• Οικονομία

    ΗΠΑ: H Fed, τα Bidenomics και η συρρίκνωση της μεσαίας τάξης – «Σούπα για 4η μέρα μαμά; Αλήθεια τώρα;»

    • Μαρία Βε

    (Πηγή: Jamie Kelter Davis/Bloomberg)


    Υπό την «κατοχή» της Fed, των επιτοκίων και του πληθωρισμού βρίσκεται η μεσαία τάξη των Αμερικανών πολιτών, σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση της Harris, η οποία έδειξε ότι αυξήθηκε σχεδόν σε 44% – από 40% πέρσι – το ποσοστό των ανθρώπων που δηλώνουν ιδιαίτερα αγχωμένοι για την πορεία της οικονομίας και κατ’ επέκταση, το μέλλον τους.

    «Αν βρισκόμασταν σε καλύτερη κατάσταση, θα αγόραζα περισσότερα πράγματα με πίστωση. Τώρα επιστρέφω στις πιο οικονομικές επιλογές μου», αναφέρει μια πολίτης. «Τα παιδιά μου λένε: ‘Σούπα για τέταρτη μέρα, μαμά; Αλήθεια τώρα;».

    Παρά την ανάπτυξη και την ανθεκτική αγορά εργασίας που παρουσιάστηκε το τελευταίο διάστημα, περισσότεροι Αμερικανοί της μεσαίας τάξης ανησυχούν για την οικονομία, κυρίως διότι η ταχεία αύξηση των επιτοκίων που υιοθέτησε η Federal Reserve για να περιορίσει τον πληθωρισμό, αναμένεται να τα κρατήσει σε υψηλό επίπεδο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

    Federal Reserve

    Όπως αποδείχτηκε, η Fed έπεισε τις αγορές ότι θα διατηρήσει το βασικό επιτόκιό της σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να διασφαλίσει τη μείωση του πληθωρισμού στον επιθυμητό στόχο του 2%.

    Η απόδοση των 10ετών τίτλων του αμερικανικού δημοσίου ξεπέρασε πρόσκαιρα το 5%, για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια.

    Η μέση πρόβλεψη των αξιωματούχων της Fed τον Σεπτέμβριο ήταν ότι το επιτόκιο θα φτάσει στο 5,6% στο τέλος του 2023 και θα κινείται πάνω από το 4% στο τέλος του 2024.

    Έσπασαν όλα τα ρεκόρ

    Παράλληλα, το αμερικανικό χρέος έχει ξεπεράσει τα 33 τρισ. δολάρια ή το 122% του ΑΕΠ, επίπεδο-ρεκόρ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ οι δαπάνες για τόκους εξυπηρέτησής του εκτοξεύτηκαν 39%, κατά το δημοσιονομικό έτος που ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο, φτάνοντας τα 659 δισ. δολάρια.

    Τζάνετ Γέλεν, Υπουργός Οικονομικών ΗΠΑ

    Και όλα αυτά, την ώρα που οι πολίτες των ΗΠΑ χρωστούν συνολικά πάνω από 1 τρισ. σε πιστωτικές κάρτες, ένα επίπεδο που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ.

    Το ποσοστό των απλήρωτων πιστωτικών καρτών ανέρχεται στο 3,63%, αυξημένο κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα από το χαμηλό του 2021 και αυξάνεται με τον ταχύτατο ρυθμό των τελευταίων 30 ετών.

    Σύμφωνα με το Consumer Financial Protection Bureau, μόνο για πιστωτικές κάρτες, οι Αμερικανοί καταναλωτές κατέβαλαν τόκους και προμήθειες ρεκόρ 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρσι.

    Η οικονομία των ΗΠΑ αναπτύχθηκε με ετήσιο ρυθμό 4,9% το τρίμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου, γεγονός που σημαίνει ότι η Fed ενδέχεται να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια εάν αυτή η ταχεία ανάπτυξη δεν επιβραδυνθεί όπως αναμενόταν και συνεχίσει να τροφοδοτεί τον πληθωρισμό.

