ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Να μην προχωρήσει σε κάποια νέα ενέργεια αξιολόγησης επέλεξε η Moody’s για την Ελλάδα, διατηρώντας έτσι αμετάβλητο το Baa3 με σταθερές προοπτικές με το οποίο είχε αξιολογήσει τον περασμένο Μάρτιο το ελληνικό αξιόχρεο.
Στην ανακοίνωσή της, που όπως ξεκαθαρίζει δεν αποτελεί ενέργεια αξιολόγησης, η Moody’s αναφέρει πως η Ελλάδα διατηρεί την αξιολόγηση Baa3 με σταθερές προοπτικές, στηριζόμενη σε ισχυρό ιστορικό μεταρρυθμίσεων, βελτίωση θεσμών, αύξηση επενδύσεων και πιο υγιές τραπεζικό σύστημα.
Επισημαίνει πως το δημόσιο χρέος παραμένει πολύ υψηλό, αλλά η ευνοϊκή δομή του και το σημαντικό ταμειακό απόθεμα το καθιστούν διαχειρίσιμο.
Η ελληνική οικονομία επωφελείται από υψηλή απορρόφηση πόρων της ΕΕ και ιδιωτικές επενδύσεις, που θα στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια, αν και οι αρνητικές δημογραφικές τάσεις περιορίζουν το μεσοπρόθεσμο δυναμικό.
Η δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας χαρακτηρίζεται εντυπωσιακή, με πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ το 2024, πολύ πάνω από τον στόχο, με συνέχιση της δυναμικής και το 2025. Αυτό οδήγησε σε μείωση του χρέους κατά πάνω από 10 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως.
Η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προχωρά ικανοποιητικά, με αναθεωρήσεις ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης απορρόφηση των κονδυλίων.
Αναλυτικά όσα αναφέρει ο οίκος:
Η Moody’s Ratings (Moody’s) ολοκλήρωσε μια περιοδική ανασκόπηση των αξιολογήσεων της Ελλάδας και άλλων αξιολογήσεων που συνδέονται με αυτόν τον εκδότη.
Η ανασκόπηση πραγματοποιήθηκε μέσω μιας επιτροπής αξιολόγησης που πραγματοποιήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2025, στην οποία επανεκτιμήσαμε την καταλληλότητα των αξιολογήσεων στο πλαίσιο της σχετικής κύριας μεθοδολογίας και των πρόσφατων εξελίξεων.
Η παρούσα δημοσίευση δεν ανακοινώνει καμία δράση πιστοληπτικής αξιολόγησης και δεν αποτελεί ένδειξη για το αν μια δράση αξιολόγησης είναι πιθανή στο εγγύς μέλλον….
Οι βασικές εκτιμήσεις και το σκεπτικό συνοψίζονται παρακάτω.
Η αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας και η σταθερή προοπτική υποστηρίζονται από ένα ισχυρό ιστορικό μεταρρυθμίσεων, το οποίο έχει οδηγήσει σε εμφανείς βελτιώσεις στους θεσμούς και στη διακυβέρνηση, σε ισχυρότερες επενδύσεις και σε έναν πιο υγιή τραπεζικό τομέα. Παρά τη μεγάλη μείωση που αναμένεται, το χρέος προς ΑΕΠ θα παραμείνει πολύ υψηλό. Παρόλα αυτά, η ευνοϊκή δομή του χρέους και το μεγάλο ταμειακό απόθεμα είναι σημαντικοί μετριαστικοί παράγοντες. Η ελληνική οικονομία έχει επιδείξει ισχυρή απορρόφηση σημαντικών πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ, Aaa σταθερό), οι οποίοι, μαζί με τις ιδιωτικές επενδύσεις, θα στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Μαζί με τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις αυτό θα βοηθήσει στην άνοδο του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης και θα αντισταθμίσει εν μέρει τον αρνητικό αντίκτυπο από τις δυσμενείς δημογραφικές τάσεις.
Η δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας συνεχίζει να ξεπερνά τις προσδοκίες, καταγράφοντας πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ το 2024, πολύ πάνω από τον αρχικό στόχο προϋπολογισμού 2,1% του ΑΕΠ. Αυτή η ισχυρή επίδοση είναι εν μέρει αντανάκλαση της συνεχιζόμενης επιτυχίας των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής που έχουν εφαρμόσει οι αρχές. Μαζί με την ισχυρή ονομαστική ανάπτυξη, αυτή η ισχυρή δημοσιονομική επίδοση συνέβαλε σε περισσότερες από 10 ποσοστιαίες μονάδες ετήσιας μείωσης του χρέους της χώρας. Αυτή η υπεραπόδοση έχει συνεχιστεί και το 2025, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση να αυξήσει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, ενώ ταυτόχρονα εισάγει επιπλέον στήριξη για τα νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η Ελλάδα συνεχίζει επίσης να αποδίδει καλά σε σύγκριση με ομοτίμους της στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), με ουσιαστική πρόοδο τόσο στα επιχορηγούμενα όσο και στα δανειακά σκέλη. Παρ’ όλα αυτά, με μόνο το 59,3% του συνολικού πακέτου χρηματοδότησης να έχει εκταμιευθεί μέχρι σήμερα, η Ελλάδα έχει αναθεωρήσει το ΕΣΑΑ προκειμένου να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητες απορρόφησης των υπόλοιπων κονδυλίων.
