Η ασφαλιστική αδικία για τους υψηλόμισθους του ιδιωτικού τομέα

Σε χαμηλότερες αναλογικά συντάξεις σε σχέση με τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές που κατέβαλαν στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου οδηγεί το υπάρχον σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.

Η άνιση μεταχείριση των ασφαλισμένων αφορά κυρίως υψηλόβαθμα στελέχη στον ιδιωτικό τομέα, στους οποίους παρακρατείται σε φόρους και εισφορές σχεδόν το 50% του ονομαστικού μισθού τους, όταν την ίδια στιγμή η αναλογία της σύνταξής τους δεν ξεπερνά το 48% σε σχέση με τα ποσά που κατέβαλαν στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.

Όπως εξηγεί στο mononews.gr ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών Κοινωνικής Πολιτικής του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου Σάββας Ρομπόλης «Τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων είναι δυσανάλογα με τις καταβαλλόμενες εισφορές για όσους απασχολούνται  για περισσότερα από 30 χρόνια και οι μισθολογικές τους απολαβές ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ το μήνα».   Υπάρχει δυσαναλογία μεταξύ των εισφορών και των παροχών για μια σημαντική ομάδα εργαζομένων, με αποτέλεσμα το σύστημα να είναι τελικά κοινωνικά άδικο γι’ αυτούς.

Όπως επισημαίνει ο κ. Ρομπόλης, η κοινωνική ασφάλιση θα πρέπει να στηρίζεται σε τέσσερις αρχές: την αρχή της ισότητας, την αρχή της αλληλεγγύης των γενεών, την αρχή επιχορήγησης συνεισφέροντας κάποια χρήματα στο σύστημα, αλλά και την αρχή της αναλογικότητας της παροχής σε σχέση με τις εισφορές που έχουν παρακρατηθεί. Η τελευταία αρχή καταστρατηγήθηκε, όπως αποφάσισε και το Συμβούλιο της Επικρατείας, κρίνοντας ότι πρέπει να αλλάξουν τα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους ασφαλίζονται για πολλά έτη με υψηλές ασφαλιστικές εισφορές.

Ο ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου εξηγεί ότι η αναλογικότητα για τους μη μισθωτούς, δηλαδή τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, διορθώθηκε εν μέρει από την μείωση του ποσοστού των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλουν σε σχέση με το ετήσιο εισόδημά τους από το 20% στο 13,33%.

Στο Δημόσιο υπάρχει επίσης αναλογικότητα λόγω του ότι καταβάλλονται εισφορές για 12 μήνες. Η μεγαλύτερη αδικία όσον αφορά την αναλογικότητα των συντάξεων σε σχέση με τις εισφορές καταγράφεται κυρίως στον ιδιωτικό τομέα για τους υψηλόμισθους με πολλά έτη ασφάλισης, όπου οι εισφορές καταβάλλονται  για 14 μήνες. Οι εισφορές που καταβάλει η συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων με το Ν. 4387/16 είναι πολύ υψηλότερες από τις τελικές συντάξεις που θα λάβουν.

Σημειώνεται ότι το ανώτατο όριο εισοδήματος 6.500 ευρώ το μήνα οδηγεί σε αναπλήρωση μόλις 48,7% για κάποιον με 40 έτη ασφάλισης και σύνταξη 3.166 ευρώ, ενώ την ίδια στιγμή ασφαλισμένος με μισθό 650 ευρώ το μήνα και τα ίδια έτη ασφάλισης θα λάβει σύνταξη περίπου 660 ευρώ με ποσοστό αναπλήρωσης πάνω από 106%. Το ίδιο ασφαλώς ισχύει και για τις επικουρικές συντάξεις.

 Η στρεβλή αναλογικότητα μεταξύ εισφορών και παροχών είναι βέβαιο ότι οδηγεί χιλιάδες ασφαλισμένους είτε στην απόκρυψη των εισοδημάτων τους είτε στην ανασφάλιστη εργασία. Ένας χαμηλόμισθος που απασχολείται μόλις 15 χρόνια εξασφαλίζει σύνταξη ίση με το 77% της σύνταξης που θα εξασφάλιζε αν συμπλήρωνε τα διπλάσια έτη ασφάλισης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να μην έχει κίνητρο να παραμείνει στην αγορά εργασίας, αλλά να προσφύγει σε άλλες πρακτικές αποταμιεύοντας το διαθέσιμο επιπλέον εισόδημά του.