Γιατί ο Erdogan μοιάζει με τον Ataturk

Όταν το κόμμα του Erdogan  κέρδισε μία απρόσμενη αλλά αποφασιστική νίκη στις εκλογές του Νοέμβρη , πολλοί παρατηρητές εκτίμησαν ότι ο κόσμος παρά τη δυσαρέσκεια που είχε για το πρόσωπο του , προτίμησε την πολιτική σταθερότητα.Ένα μήνα αργότερα, μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού και την συνεχώς αυξανόμενη ένταση με τη Μόσχα η σταθερότητα φαίνεται να είναι πλέον ένα μακρινό όνειρο.

Όπως όλα δείχνουν ο νέος σουλτάνος της Τουρκίας οδηγεί τη χώρα του σε ταραγμένα νερά αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν κατακόρυφη αύξηση της δημοτικότητάς του. Οι ειδικοί που συνεχίζουν να ψάχνουν το μυστικό της δημοφιλίας του, ίσως θα έπρεπε να ανατρέξουν στον τρόπο που ο ιστορικός ηγέτης της Τουρκίας, Κemal Ataturk δημιούργησε την ισχυρή παράδοση του και την ιστορική του ηγεμονία.Θα πρέπει μάλιστα να εστιάσουν στο χαρακτηριστικό του λαϊκίστικου εθνικισμού, το οποίο ο Ερντογάν κληρονόμησε από τον Τούρκο Εθνάρχη.

Erdogan και Ataturk συχνά παρουσιάζονται ως δυο, εκ διαμέτρου, αντίθετες προσωπικότητες. Οι υποστηρικτές του Κemal ισχυρίζονται ότι ήταν κοσμικός εκσυγχρονιστής σε αντίθεση με τον Εrdogan που είναι ισλαμιστής που κλίνει προς μια πιο αντι- δυτική ιδεολογία. Λίγο πριν τις εκλογές του Νοεμβρίου ο έξυπνος παρατηρητής θα διέκρινε ότι οι δύο ηγέτες δεν είναι και τόσο διαφορετικοί…

Καλωσόρισε τους υψηλούς επισκέπτες του,  σε ένα μεγαλοπρεπές μέγαρο με χρυσούς θρόνους και αμέτρητα δωμάτια , αποπνέοντας την αίγλη των σουλτάνων της οθωμανικής αυτοκρατορίας, για να γιορτάσουν την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας.Με αυτήν την ευκαιρία θύμισε στους καλεσμένους του ότι οι ιστορικοί ηγέτες κάποτε ζούσαν σε παλάτια , όπως ο Ατατούρκ, « χόρευαν βαλς και έπιναν σαμπάνια» ενώ ένα μισοπεινασμένο έθνος αγωνιζόταν για να επιβιώσει χωρίς παπούτσια στα πόδια , χωρίς δεύτερο ρούχο ή παλτό για να να ζεσταθεί τις κρύες νύχτες του χειμώνα..Σε αντίθεση με σήμερα που ο νέος ηγέτης της Τουρκίας συχνά χρησιμοποιεί στις ομιλίες του φράσεις όπως « συνεχίσαμε από ένα μακροχρόνιο αγώνα καταφέρνοντας  να εξαλείψουμε αυτό το διαχωρισμό μεταξύ του λαού και της Eξουσίας. “

O Erdogan συχνά λέει στο συγκεντρωμένο πλήθος ότι η παρουσία τους στο νέο τόπο κατοικίας του συμβολίζει το γεγονός ότι το παλάτι ανήκει στο λαό και στο έθνος.

Η τραγική ειρωνία είναι, όμως, ότι οι επιθέσεις του Erdogan μοιάζουν πολύ με τις επιθέσεις που έκανε ο Ataturk στους Οθωμανούς σουλτάνους με αποτέλεσμα να ανατρέψει την μέχρι τότε καθεστηκυία τάξη , θέτοντας τα θεμέλια για τη δημιουργία της σύγχρονης Τουρκίας.

Η πρόσφατη εκλογή του στο υψηλότερο αξίωμα για 15 συναπτά έτη έδειξε και κάτι άλλο.Ότι οι πολίτες τον εμπιστεύτηκαν. Άλλωστε πόσοι πραγματικά πίστεψαν ότι τους ανήκει το παλάτι.Όσοι μάλιστα τον αποκάλεσαν ως νέο αυτοκράτορα , τελικά συμμάχησαν μαζί του όπως σχεδόν έναν αιώνα νωρίτερα είχαν συμμαχήσει με τον Ατατούρκ.

