Τη μεσαία τάξη και την ενίσχυση των ελληνικών οικογενειών βάζει στην πρώτη γραμμή των παρεμβάσεών της η κυβέρνηση. Το νέο πακέτο μέτρων που αναμένεται να παρουσιάσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, το βράδυ του ερχόμενου Σαββάτου από τη ΔΕΘ θα στοχεύσει στη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης κυρίως για τις οικογένειες, ενώ στους διαδρόμους της οδού Νίκης ακούγεται όλο και πιο συχνά η φράση «γαλλικό μοντέλο».

Η υιοθέτηση αυτού του μοντέλου έρχεται να «κουμπώσει» στον σχεδιασμό για μείωση στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος που αναμένεται να ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ώστε να ελαφρυνθούν κυρίως τα μεσαία εισοδήματα ανάμεσα σε 10.000 – 50.000 ευρώ.

1

Τι είναι το «γαλλικό μοντέλο»

Το γαλλικό μοντέλο (quotient familial) είναι το πιο «οικογενειοκεντρικό» φορολογικό σύστημα της Ευρώπης, με στόχο της ενίσχυση των γεννήσεων. Για να γίνει πιο αντιληπτό, η φορολόγηση δεν γίνεται κατ’ άτομο αλλά στην οικογένεια, όπου και εφαρμόζεται η φορολογική κλίμακα.

Στη Γαλλία το εισόδημα διαιρείται με έναν αριθμό «μεριδίων» που καθορίζεται από την οικογενειακή κατάσταση:

  • Ο άγαμος αποτελεί 1 μερίδιο.
  • Ζευγάρι χωρίς παιδιά αποτελούν 2 μερίδια
  • Το πρώτο παιδί θεωρείται μισό μερίδιο
  • Τα δυο παιδιά 1 μερίδιο
  • Τα τρια παιδιά 2 μερίδια

Πάνω από τα τρια παιδιά, το κάθε τέκνο έχει στην πράξη το δικό του ολόκληρο μερίδιο. Δηλαδή, ένα ζευγάρι με 3 παιδιά έχει 4 μερίδια, δυο των γονιών και άλλα δυο των παιδιών (0,5 για το πρώτο +0,5 για το δεύτερο +1 για το τρίτο).

Πώς υπολογίζεται ο φόρος

Με βάση το γαλλικό μοντέλο ο υπολογισμός του συνολικού εισοδήματος του νοικοκυριού επιμερίζεται σε κάθε μέλος της οικογένειας. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η φορολόγηση στις υψηλές κλίμακες φορολογίας, οι οποίες για φέτος έχουν καθοριστεί ως εξής:

  • 0% έως 11.497 ευρώ,
  • 11% από 11.498 ευρώ έως 29.315 ευρώ,
  • 30% από 29.316 έως 83.823 ευρώ,
  • 41% από 83.824 ευρώ έως 180.294 ευρώ και
  • 45% πάνω από 180.294 ευρώ.

Για παράδειγμα, οικογένεια με δυο παιδιά και συνολικό ετήσιο εισόδημα 35.000 ευρώ, το γαλλικό σύστημα υπολογίζει πως σε κάθε ένα μέλος του αναλογεί εισόδημα 11.667 ευρώ. Στην πράξη το διαιρεί δια του τρία, ένα μερίδιο για τον πατέρα, ένα για τη μητέρα και από μισό για κάθε παιδί.

Στη συνέχεια υπολογίζει τον φόρο με βάση τις ισχύουσες φορολογικές κλίμακες για κάθε μερίδιο ξεχωριστά. Για τα εισοδήματα μέχρι τα 11.497 ευρώ επιβάλλεται μηδενικός φορολογικός συντελεστής. Από εκεί και πάνω έως τα 29.315 ευρώ ο φορολογικός συντελεστής ανέρχεται στο 11%. Δηλαδή, κάθε μερίδιο θα πληρώσει φόρο 18,7 ευρώ.

Στη συνέχεια το σύστημα θα πολλαπλασιάσει αυτό τον φόρο επί τρια, όσα είναι και τα συνολικά μερίδια της οικογένειας. Συνεπώς ο συνολικός φόρος που θα κληθεί να πληρώσει μια οικογένεια με δυο παιδιά στη Γαλλία φτάνει περίπου τα 56 ευρώ ετησίως.

Η διαφορά με το ελληνικό σύστημα

Η φιλοσοφία του ελληνικού και του γαλλικού φορολογικού συστήματος είναι τελείως διαφορετική.