Η «baa1» οικονομική ισχύς της Ελλάδας εξισορροπεί υψηλότερα επίπεδα πλούτου από ομοτίμους με αντίστοιχη αξιολόγηση και ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα τρία χρόνια με μέτριο οικονομικό μέγεθος και προκλήσεις για το δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης από τις δυσμενείς δημογραφικές τάσεις. Η «baa1» βαθμολογία ισχύος θεσμών και διακυβέρνησης της Ελλάδας αντανακλά τη δυνατή ορμή στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν ήδη φέρει απτά αποτελέσματα σε διάφορους τομείς. Η αναδιάρθρωση χρέους του 2012 εξακολουθεί να βαραίνει την εκτίμηση όμως. Η δημοσιονομική ισχύς στο «ba1» βασίζεται στο πολύ υψηλό αλλά ταχέως μειούμενο χρέος της κυβέρνησης, υποστηριζόμενο από μια ευνοϊκή δομή χρέους με χαμηλά επιτόκια και πολύ μεγάλες διάρκειες. Η ευπάθεια σε κίνδυνο γεγονότων στο «baa» συνεχίζει να καθορίζεται από κινδύνους που σχετίζονται με τον τραπεζικό τομέα, παρά τη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ).
Η σταθερή προοπτική ενσωματώνει την άποψή μας ότι η τρέχουσα πολύ ισχυρή δημοσιονομική επίδοση είναι πιθανό να μετριαστεί με την πάροδο του χρόνου, αν και το βάρος του χρέους θα συνεχίσει να μειώνεται. Επίσης εξισορροπεί το γεγονός ότι ορισμένες από τις κύριες πιστωτικές προκλήσεις της Ελλάδας θα βελτιωθούν αργά, με τα θετικά πιστωτικά στοιχεία ενός σταθερού θεσμικού και πολιτικού περιβάλλοντος.
Οι βασικές μας υποθέσεις αναγνωρίζουν ότι η ολοκλήρωση θεσμικών και διαρθρωτικών οικονομικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη θα χρειαστεί χρόνο. Αναμένουν επίσης ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι πιθανό να επιβραδυνθεί σε σχέση με τα τρέχοντα υψηλά επίπεδα μόλις ολοκληρωθεί η απορρόφηση των πόρων του RRF. Εν μέρει, αυτό συμβαίνει επειδή οι δυσμενείς δημογραφικές τάσεις θα δημιουργήσουν σημαντικά εμπόδια στην ανάπτυξη, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αυξήσει τα ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και να εφαρμόσει μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Αν και το χρέος έχει μειωθεί γρήγορα τα τελευταία χρόνια, θα παραμείνει ένα από τα υψηλότερα στο σύμπαν των αξιολογήσεών μας μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας. Οι βασικές μας υποθέσεις αναγνωρίζουν επίσης ότι οι ελληνικές αρχές χρησιμοποιούν καλά τη θετική δυναμική που δημιουργήθηκε από τα κονδύλια του RRF για να εφαρμόσουν με ισχυρό τρόπο πιστωτικά υποστηρικτικές οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές, μια επιλογή πολιτικής που μειώνει τους καθοδικούς κινδύνους για τις αξιολογήσεις που θα μπορούσαν να προκύψουν από αυτές τις οικονομικές και δημοσιονομικές αδυναμίες.
Ανοδική πίεση στην αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας θα μπορούσε να προκύψει εάν βλέπαμε αυξανόμενη πιθανότητα ότι το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό υπερβαίνει τις τρέχουσες προσδοκίες μας. Ενώ οι βελτιώσεις σε τομείς όπως η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος ή η διαφοροποίηση της οικονομίας θα χρειαστούν χρόνο, σημάδια επιτάχυνσης της εφαρμογής μεταρρυθμίσεων θα ήταν πιστωτικά θετικά. Μειώσεις στο βάρος του χρέους της Ελλάδας που υπερβαίνουν σημαντικά τις τρέχουσες προσδοκίες μας θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές εάν θεωρούσαμε ότι είναι πιθανό να διατηρηθούν.
Καθοδικές πιέσεις στην αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας θα μπορούσαν να προκύψουν εάν η πορεία πολιτικής που είδαμε τα τελευταία χρόνια αντιστρεφόταν, ή εάν υπήρχαν ενδείξεις ότι οι παρελθούσες μεταρρυθμίσεις δεν αποδίδουν τα αναπτυξιακά και δημοσιονομικά οφέλη που αναμένουμε επί του παρόντος. Συγκεκριμένα, ενδείξεις διαρκούς, ουσιαστικής επιδείνωσης της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης, πιθανώς σε συνδυασμό με απότομη επιδείνωση της υγείας του τραπεζικού τομέα, θα πυροδοτούσαν αρνητική δράση αξιολόγησης, όπως και μια οπισθοδρόμηση στις διαρθρωτικές μακροοικονομικές ή δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις. Μια σημαντική επιδείνωση στη γεωπολιτική κατάσταση στην Ευρώπη που θα απέδιδε απτά στοιχεία εξασθενημένης στήριξης από βασικούς συμμάχους, ειδικά τις Ηνωμένες Πολιτείες (Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Aa1 σταθερό), θα οδηγούσε επίσης σε καθοδική πίεση στην προοπτική ή την αξιολόγηση.
Αυτό το έγγραφο συνοψίζει την άποψή μας κατά την ημερομηνία δημοσίευσης και δεν θα ενημερωθεί μέχρι την επόμενη ανακοίνωση περιοδικής ανασκόπησης, η οποία θα ενσωματώσει ουσιαστικές αλλαγές στις πιστωτικές συνθήκες (εάν υπάρχουν) κατά την ενδιάμεση περίοδο.
Διαβάστε επίσης
Wall Street: Σε νέα ιστορικά υψηλά οι δείκτες – Άλμα 3,20% για την Apple
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
