Είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε σύμφωνο συμβίωσης και για ομοφυλόφιλους;

Από τον Ιανουάριο που ανήλθε στην εξουσία, ο Αλέξης Τσίπρας μας έχει συνηθίσει να συγκρούεται είτε με τους εταίρους της χώρας, είτε με τα κόμματα της αντιπολίτευσης (ενίοτε και με βουλευτές του κόμματός του, οι οποίοι μετά από λίγο… εκπαραθυρώνονται). Με την κατάθεση όμως του νομοσχεδίου για το σύμφωνο συμβίωσης βρίσκει μπροστά του έναν άλλο «αντίπαλο», που μέχρι τώρα δεν ήταν ιδιαίτερα εκδηλωτικός: Την Εκκλησία της Ελλάδος.

Με το νομοσχέδιο αυτό, όπως επισημαίνεται, επιδιώκεται ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για το σύμφωνο συμβίωσης προς δύο βασικές κατευθύνσεις. Αφενός η ισχύς του συμφώνου επεκτείνεται και στα ομόφυλα ζευγάρια, και αφετέρου η σημασία και οι συνέπειες του συμφώνου ενισχύονται, δεδομένου ότι αναγνωρίζονται οικογενειακοί δεσμοί μεταξύ των μερών.

Η Εκκλησία είχε εξαρχής διαφωνήσει με την ιδέα του συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης όταν το έφερε στη Βουλή το 2008 η κυβέρνηση Καραμανλή, υποστηρίζοντας πως πρόκειται για «επίθεση» κατά της παραδοσιακής οικογένειας και του γάμου, όμως η επέκτασή του και στα ζευγάρια ομοφυλοφίλων αποτελεί casus belli για τους κληρικούς, και αυτό είναι κάτι που δεν κρύβεται εύκολα.

Το φανέρωσε άλλωστε με τον πιο σαφή τρόπο ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος, ο οποίος με μία απίστευτη ομοφοβική επίθεση κάλεσε τους πιστούς ούτε λίγο ούτε πολύ να… φτύνουν τους ομοφυλόφιλους, τους οποίους μάλιστα χαρακτήρισε «αποβράσματα».

«Η ομοφυλοφιλία είναι εκτροπή από τους Νόμους της φύσεως! Είναι κοινωνικό κακούργημα! Είναι αμαρτία! Όσοι, λοιπόν, είτε την βιώνουν, είτε την υποστηρίζουν δεν είναι φυσιολογικοί άνθρωποι! Είναι αποβράσματα της Κοινωνίας», ανέφερε μεταξύ άλλων ο μητροπολίτης, που θεωρείται από τους πιο ακραίους, ωστόσο φαίνεται πως εκφράζει, έστω και στην υπερβολή της, την ανησυχία της Εκκλησίας για την εξέλιξη αυτή.

Εξάλλου, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος έχει ήδη από τον Οκτώβριο του 2013 εκφράσει τη θέση της ότι «από τον σεβασμό στην αξία του ανθρώπου απορρέει η απόρριψη οποιουδήποτε θεσμού-υποκατάστατου, όπως το σύμφωνο συμβίωσης, με το οποίο επιχειρείται ο υποβιβασμός της οικογενειακής ζωής στο επίπεδο των αστικών συναλλαγών».

Όμως αντικειμενικά, πέρα από το να ασκήσει πιέσεις μέσω των πιστών, η Εκκλησία φαίνεται ότι δεν μπορεί να κάνει και πολλά για να σταματήσει την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια. Κι αυτό γιατί αποτελεί ένα δικαίωμα των ομοφυλοφίλων που προκύπτει από τις αρχές της ισότητας των πολιτών και του σεβασμού της διαφορετικότητας, όπως αυτά προστατεύονται τόσο από το ελληνικό σύνταγμα, όσο και από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Μάλιστα, η Ελλάδα έχει καταδικαστεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τέτοιες διακρίσεις σε βάρος ομοφυλόφιλων.

Πώς θα αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία τα νέα δεδομένα που θα φέρει η ψήφιση του νομοσχεδίου; Αυτό μένει να το δούμε, καθώς είναι γεγονός ότι πρόκειται για μία κοινωνία αρκετά συντηρητική, στην οποία η Εκκλησία έχει ακόμα σημαντική επιρροή, πλην όμως διαφαίνεται μία τάση, κυρίως στις νεότερες ηλικίες, αμφισβήτησης των δογματικών εκκλησιαστικών απόψεων. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίος ο διάλογος που ξεκίνησε για την αποτέφρωση των νεκρών μετά τον θάνατο του ηθοποιού Μηνά Χατζησάββα και την επιθυμία του να αποτεφρωθεί, μία επιθυμία που η Εκκλησία αντιμετώπισε με απαξίωση, την οποία πολλοί στηλιτεύουν.

Πάντως, διαφωνίες για το σύμφωνο συμβίωσης αναμένεται να προβάλουν και βουλευτές της αντιπολίτευσης, και κυρίως των συντηρητικών κομμάτων, και μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές πώς θα κινηθεί ως προς το νομοσχέδιο η Νέα Δημοκρατία, αν δηλαδή θα δώσει  τη στήριξή της σε ένα νομοσχέδιο με το οποίο είναι βέβαιο πως πολλά στελέχη της διαφωνούν κάθετα. Άλλωστε, στην άρνηση πολλών βουλευτών της ΝΔ είχε προσκρούσει πριν από δύο χρόνια η προσπάθεια της τότε κυβέρνησης να περάσει ως τροπολογία στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης, η οποία έκτοτε είχε μπει στον πάγο.