    Οι παρενέργειες του «φαρμάκου» της Fed

    «Τα αυτοκίνητα και οι κατοικίες είναι απρόσιτα», δηλώνουν οι καταναλωτές που ανήκουν στη μεσαία τάξη, επισημαίνοντας παράλληλα ότι δέχονται «αλλεπάλληλα και αδυσώπητα χτυπήματα κάτω από τη μέση!».

    Οι πολίτες αυτής της κατηγορίας, υπολογίζουν ότι ξοδεύουν 200 δολάρια περισσότερα το μήνα σε είδη παντοπωλείου, σε σχέση με κάποια χρόνια πριν, ενώ έρχονται ταυτόχρονα αντιμέτωποι με τις υψηλότερες τιμές των λογαριασμών κοινής ωφελείας.

    Το αυξανόμενο κόστος του δανεισμού, τους αποτρέπει ακόμη και να αντικαταστήσουν το παλαιό όχημά τους, ενώ διατείνονται ότι δεν είναι σε θέση να σκεφτούν κάτι διαφορετικό και πιο αισιόδοξο αυτή τη στιγμή.

    Μάλιστα, στη δημοσκόπηση, το 61% ανέφερε ότι η προσωπική τους οικονομική κατάσταση ήταν χειρότερη ή αμετάβλητη σε σχέση με ένα χρόνο πριν.

    Μόνο το 12% δήλωσε ότι ήταν σε «πολύ καλύτερη» κατάσταση.

    Όταν ερωτήθηκαν για του χρόνου, μόλις το 33% απάντησε ότι περιμένει να βελτιωθούν τα οικονομικά του.

    Φιάσκο τα «Bidenomics»;

    Παρόλο που το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο από το 19%, το οποίο πιστεύει ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν, εξακολουθεί να δείχνει ένα εκλογικό σώμα που δεν αισιοδοξεί ιδιαίτερα.

    Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν

    Αυτό αποτελεί σημαντική τροχοπέδη για τον πρόεδρο Μπάιντεν, ο οποίος βλέπει τον εαυτό του ως «σωτήρα» της μεσαίας τάξης, χτίζοντας το προφίλ επανεκλογής του, γύρω από τη γνωστή ατζέντα «Bidenomics», που έχει σχεδιαστεί για να ενισχυθεί η οικονομία της χώρας.

    Υπενθυμίζεται ότι περιλαμβάνει γενναιόδωρη εισοδηματική στήριξη, τεράστιες δαπάνες για καθαρή ενέργεια και άλλες υποδομές, καθώς και μέτρα για την προώθηση της ανθεκτικότητας και της αυτάρκειας.

    Όπως υποστηρίζει ο Λευκός Οίκος, τα Bidenomics έχουν ως στόχο «να αλλάξουν θεμελιωδώς την οικονομική κατεύθυνση της χώρας».

    Εντούτοις, η δημοσκόπηση που έγινε σε 4.166 Αμερικανούς, συμπεριλαμβανομένων 1.478 ενηλίκων της μεσαίας τάξης, διαπίστωσε ότι τα 3/4 της τελευταίας ομάδας δήλωσαν ότι «πληρώνουν όλο και περισσότερα χρήματα για αγαθά και υπηρεσίες», ενώ περισσότερα από τα 2/3, ανέφεραν υψηλότερες τιμές για είδη πρώτης ανάγκης.

    Πράγματι, ενώ ο πληθωρισμός έχει μετριαστεί σε σχέση με πέρσι, οι τιμές παραμένουν υψηλές σε πολλές κατηγορίες.

    Από τον Φεβρουάριο του 2020, το κόστος των τροφίμων αυξήθηκε κατά 24%, ενώ συνολικά, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου, είναι μόλις το 1/3 αυτής που ήταν περίπου πριν από 40 χρόνια.

    «Οι οικονομολόγοι δεν κάθονται στα τραπέζια της κουζίνας με τη μεσαία τάξη της Αμερικής», επισημαίνουν οι δημοσκόποι, ενώ το 42% της μεσαίας τάξης αναφέρει ότι το κόστος διαβίωσης αυξάνεται ταχύτερα από τους μισθούς.

