Η τραγικότητα κυβέρνησης των ηττημένων

Με τον Αλέξη ως χειμερινό κολυμβητή, η εκλογική περίοδος φαίνεται πως τώρα μπορεί να αρχίζει για τα καλά, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να εγκαινιάζει την τακτική του θεσμικού παίκτη που είναι κοντά στον απλό άνθρωπο.

Το ζητούμενο της εκλογικής νίκης είναι για το κόμμα υπόθεση ζωής ή θανάτου – καθώς η αναμενόμενη δεύτερη θέση το βάζει πλέον σε μόνιμο πολιτικό περιθώριο ως σχηματισμό που δεν μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία με αξιώσεις. Δεν είναι μόνο οι φυγόκεντρες τάσεις που θα ενισχυθούν σε μία οργάνωση που ποτέ δεν φημίστηκε για την ιδεολογική ή ρεαλιστική ενότητά της. Είναι η ρετσινιά της μόνιμης ήττας και η εδραίωση μίας πεποίθησης στο εκλογικό σώμα ότι το κόμμα, οι ταγοί του, τα μέλη του δεν έχουν την ικανότητα να κυβερνήσουν.

Η συνεργασία Βαρουφάκη- ΛΑΕ μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά για τον ΣΥΡΙΖΑ, εξίσου όμως ενδέχεται να αποτελέσει μοχλό συσπείρωσης παραπέμποντας στην σημασία της χαμένης ψήφου. Η αποχώρηση μέρους της άκρας αριστεράς από τον ΣΥΡΙΖΑ του 2015 φαίνεται να λειτούργησε τότε ευνοϊκά για το κόμμα. Έκτοτε, όμως, έχει κυλήσει πολύ ιδεολογικό νερό κάτω από τις γέφυρες διακυβέρνησης σε συμμαχία με τους ΑΝΕΛ, κάτι που ο ΣΥΡΙΖΑ του 2023 επιθυμεί να ξεχαστεί. Το ερώτημα στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι τι θα υπερισχύσει: η ιδεοληψία ή ο πολιτικός ρεαλισμός.

Το ΠΑΣΟΚ, δυστυχώς, κινδυνεύει να αποδειχθεί η μεγάλη απογοήτευση με τον αρχηγό του να κινδυνεύει να φορτωθεί σχεδόν αποκλειστικά την ευθύνη. Δεν είναι μόνο η σιωπή διακεκριμένων στελεχών που κρούει τον παραδοσιακό κώδωνα κινδύνου. Είναι η αοριστία της πολιτικής του σχετικά με τον ρόλο που καλείται να παίξει – σχετικά με την ίδια την επιδίωξη του. Παράδειγμα, θα έλεγα ειρωνικό, αποτελεί μία απάντηση του στη διάρκεια πρόσφατης συνέντευξης του.

Το ερώτημα αφορούσε τους πλειστηριασμούς και τα funds και η απάντηση είναι ενδεικτική ενός ταγού που δεν έχει καν ασχοληθεί, δεν έχει καν ενημερωθεί: «Επιμένουμε για προστασία κύριας κατοικίας με επικαιροποίηση του νόμου του ΠΑΣΟΚ του 2010, προστασία της αγροτικής γης και ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους με βιώσιμη λύση για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο αλλά και 120 δόσεις για χρέη σε εφορία και ΕΦΚΑ με κούρεμα οφειλής εφόσον τηρείται η ρύθμιση.»

Πέρα από την αοριστία της «επικαιροποίησης» (ποια θα είναι ακριβώς;), τα λάθη (το θέμα με τα δάνεια σε ελβετικά φράγκα έχει ήδη κριθεί δικαστικά) υπάρχει και η αντιγραφή (για τις 120 δόσεις).

Για τη Ν.Δ. το μόνο αρνητικό σενάριο στις επερχόμενες εκλογές είναι η χαλαρή εν όψει του δεύτερου γύρου με την ενισχυμένη αναλογική ψήφος, που μπορεί να κάνει πραγματικότητα μία «κυβέρνηση των ηττημένων». Μολονότι ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ την έχει αποκηρύξει, δεν είναι διόλου σίγουρο πως δεν θα την υιοθετήσει προκειμένου να βρεθεί έστω και προσωρινά στην εξουσία. Πρόκειται, βέβαια, για λύση εμβαλωματική, πολιτικά ανήθικη, πρακτικά εξαιρετικά δυσχερής. Ενέχει, δε, τον κίνδυνο να ξηλωθούν πολλές μεταρρυθμίσεις που έφεραν την Ελλάδα στην σύγχρονη εποχή—απλά ως εκδίκηση κατά της Ν.Δ.

Η υποχώρηση του Πολλάκη στην εσωτερική διαμάχη δείχνει ότι το κόμμα τρέμει την ήττα. Ο αψύς Κρητικός θυσίασε το εγώ του για το κόμμα. Ο ίδιος δεν αντέχει άλλο την αντιπολίτευση. Η μάχη του ΣΥΡΙΖΑ περιγράφεται με πολεμικούς όρους «δεν παίρνουμε αιχμαλώτους». Αυτή του ΠΑΣΟΚ είναι των ανταρτών που απλά ελπίζουν να κάνουν ζημιά στους αντιπάλους. Το κακό είναι ότι η Ν.Δ. δεν ήρθε ως κατακτητής, όπως θέλει να την χαρακτηρίζει η αντιπολίτευση. Έχει ένα τεράστιο θετικό έργο να δείξει – που υπερκαλύπτει τα αναπόφευκτα για την όποια κυβέρνηση λάθη της. Το πρόγραμμα της δείχνει ότι τα έχει κατανοήσει. Σ’ αυτήν εναπόκειται να διεξάγει μία εκλογική καμπάνια που θα πείσει τον πολίτη ότι το βάρος της ψήφου του οφείλει να είναι θετικό και όχι αρνητικό –με την έννοια της ψήφου που δίνεται κατά της υπάρχουσας κυβέρνησης αδιαφορώντας για την διαδοχή.

Η τραγικότητα μίας κυβέρνησης των ηττημένων δεν πρέπει να υποτιμηθεί.