• Πολιτική

    Τι προβλέπει το σχέδιο Ηρακλής που κατατέθηκε στη Βουλή

    ΕΝΦΙΑ: Πώς θα υπολογίζεται από το 2022 - Τι προβλέπει το σχέδιο που μελετά η κυβέρνηση

    Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας


    Κρατικές εγγυήσεις ύψους 12 δισ. ευρώ προβλέπει το σχέδιο μείωσης των κόκκινων δανείων με την επωνυμία «Ηρακλής», που κατατέθηκε στη Βουλή το βράδυ της Τρίτης.

    Το εγχείρημα αποτελεί το πρώτο στάδιο της κυβερνητικής στρατηγικής για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων NPEs κατά 30 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 40% του σύνολου των κόκκινων δανείων που έχουν στους ισολογισμούς τους οι τράπεζες, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 75 δισ. ευρώ.

    Οι βασικές λεπτομέρειες του προγράμματος «Ηρακλής» προβλέπουν ότι για να ενεργοποιηθούν οι κρατικές εγγυήσεις των 12 δις ευρώ, οι τράπεζες θα πρέπει να πουλήσουν πρώτα τουλάχιστον τα μισά από τα ομόλογα χαμηλής διαβάθμισης (junior bonds) των τιτλοποιήσεων.

    Οι τράπεζες θα πληρώσουν προμήθειες για τις εγγυήσεις, οι οποίες θα υπολογίζονται με βάση ελληνικά ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας (Credit Default Swaps). Tα τριετή CDS βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις 93 μονάδες βάσης, το χαμηλότερο επίπεδο την τελευταία δεκαετία.

    Η μερίδα υψηλότερης διαβάθμισης (senior tranche) θα πρέπει να έχει αξιολόγηση «ΒΒ-» από δύο οίκους αξιολόγησης για να λάβει κρατική εγγύηση. Οι προνομιούχοι αυτοί τίτλο θα αποπληρωθούν πρώτοι σε μια «αλυσιδωτή δομή» (waterfall structure).

    Τα έξι κύρια βήματα που προβλέπονται στο σχέδιο είναι:

    Βήμα 1ο. Τα κόκκινα δάνεια τιτλοποιούνται σε τρεις κατηγορίες: υψηλής (senior), μεσαίας (mezzanine) – αν είναι απαραίτητο – και χαμηλής (junior). Η κρατική εγγύηση ισχύει μόνο για το senior.

    Βήμα 2ο. Τα senior και mezzanine ομόλογα θα έχουν κυμαινόμενο κουπόνι και ευέλικτη δομή ανάκλησης για να αποδώσουν τις ταμειακές ροές από το τιτλοποιημένο χαρτοφυλάκιο NPEs. Τα κουπόνια θα πληρώνονται ανά τρίμηνο ή έτος και βασίζονται στην εναπομείνασα ονομαστική αξία των τίτλων.

    Βήμα 3ο. Η εγγύηση μπορεί να ενεργοποιηθεί μόνο αν η αξιολόγηση των senior ομολόγων δεν είναι χαμηλότερη του «BB-» και καθίσταται ενεργή μόνο όταν η τράπεζα έχει πουλήσει τουλάχιστον το 50% συν ένα των junior ομολόγων. Τα junior και mezzanine δεν μπορούν να αγοραστούν από το κράτος ή δημόσιες οντότητες ή επιχειρήσεις.

    Βήμα 4ο. Μόλις γίνει η τιτλοποίηση, η τράπεζα θα διορίσει ανεξάρτητο διαχειριστή (servicer) που θα αναλάβει τα NPEs της τιτλοποίησης.

    Βήμα 5ο. Για να τύχουν διαχείρισης τυχόν ανισορροπίες ρευστότητας μεταξύ των ταμειακών ροών και των πληρωμών για τους senior και mezzanine τίτλους, η δομή της τιτλοποίησης θα έχει ένα μαξιλάρι ρευστότητας αρκετό να επιτευχθεί η ελάχιστη απαιτούμενη αξιολόγηση.

    Βήμα 6ο. Ο αρχικά διορισμένος διαχειριστής των NPEs μπορεί να αντικατασταθεί αν η κρατική εγγύηση ενεργοποιηθεί ή αφότου δυο σε συνεχόμενες ημερομηνίες πληρωμής τόκων έχει ανακτήσει λιγότερα από τις αρχικές προβλέψεις.

