Εβδομάδα αποφάσεων για ηλεκτρικό, ΦΠΑ και καύσιμα – Τα μέτρα που βρίσκονται στο τραπέζι και οι «πονοκέφαλοι»

Μέτρο – μέτρο κοστολογούν στο οικονομικό επιτελείο όλες τις παρεμβάσεις που μπορούν να αποτελέσουν ανάχωμα στο κύμα της ακρίβειας, το οποίο «καίει» καθημερινά τα ελληνικά νοικοκυριά, αλλά και τις επιχειρήσεις.

Πολύ ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται τα μέτρα για την εκτόξευση των τιμών σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο, καθώς υπάρχει έκδηλος εκνευρισμός στους πολίτες για τα τριψήφια νούμερα που λαμβάνουν κάθε μήνα στους λογαριασμούς τους.

Γι’ αυτό το λόγο, στην κυβέρνηση περιμένουν την απάντηση της Επιτροπή Ανταγωνισμού της Κομισιόν στο αίτημα του Υπουργού Ενέργειας Κώστα Σκρέκα για την αύξηση της επιδότησης στους λογαριασμούς ρεύματος στο 75% του αυξημένου κόστους έναντι του 50% που ισχύει σήμερα. Ωστόσο, όπως έχει δηλώσει ήδη ο κ. Σκρέκας αύξηση της επιδότησης, θα αφορά μόνο συγκεκριμένους κλάδους που έχουν υψηλή εξάρτηση από την ενέργεια.

Η κρίσιμη σύσκεψη

Μόλις φτάσει στα χέρια της κυβέρνησης η απάντηση της Κομισιόν, θα υπάρξει μια ευρεία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για να μπουν στο τραπέζι όλα τα υποψήφια μέτρα που μπορούν να ανακόψουν το κύμα της ακρίβειας.
Πάντως, οι συσκέψεις είναι συνεχείς και στην κυβέρνηση καταφθάνουν με καταιγιστικούς ρυθμούς εκθέσεις και προτάσεις φορέων για τα μέτρα που μπορούν να εφαρμοστούν, ανάλογα και με τις ανάγκες (αλλά και τις πληγές) του κάθε κλάδου.

Ήδη, πάντως, όλα τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου έχουν ξεκινήσει να βολιδοσκοπούν προθέσεις των θεσμών, αλλά και της αγοράς, για την εφαρμογή των μέτρων που θα ικανοποιήσουν την κοινωνία και θα αποσυμπιέσουν τις τιμές σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο.

Στο τραπέζι ο ΦΠΑ

Πέραν από το «καυτό» θέμα της ενέργειας που βρίσκεται στον κορυφή της κυβερνητικής ατζέντας, στο τραπέζι έχουν μπει και παρεμβάσεις με ιδιαίτερα υψηλό δημοσιονομικό κόστος, οι οποίες όμως, θεωρούνται πλέον, ως άκρως απαραίτητες για το κύμα της ακρίβειας.

Το Υπουργείο Οικονομικών πραγματοποιεί συνεχώς ασκήσεις επί χάρτου για την ενδεχόμενη μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη ανάγκης. Πρόκειται για 10- 15 προϊόντα, που σε περίπτωση μείωσης του ΦΠΑ, το κόστος για τα κρατικά ταμεία υπολογίζεται στο 1,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Όπως έχει σημειώσει ο ίδιος ο Χρήστος Σταϊκούρας, μόνο μια μείωση του ΦΠΑ στο ψωμί, το κόστος ανέρχεται στα 140 εκατ. ευρώ ετησίως.

Ωστόσο, οι σκέψεις στο οικονομικό επιτελείο είναι για εφαρμογή του μέτρου, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ιδιαίτερα περιορισμένο, μέχρι να ξεκινήσει η αποκλιμάκωση των διεθνών πιέσεων στην ενέργεια, που είναι η πηγή της «έκρηξης» της ακρίβειας.