    Επιστροφή στα «χύμα», «δεύτερο χέρι» και περίσσιο άγχος

    Η μεσαία τάξη δηλώνει ότι αγχώνεται συνεχώς για τα οικονομικά της, με αποτέλεσμα να καταφεύγει σε τακτικές αγοράς ειδών παντοπωλείου σε χύμα μορφή και σε αγορές μεταχειρισμένων επίπλων.

    Σχετικά με τα συναισθήματά τους, όταν σκέφτονται την οικονομία των ΗΠΑ, το άγχος ήταν η πιο δημοφιλής λέξη μεταξύ των ερωτηθέντων.

    Ενδιαφέρον έχει και η απόκλιση μεταξύ των ατόμων διαφορετικών πολιτικών πεποιθήσεων.

    Περίπου οι μισοί Ρεπουμπλικάνοι δήλωσαν ότι αγχώνονται για την οικονομία, ενώ μόνο το 1/3 περίπου των δημοκρατικών ανέφερε το ίδιο.

    Ειδικότερα, περίπου το 60% των millennials και των Δημοκρατικών είπαν ότι δεν έχουν πρόβλημα με την αμερικανική οικονομία, σε σύγκριση με το 30% περίπου των «baby boomers» και των ρεπουμπλικανών.

    Ακόμη, οι ερωτηθέντες της Gen X, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να πουν ότι η αύξηση των μηνιαίων λογαριασμών τους για καθημερινά είδη υπερβαίνει την αύξηση των μισθών, σε σχέση με εκείνους της Gen Z.

    Γεωπολιτικές ανησυχίες

    Την ίδια στιγμή, η μεσαία τάξη θεωρεί απειλή για την αμερικανική οικονομία, τους πολέμους στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.

    Μάλιστα, αντιδράσεις έχει προκαλέσει η δήλωση του ρεπουμπλικάνου νέου προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον, ο οποίος δήλωσε την Κυριακή ότι σχεδιάζει να προωθήσει σχέδιο νόμου που θα προβλέπει χρηματοδότηση για να υποστηριχθεί αποκλειστικά το Ισραήλ.

    Μάικ Τζόνσον

    Η κίνηση ανακοινώθηκε παρόλο που ο δημοκρατικός Μπάιντεν έχει υποβάλει αίτημα προς έγκριση από το Κογκρέσο, για πακέτο έκτακτων χρηματοδοτήσεων 106 δισ. δολαρίων για την Ουκρανία, το Ισραήλ, την Ταϊβάν και την μεταναστευτική κρίση.

    «Μαύρα» Χριστούγεννα

    Εν αναμονή των εξελίξεων σε όλα τα επίπεδα και με το άγχος να κτυπά «κόκκινο», έρχονται και πάλι τα Χριστούγεννα.

    Φωτογράφος: Jose Sarmento Matos/Bloomberg

    Σύμφωνα με τα ευρήματα μιας νέας μελέτης, σχεδόν το 1/4 των Αμερικανών (24%) σκέφτονται να ακυρώσουν τις φετινές διακοπές τους, επειδή το οικονομικό άγχος είναι τεράστιο.

    Την ίδια στιγμή, γονείς δηλώνουν ότι μάλλον θα χρεωθούν φέτος τις γιορτές, προκειμένου να αγοράσουν δώρα για τα παιδιά τους.

    Διαβάστε επίσης: 

    Επιτάχυνση στο 3,9% ο πληθωρισμός για την Ελλάδα – Αδύναμη η ανάπτυξη στην ευρωζώνη

    Υπ. Οικονομικών ΗΠΑ: Μείωσε τις προβλέψεις για τον δανεισμό στο τέταρτο τρίμηνο

    Ομόλογα: Η εκτίναξη του χρέους των ΗΠΑ και τα υψηλά επιτόκια της Fed αυξάνουν τις αποδόσεις στις διεθνείς αγορές



    ΣΧΟΛΙΑ