίσχυση της επιχειρησιακής δυνατότητας γεωτρήσεων για υδρογονάνθρακες από τουρκικά πλωτά γεωτρύπανα νοτίως και ανατολικά της Κρήτης, τοποθέτησε από χθες η Τουρκία, με την υπογραφή σειράς συμφωνιών με την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη, ανεβαίνοντας πολλά σκαλοπάτια στη συγκρουσιακή κλίμακα εναντίον της χώρας μας και βάζοντας στο «τραπέζι» νέους όρους και τετελεσμένα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ταυτόχρονα με τις ανακοινώσεις περί αύξησης της δύναμης της Στρατιάς του Αιγαίου απέναντι από τα ελληνικά νησιά, αλλά και στα Κατεχόμενα της Κύπρου.

Παρά την άμεση και ισχυρή αντίδραση της Αθήνας, ενδεικτικό των πραγματικών στοχεύσεων Ερντογάν αλλά και των πολυεπίπεδων διπλωματικών και γεωπολιτικών ρηγματώσεων που προκαλεί ο αναθεωρητικός νέο-οθωμανισμός του, είναι το γεγονός ότι οι συμφωνίες ανάμεσα στους Τούρκους υπουργούς και τους ομολόγους τους της βορειο-αφρικανικής χώρας, υπογράφονται αμέσως μετά την αιφνιδιαστική επίσκεψη του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του Προέδρου Μπάιντεν στην Τουρκία και τη συνάντηση με τον εξ απορρήτων του «Σουλτάνου» Ιμπραήμ Καλίν, κατά τις οποίες υποτίθεται πως η Ουάσιγκτον έθετε εκ νέου την ανάγκη της αποκλιμάκωσης στη Νοτιο-ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.

Αλλά και ελάχιστες μέρες πριν ο Τούρκος ηγέτης βρεθεί στον ίδιο χώρο με τον Έλληνα Πρωθυπουργό στο πλαίσιο της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, με την Αθήνα να δηλώνει έτοιμη να ανταποκριθεί σε τουρκική πρόταση για συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν, στην περίπτωση που ο Τούρκος Πρόεδρος επιδιώξει κάτι τέτοιο.

Χωρίς αυτό να σημαίνει πως ο κ. Μητσοτάκης αναθεωρεί την επιλογή του να συνεχίσει τη διεθνοποίηση των απειλών της Άγκυρας.

Παρά το γεγονός ότι σχεδόν άμεσα υπήρξαν καταδικαστικές αντιδράσεις όχι μόνο από την Αθήνα και το Κάιρο, αλλά και από την ΕΕ και τη Γερμανία, ακόμα και εκ μέρους της επίσημης Βουλής της Λιβύης καθώς και από την άλλη κυβέρνησης που υπάρχει στη χώρα αυτή και που έχει την υποστήριξή του κοινοβουλίου, διπλωματικοί αναλυτές εκτιμούν πως οι χθεσινές πολύ καλά προετοιμασμένες ενέργειες της Άγκυρας –για τις οποίες εγκαίρως είχε γράψει το mononews– αποτελούν «προαναγγελία κλιμάκωσης επί του πεδίου» και τη «χειρότερη επιθετική ενέργεια της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας το τελευταίο χρονικό διάστημα, αγνοώντας απολύτως το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας».

Το σενάριο της σύγκρουσης

Αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους επιτελείς σε ΥΠΕΞ και Πεντάγωνο είναι το σενάριο μιας μείζονος κρίσης στην περίπτωση που η Τουρκία, αργά ή γρήγορα, με την επίκληση και της χθεσινής συμφωνίας, λειτουργώντας πλέον, υποτίθεται, και με τη σύμφωνη γνώμη της Λιβύης, (την ΑΟΖ της οποίας ουσιαστικά συνδιαχειρίζεται) επιλέξει να αποστείλει τουρκικό ερευνητικό ή και γεωτρύπανο νοτίως του Νόμου Λασιθίου και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, στη θαλάσσια περιοχή στην οποία βρίσκονται τα θαλασσοτεμάχια «15» και «20» που έχει χαράξει η Ελλάδα για έρευνες υδρογονανθράκων και τα οποία περιλαμβάνονται στη λιβυκή ζώνη του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, άρα και στη χθεσινή συμφωνία.