    Οι πληρωμές

    Υποχρεωτικές πληρωμές, όπως οι προμήθειες στους διαχειριστές, τόκοι για την γραμμή ρευστότητας, προμήθειες εγγύησεις για τους senior τίτλους και τόκοι για τους senior τίτλους θα πληρώνονται κατά προτεραιότητα. Εν συνεχεία η σειρά με την οποία θα χρησιμοποιείται η ταμειακή ροή από το υποκείμενο χαρτοφυλάκιο θα είναι:

    • Τόκοι στους mezzanine τίτλους, υποκείμενοι σε συγκεκριμένα κριτήρια απόδοσης (triggers).

    • Πλήρης εξόφληση των senior τίτλων.

    • Πλήρης εξόφληση των mezzanine τίτλων.

    • Εξόφληση των junior ομολόγων

    Τιμολόγηση της εγγύησης

    Η προμήθεια που θα πληρώνουν οι τράπεζες για τις κρατικές εγγυήσεις θα στηρίζεται σε «προκαθορισμένη προμήθεια» πολλαπλασιασμένη με «προσαρμοσμένο συντελεστή spread».

    Η «προκαθορισμένη προμήθεια» θα είναι ο μέσος όρος των μέσων τιμών CDS του τελευταίου διμήνου τη στιγμή της συναλλαγής και θα αυξάνει ως εξής:

    • Τα έτη 1, 2, και 3 η τιμή του τριετούς CDS αναφοράς

    • Τα έτη 4, 5 η τιμή του πενταετούς CDS αναφοράς

    • Τα έτη 6 και 7, η τιμή του επταετούς CDS αναφοράς

    • Στη συνέχεια η τιμή του δεκαετούς CDS αναφοράς

    Τα τριετή CDS βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις 93 μονάδες βάσης και το πενταετές στις 144,6 μονάδες βάσης.

    Η κυβέρνηση θέτει αυστηρές προϋποθέσεις για τα δάνεια που θα ενταχθούν στην τιτλοποίηση, αλλά και αυστηρούς όρους για τις εισπράξεις που θα πρέπει να επιτυγχάνει ο διαχειριστής αυτών των δανείων, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες ενεργοποίησης της κρατικής εγγύησης. Ο διαχειριστής είναι αυτός που αναλαμβάνει τη διεκδίκηση και την είσπραξη των απαιτήσεων από τους οφειλέτες και ακολούθως την αποπληρωμή των ομολογιών.

    Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει όρο που αναβάλλει την πληρωμή του διαχειριστή εάν οι εισπράξεις υπολείπονται του ποσού που έχει δεσμευθεί ότι θα εισπράξει. Συγκεκριμένα, όπως ορίζει το σχετικό άρθρο  «εάν κατά την ημερομηνία καταβολής της αμοιβής του διαχειριστή, η σχέση μεταξύ των καθαρών εισπράξεων και του προϋπολογισθέντος προς είσπραξη ποσού, που ελήφθη υπόψη για την πιστοληπτική αξιολόγηση των ομολογιών υψηλής διαβάθμισης, υπολείπεται του 30%, η καταβολή μέρους της αμοιβής του διαχειριστή αναβάλλεται κατά τουλάχιστον 20%. Ο διαχειριστής μάλιστα μπορεί να εκπέσει και να αντικατασταθεί σε περίπτωση κατάπτωσης της εγγύησης του ελληνικού Δημοσίου και υπό την προϋπόθεση ότι για δύο διαδοχικές περιόδους εκτοκισμού οι καθαρές εισπράξεις από τη διαχείριση του τιτλοποιούμενου χαρτοφυλακίου υπολείπονται λόγω αμέλειας του διαχειριστή κατά ποσοστό τουλάχιστον 30%.

    Δείτε την αιτιολογική έκθεση

    Δείτε τον πίνακα τροποποιούμενων – καταργούμενων διατάξεων

    Δείτε το νομοσχέδιο

    Δείτε την έκθεση του Λογιστηρίου του Κράτους

    Δείτε την έκθεση αξιολόγησης συνεπειών ρυθμίσεων



    ΣΧΟΛΙΑ