ΦΠΑ στο 6%;

Δεν αποκλείεται ο ΦΠΑ σε συγκεκριμένα τρόφιμα να μειωθεί παροδικά στο 6% από το 13% που βρίσκονται σήμερα. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να δώσει σημαντική ανάσα στους καταναλωτές, ωστόσο θα απαιτούσε ένα μεγάλο ποσό από τα κρατικά ταμεία.

Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο έχει δυο σημαντικούς προβληματισμούς για την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου, πέραν του δημοσιονομικού κόστους:

Α) υπάρχει ανησυχία για το αν η μείωση θα περάσει τελικά, στον τελικό καταναλωτή. Μάλιστα, ανώτατα στελέχη της οδού Νίκης υπενθυμίζουν το τί συνέβη το 2019, όταν υπήρξε μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, η οποία έφτασε στους τιμοκαταλόγους και

Β) σε περίπτωση που εφαρμοστεί εκτάκτως, για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη η πολιτική διαχείριση της επαναφοράς του συντελεστή ΦΠΑ στο 13%.

Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης

Στο Υπουργείο Οικονομικών προβληματίζονται ιδιαίτερα και για τις τιμές των καυσίμων, καθώς η απλή αμόλυβδη «φλερτάρει» ακόμα και με τα 2 ευρώ το λίτρο στις μεγάλες πόλεις, ενώ ήδη στη νησιωτική Ελλάδα έχει ξεπεράσει αυτό το «φράγμα» εδώ και ημέρες.

Με τις τιμές του πετρελαίου διεθνώς να συνεχίζουν την ανοδική πορεία, θεωρείται βέβαιο πως η κατάσταση θα εξομαλυνθεί μετά από μήνες. Αν και στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι προτεραιότητα έχει η αντιμετώπιση της ακρίβειας στην ενέργεια και στα ράφια του σούπερ μάρκετ, δεν αποκλείεται να υπάρξει παρέμβαση και στους φόρους που βαραίνουν τα καύσιμα, ικανοποιώντας και τους φορείς της αγοράς.

Είναι ενδεικτικό άλλωστε, πως η μέση τιμή της απλής αμόλυβδης πανελλαδικά είναι στα 1,841 ευρώ το λίτρο, με τους φόρους και τα τέλη να αντιστοιχούν σε περίπου 1,07 € ανά λίτρο.

Πάντως, με βάση τον προϋπολογισμό του 2022, από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στη βενζίνη εκτιμάται ότι θα εισρεύσουν φέτος στα κρατικά ταμεία περίπου 2,1 δισ. ευρώ, ενώ από τον ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης επιπλέον 359 εκατ. ευρώ.

«Κλειδί» η ΕΛΣΤΑΤ

Πάντως, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών αναμένει με αγωνία τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του ΑΕΠ στο σύνολο του 2021, τα οποία θα δοθούν στη δημοσιότητα στις αρχές Μαρτίου.
Θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο, πως η ανάπτυξη του περασμένου έτους κινήθηκε με υψηλότερους ρυθμούς από το 6,9% που προβλέπει επισήμως η κυβέρνηση. Σε περίπτωση μάλιστα, που τα στοιχεία δείξουν ότι η ελληνική οικονομία «έτρεξε» με 8% ή ακόμα και 9%, θα σημαίνει πως δημιουργείται αυτομάτως, ένας ικανοποιητικός δημοσιονομικός χώρος για νέα μέτρα στήριξης.

Άλλωστε, σύμφωνα με πληροφορίες, η επιπλέον μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά επιπλέον 280 εκατ. ευρώ (συν τα 70 εκατ. που έχουν ενταχθεί στον προϋπολογισμό) θα χρηματοδοτηθούν από την καλύτερη εικόνα του ΑΕΠ.

Διαβάστε επίσης:

Τι σημαίνει η έξοδος του ΔΝΤ από την Ελλάδα – Το ιστορικό του Ταμείου στην Αθήνα

Ολόκληρο το σχέδιο για το νέο ΕΝΦΙΑ με «κούρεμα» 13% – Αναλυτικά παραδείγματα

Οι «κερδισμένοι» και οι «χαμένοι» του νέου ΕΝΦΙΑ – Οι τιμές σε Μύκονο, Σαντορίνη και Ρόδο