Μετά τις εξελίξεις αυτές, η Κρατική Εταιρεία Πετρελαίων της Τουρκίας βάζει «πόδι» στην αγορά «στο έδαφος και στην ανοιχτή θάλασσα της Λιβύης», μια από τις πλουσιότερες στον κόσμο, ανταγωνιζόμενη ευθέως τη Γαλλία και την Ιταλία που μονοπωλούσαν επί δεκαετίες τους ενεργειακούς πόρους της βορειοαφρικανικής χώρας.

Ανοίγοντας βεβαίως, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ένα «παράθυρο» παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων μιας και η χθεσινή εξέλιξη αποτελεί τη συνέχεια του μνημονίου που υπεγράφη ανάμεσα σε Άγκυρα και Τρίπολη το 2019 και επικαλύπτει μεγάλο μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας νοτίως της Κρήτης και ανατολικά μέχρι την Κάρπαθο και τη Ρόδο.

Δεν είναι τυχαίο ότι στην ανακοίνωση που εξέδωσε αμέσως το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών γίνεται διττή αναφορά: τόσο στη Συμφωνία μερικής οριοθέτησης με την Αίγυπτο όσο και στα δικαιώματα ipso facto et ad initio (εξ υπαρχής και αυτοδικαίως) σε υφαλοκρηπίδα, η οποία, ελλείψει διμερούς συμφωνίας με τη Λιβύη ορίζεται με τη μέση γραμμή.

Πάντως, εντύπωση προκαλούν οι δηλώσεις της ΥΠΕΞ της Λιβύης Νετζλά Αλ Μανγκούς, η οποία, παρά το γεγονός ότι κατά το παρελθόν δεν έχει διαστάσει να αντιταχθεί ακόμα και δημοσίως στον Μ. Τσαβούσογλου, χθες μίλησε για «συμφωνίες που αντανακλούν το βάθος των σχέσεων μεταξύ των δύο φίλων χωρών».

Και σαν να μην έφτανε αυτό, ενώ στην αρχική τοποθέτησή της υπογράμμισε πως «σε ό,τι αφορά τη συμφωνία για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών, αυτή χρειάζεται επικύρωση από τα Ηνωμένα Έθνη. Αυτή η διαδικασία λείπει για να ενεργοποιηθεί το μνημόνιο που έχει γίνει παλαιότερα, επομένως για να ενεργοποιηθεί θα πρέπει πρώτα να επικυρωθεί», αργότερα, προφανώς μετά από πιέσεις που της ασκήθηκαν, αντικατέστησε τη λέξη «επικύρωση» με τη λέξη «εγγραφή», επιχειρώντας να απομειώσει πλήρως το ειδικό βάρος του ΟΗΕ αναφορικά με την εγκυρότητα του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη NAVTEX που είχε εκδώσει η Τουρκία για τις έρευνες του γεωτρύπανου «Αμπντούλ Χαμίντ Χάν» ανοιχτά της Αττάλειας, εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, λήγει σε τρεις μέρες.

Το πόσο άμεσα θα ανανεωθεί και σε ποια περιοχή πιθανώς θα θελήσει να το στείλει ο Ερντογάν, θα αποτελέσει το επόμενο επεισόδιο της πολεμικής του εναντίον της Ελλάδας.

Διαβάστε επίσης:

Σύνοδος Κορυφής: Eφαρμόσιμες λύσεις για μείωση των τιμών του φυσικού αερίου μέσω πλαφόν θα ζητήσουν οι 27 στην Πράγα