Άλλη μία ένδειξη που επιβεβαιώνει ότι Ερντογάν και Ατατούρκ μπορεί να  είναι η όψη του ίδιου νομίσματος είναι ότι, πολλές φορές , στις ομιλίες του ο πρόεδρος της Τουρκίας χαρακτηρίζει τους προκατόχους του ως ηγέτες που προσεταιρίστηκαν ξένα σύμφέροντα, της ευρωπαϊκής ελίτ και αδιαφόρησαν για τις πραγματικές ανάγκες του λαού.

Ο Αtaturk εργάστηκε για να ανατρέψει την προηγούμενη ηγεμονία των σουλτάνων με σκοπό να δημιουργήσει στη θέση της μία νέα δυναστεία. Μεταχειρίστηκε ακριβώς τα ίδια επιχειρήματα με αυτά του Erdogan, λέγοντας ότι οι σουλτάνοι ήταν απλοί σφετεριστές της εξουσίας, παρανοϊκοί και σπάταλοι, βουτηγμένοι στη διαφθορά θέτοντας σε κίνδυνο το τουρκικό έθνος..

Για να καλύψει τη δική του χλιδή με το βαλς και τη σαμπάνια , κατηγορούσε τον σουλτάνο Ιμπραήμ ως τρελό, που έπαιρνε κεχριμπάρι για αφροδισιακό, επειδή το μόνο που τον ένοιαζε ήταν να περνάει καλά με τις γυναίκες ενώ οι στρατιώτες του πέθαιναν στη μάχη. Για να αποκτήσει τη λαϊκή στήριξη μίλησε για κατάργηση της οθωμανικής αυτοκρατορίας και κατηγόρησε τους σουλτάνους ότι πρόδωσαν το έθνος επιδιώκοντας τη βρετανική στήριξη, για να διατηρήσουν τη διεφθαρμένη εξουσία τους.

Τα επιχειρήματα του, έξυπνα επιλεγμένα , ένα – ένα άγγιζαν το μαλακό υπογάστριο του τουρκικού λαού ενώ τα εθνικά συνθήματα όπως η Τουρκία ανήκει στους Τούρκους ή οι χωρικοί είναι κυρίαρχοι του έθνους,   έδιναν το αίσθημα της ιδιοκτησίας στους απλούς πολίτες για το νέο έθνος – κράτος του.

Ο Ατατούρκ, μιλούσε στην ψυχή των απλών πολιτών γιατί χρησιμοποιούσε τη γλώσσα της πεδιάδας της τουρκικής Ανατολίας και όχι το ακατανόητο μείγμα αραβικών και περσικών που μεταχειριζόταν η οθωμανική αυλή. Υποσχόταν μάλιστα ότι στη θέση των βασιλικών ανακτόρων θα ιδρύσει μουσεία για να εκθέσει τις παραδοσιακές στολές και τα χαλιά των χωρικών αλλά και σχολεία για τα παιδιά τους , ώστε μία μέρα να τα δουν να διαπρέπουν και να κατακτήσουν μεγάλα αξιώματα στην ελίτ των ισχυρών προσωπικοτήτων της χώρας..

Άσχετα, βέβαια, με το γεγονός ότι με τον καιρό , το καθεστώς του Ατατούρκ είχε δημιουργήσει τη δική του ελίτ, και οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού  παρέμεναν εκτός…

Η προσέγγιση του αυταρχικού καθεστώτος , απέτυχε με την πάροδο των χρόνων να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του λαού, προκαλώντας σταδιακά οικονομική στασιμότητα στους, μέχρι πρότινος,  φανατικούς αγρότες ψηφοφόρους..

Επειδή, λοιπόν, η ιστορία έχει διδάξει ότι..επαναλαμβάνεται μπορεί να δούμε σταδιακά και το καθεστώς του Εrdogan να ακολουθεί την πορεία του Ataturk, με παρόμοιο τρόπο.Άλλωστε οι αρχικές υποσχέσεις και δεσμεύσεις αλλά και οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί , λίγο διαφέρουν από αυτές του Τούρκου Εθνάρχη..

Μετά τις εκλογές του Νοέμβρη, αρθρογράφος υποστηρικτής της κυβέρνησης Erdogan έγραψε ότι αυτοί που τον ψήφισαν θα απαιτήσουν τώρα τη θέση που διεκδικούν για τους εαυτούς τους στα media , στις ακαδημαϊκές σπουδές , στις τέχνες και κυρίως στον πυρήνα της δικής του ελίτ..

« Με την επανεκλογή του στο αξίωμα του προέδρου» γράφει « όλα τα προπύργια του μεγάλου έθνους πρέπει να κατακτηθούν». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο λαός του περιμένει, να γίνει κυρίαρχος της χώρας του, δηλαδή  να πάρει ότι δεν κατάφερε να του δώσει ο Ατατούρκ .Αλλιώς θα έχει τη δική του κατάληξη..

Πηγή: Politico