Το ταγκό (και το φορολογικό) χρειάζεται δύο

Η εικόνα προξενεί ρίγη. Στην μία πλευρά ο άνθρωπος που ηγείται της ίσως μοναδικής πετυχημένης μνημονιακής μεταρρύθμισης.

Από την άλλη ο πρώην επικεφαλής της αρχής που αν και τεχνοκρατικά απόλυτα επιτυχημένος το έφερε ο καιρός να αποπεμφθεί για κομματικούς λόγους. Στη μέση ένας από τους τρεις πιο πετυχημένους υπουργούς των κυβερνήσεων Μητσοτάκη.

Φαντάζομαι ότι το τρίδυμο – με την ανωτέρω σειρά παρουσίασης Πιτσιλής, Θεοχάρης, Χατζηδάκης προκαλεί ανησυχία στους κατά επάγγελμα φοροφυγάδες. Τα μέτρα αναλύονται – και θα αναλύονται—για μέρες. Θα βγουν ακόμη οι υπουργικές αποφάσεις, θα χρειαστεί να συνταχθούν οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι του ΥΠΟΙΚ, έχουμε δρόμο μπροστά μας και πεδίο λαμπρό για κριτικές αναλύσεις, διθυράμβους, διαφωνίες, διορθώσεις, αναθεωρήσεις.

Το βασικό συμπέρασμα, πάντως, είναι πως το οικονομικό επιτελείο αντιμετωπίζει την φοροδιαφυγή με μεγάλη σοβαρότητα – ίσως και αποφασιστικότητα. Προσπαθεί, εξάλλου, να την περιορίσει και στην άμεση της μορφή (εισόδημα) και την έμμεση (ΦΠΑ).

Ορισμένες παρατηρήσεις, όμως, έχουν τον τόπο τους και τον χρόνο τους.

Εξακολουθούμε να λειτουργούμε με σχετικά περίπλοκα συστήματα ελέγχων και κινήτρων. Βοηθούμενα από τις νέες τεχνολογίες θα πετύχουν – ως ένα βαθμό. Κάθε πρόοδος, εξάλλου, καλοδεχούμενη είναι. Γιατί, όμως, δεν δράττεται το οικονομικό επιτελείο της ευκαιρίας όπου ο λαός έχει πει ένα μεγάλο ναι στις μεταρρυθμίσεις και δεν εισάγει το εξαιρετικά αποτελεσματικό, πολύ απλό και καθολικό σύστημα να φορολογείται ο πολίτης στην διαφορά εσόδων εξόδων;

Οι ΗΠΑ το χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες με σημαντική επιτυχία. Ο κάθε πολίτης έχει συμφέρον να δείξει όλες τις δαπάνες του. Θα μου πείτε ότι θα έχει κάθε συμφέρον να κρύψει εισοδήματα. Αλλά, αυτό είναι υποχρεωτικά συνάρτηση της δαπάνης και, επιπλέον, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί μπορούν να επικεντρωθούν σ’ αυτό ακριβώς το θέμα.

Μία δεύτερη παρατήρηση είναι πως δείχνει να παραμένει στο σχετικά απυρόβλητο το θέμα των καυσίμων. Το γνωστό σύστημα ιχνηλάτησης και δεν εφαρμόζεται πλήρως και έχει αποδειχθεί ευάλωτο. Η εφαρμογή του με συνέπεια και η παραδειγματική τιμωρία των ενόχων—όχι μόνο αυτών που πιάνονται κυρίως κατά τύχη και ικανοποιείται το κοινό αίσθημα με 2-3 τέτοιες περιπτώσεις τον χρόνο- θα οδηγούσε σταδιακά σε ανατροπές.

Τρίτη και τελευταία, για σήμερα, παρατήρηση. Ο Έλληνας πολίτης δικαιολογεί στην συνείδηση του την φοροδιαφυγή επειδή βλέπει ότι με τα λεφτά που πληρώνει δεν έχει τις αντίστοιχες υπηρεσίες, τα ανάλογα δημόσια αγαθά. Πρόκειται για μία χρονίζουσα ιστορία που έχει βάση – άσχετα αν χρησιμοποιείται συχνά και ως δικαιολογία. Πέρα από το γεγονός της δημιουργίας μίας συνείδησης φοροδιαφυγής οι καταστάσεις δεν βοηθούν να εκδηλωθεί το «φιλότιμο».

Ορθά το οικονομικό επιτελείο κυνηγά την φοροδιαφυγή. Θεωρώ, όμως, πως ανταμοιβές όπως η κλήρωση τυχερών με τις αποδείξεις ξευτελίζει τον θεσμό και την διαδικασία της ανταμοιβής. Ο πολίτης θα θεωρήσει ότι αμείβεται όταν θα μπει σε αίθουσα δικαιοσύνης και θα ντρέπεται να φορά λερωμένα παπούτσια, όταν θα καθίσει σε καρέκλα ιατρείου και θα θαυμάζει τα μηχανήματα που βλέπει, όταν θα περπατά στον δρόμο νύχτα και θα συναντήσει πεζή περιπολία δύο αστυνόμων.

Η ποιότητα που θα προσφέρει το κράτος είναι αυτή που θα βοηθήσει να αλλάξει η συνείδηση  της φοροδιαφυγής. Κατά τα άλλα σε κάθε κατασταλτικό και προληπτικό μέτρο θα υπάρχει πάντα ο αντίλογος, η αντίδραση, ο τρόπος αποφυγής.

Οι Πιερρακάκης, Φλωρίδης, Χρυσοχοϊδης, Οικονόμου, Κικίλιας είναι υπεύθυνοι για την πάταξη της φοροδιαφυγής σχεδόν όσο και το οικονομικό επιτελείο. Από τις μεταρρυθμίσεις τους κρίνεται και η μάχη Χατζηδάκη, Πιτσιλή, Θεοχάρη.

Διαβάστε επίσης

Βγήκαν τα κόμματα από την οικονομία;