Οι πρώτες κινήσεις του ESM για το ελληνικό χρέος

Όπως σημειώνει ή Ελλάδα με την ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων θα λάβει τη δόση των 7,5 δισ. ευρώ για πληρωμές χρέους και εξόφληση ληξιπρόθεσμων. Θα πρέπει να προηγηθεί η έγκριση της εκταμίευσης από κάποια κράτη μέλη, η έγκριση από το συμβούλιο του ESM του συμπληρωμένου MoU που θα αντανακλά τη συμφωνία (Staff Level Agreement). Μετά το συμβούλιο του ESM θα πάρει και επίσημα την απόφαση για την εκταμίευση.

Ενδιαφέρον έχει η ανάλυση του Ταμείου για τον χειρισμό του ελληνικού χρέους. Με το τέλος της πρώτης αξιολόγησης, ο ESM δρομολογεί τις κινήσεις που θα γίνουν βραχυπρόθεσμα (από τώρα έως το τέλος του 2018.

Οι κινήσεις συγκεκρίμενα που θα ακολουθήσει συνοψίζονται σε 4 βασικά βήματα:

1. Ομαλοποιήσει το προφίλ εξόφλησης των δανείων που πήρε η χώρα από τον προκάτοχό του (EFSF). Ορισμένες από τις λήξεις αυτών των δανείων μπορούν να επεκταθούν ως το μάξιμουμ της μέσης ωρίμανσης των 32,5 ετών.
2. Θα χρησιμοποιήσει την διαφοροποιημένη στρατηγική δανεισμού για να μειωθεί το επιτοκιακό ρίσκο. Όπως αναφέρει η διαφοροποιημένη στρατηγική του Ταμείου η οποία συνίσταται στο να εκδίδει τίτλους σε όλο το φάσμα των λήξεων δεν θα αλλάξει. Εργάζεται σε διάφορες μεθόδους να βελτιστοποιήσει τη δομή του υπάρχοντος χρέους σύμφωνα με τα διαφορετικά προφιλ δανεισμού της χώρας που λαμβάνει στήριξη. Αυτό έχει ως στόχο να μειωθεί ο κίνδυνος επιτοκίου της χώρας χωρίς να αυξηθεί το κόστος.
3. Μεταθέτει την αύξηση του περιθωρίου του επιτοκίου για τα δάνεια που αφορούσαν την επαναγορά χρέους που έγινε το 2012 με χρηματοδότηση του EFSF. Αυτή θα γίνει το 2017.
4. Το περιθώριο στο συγκεκριμένο δάνειο είχε τοποθετηθεί στο αυξημένο επίπεδο των 200 μονάδων βάσης προκειμένου να ενθαρρύνει την Ελλάδα να ενδυναμώσει τις διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων κατά τη διάρκεια του προγράμματος του EFSF. Καθώς ένας νέος μηχανισμός για τις ιδιωτικοποιήσεις έχει συμφωνηθεί, υπό το νέο πρόγραμμα, το EFSF δίνει το δικαίωμα να παραληφθεί αυτή η αύξηση.
5. Μεσοπρόθεσμα μέτρα

Ενώ μεσοπρόθεσμα ο ESM προτείνει τις εξής κινήσεις:

1. Εκμετάλλευση αχρησιμοποίητων πόρων από το πρόγραμμα του ESM για την μερική πρόωρη αποπληρωμή επίσημων δανείων: Από τα 25 δισ. ευρώ των πόρων που είχαν προβλεφθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μόνο τα 5,4 δισ. ευρώ χρησιμοποιήθηκαν. Τα εναπομείναντα 19,6 δισ. ευρώ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για πρόωρες αποπληρωμές δανείων (των διμερών δανείων από χώρες της ευρωζώνης ή δανείων από το ΔΝΤ). Η Ελλάδα θα επωφελούταν από μια τέτοια επαναγορά, καθώς τα δάνεια του ESM είναι πολύ πιο φθηνά από τα δάνεια του ΔΝΤ και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ωρίμανσης.
2. Επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που αγοράστηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων SMP και ANFA: Αυτήν την στιγμή ο ESM διαθέτει σε ξεχωριστό λογαριασμό περίπου 1,8 δισ. ευρώ κερδών από ελληνικά ομόλογα που αγοράστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος SMP το 2014.
3. Το ποσό αυτό και τα εναπομείναντα κέρδη από τα προγράμματα SMP και ANFA από το 2017 και έπειτα θα μείνουν στον ESM ως μαξιλάρι για την μείωση των μελλοντικών ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών για την Ελλάδα. Οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης (εξαιρουμένης της Τράπεζας της Ελλάδας) θα συγκεντρώσουν περίπου 3,5 δισ. ευρώ σε κέρδη από την κατοχή ελληνικών ομολόγων από το 2017 ως το 2026.
4. Πιο βιώσιμη αναδιάταξη των δανείων του EFS: Αν χρειαστεί, θα εξεταστούν περαιτέρω μέτρα αναδιάταξης του χρέους, μεταξύ των οποίων και επιμήκυνση των ωριμάνσεων, αναδιάταξη του σχεδίου αποπληρωμής, επιβολή πλαφόν και αναστολή στις πληρωμές τόκων
5. Κατάργηση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου που σχετίζεται με την επαναγορά από το 2018.

Μακροπρόθεσμα μέτρα

Τα μακροπρόθεσμα μέτρα συνοψίζονται σε ένα και μία και μόνο κίνηση: Τον προληπτικό μηχανισμό για το χρέος. Ο μηχανισμός αυτός θα ενεργοποιηθεί, αν χρειαστεί, μετά το τέλος του προγράμματος ESM τον Αύγουστο του 2018, για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους μακροπρόθεσμα σε περίπτωση που εκπληρωθεί ένα πιο δυσμενές σενάριο. Ο μηχανισμός αυτός θα μπορούσε να περιλαμβάνει μέτρα όπως περαιτέρω αναδιάταξη του EFSF και επιβολή πλαφόν και αναβολή στις πληρωμές τόκων.