  • Το γαλλικό μοντέλο μειώνει πολύ πιο δραστικά τον φόρο σε οικογένειες με παιδιά, καθώς “μοιράζει” το εισόδημα ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας και φορολογεί κάθε μέρος ξεχωριστά.
  • Το ελληνικό σύστημα δίνει μια έκπτωση φόρου ανά παιδί, αλλά φορολογεί το συνολικό οικογενειακό εισόδημα, χωρίς ανακατανομή.

Σε περίπτωση που το γαλλικό μοντέλο εφαρμοστεί αυτούσιο στην Ελλάδα, χωρίς αλλαγές στις φορολογικές κλίμακες, τότε η συγκεκριμένη οικογένεια θα κληθεί να καταβάλει συνολικό φόρο 1.267 ευρώ. Και αυτό γιατί στη χώρα μας φορολογείται ενιαία ολόκληρο το οικογενειακό εισόδημα.

Με το ισχύον φορολογικό σύστημα της χώρας μας, η ίδια οικογένεια (μαζί με την έκπτωση φόρου για τα παιδιά) θα κληθεί να καταβάλει τελικό φόρο ύψους 6.800 ευρώ.

Στην πράξη, το γαλλικό σύστημα φορολογίας ευνοεί τις οικογένειες με πολλά παιδιά, καθώς προσαρμόζει την φορολογία στις πραγματικές συνθήκες διαβίωσης και κινείται στη λογική όσο περισσότερα μέλη, τόσο χαμηλότερη η φορολογική επιβάρυνση για το ίδιο εισόδημα ανά άτομο.

Τα σενάρια για μειώσεις στους ελληνικούς φορολογικούς συντελεστές

Το οικονομικό επιτελείο έχει προαναγγείλει και παρεμβάσεις στους φορολογικούς συντελεστές της χώρας μας, με τις ανακοινώσεις να γίνονται από τον ίδιο τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ. Το ένα σενάριο μιλά για εισαγωγή ενός ενδιάμεσου συντελεστή (κοντά στο 15%) στο εισοδηματικό κλιμάκιο 10.000 – 15.000 ευρώ, με παράλληλη μείωση όλων των υπόλοιπων συντελεστών. Υπενθυμίζεται πως τα εισοδήματα από 10 – 20.000 ευρώ φορολογούνται σήμερα με συντελεστή 22%.

Σε περίπτωση που υπάρξει μια μείωση των συντελεστών πχ κατά 2%, σε συνδυασμό με το γαλλικό μοντέλο, τότε από τα 6.800 ευρώ που πληρώνει σήμερα η τετραμελής οικογένεια των 35.000 ευρώ, ο φόρος θα περιοριστεί κάτω από τα 6.000 ευρώ.

Τι αναφέρουν οι έρευνες

Σε περίπτωση που η χώρα μας υιοθετήσει τελικά το μοντέλο της Γαλλίας, τότε θα δοθεί άμεσα λύση σε εκατοντάδες χιλιάδες ελληνικές οικογένειες, οι οποίες θα δουν έμμεση αύξηση μισθού στη μισθοδοσία τους, λόγω της μηνιαίας παρακράτησης του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ). Με αυτό τον τρόπο εκτιμάται πως θα δοθεί λύση και στο τεράστιο πρόβλημα της υπογεννητικότητας, καθώς έως σήμερα στη χώρα μας τα παιδιά θεωρούνται ως φορολογική επιβάρυνση για έναν φορολογούμενο.

Το πρόβλημα είναι άκρως ανησυχητικό, καθώς πρόσφατη έρευνα της Eurostat έχει αποκαλύψει πως μόνο ένα στα τέσσερα ελληνικά νοικοκυριά (1,046 εκατ. ή το 25,7% των συνολικά 4,073 εκατ.) είχαν παιδιά (ηλικίας έως 18 ετών) το 2024 και από αυτά σχεδόν τα μισά (482.000 ή το 46%) είχαν μόνο ένα παιδί.

Δεν είναι η μοναδική έρευνα που έχει χτυπήσει «καμπανάκια» καθώς και ο ΟΟΣΑ στην ετήσια έκθεσή του για το 2024 αναφέρει πως η φορολογική επιβάρυνση για τις οικογένειες με παιδιά στην Ελλάδα παραμένει εξαιρετικά υψηλή, πλησιάζοντας αυτή των εργαζομένων χωρίς παιδιά. Αναφέρει επίσης, πως η φορολογική επιβάρυνση για έναν εργαζόμενο με δύο παιδιά το 2024 άγγιξε το 37,3% του μέσου ακαθάριστου μισθού, ενώ για τους εργαζόμενους χωρίς παιδιά έφτασε το 39,3%, δηλαδή τους χωρίζει πολύ μικρή απόσταση αποτελώντας αντικίνητρο για τα νέα ζευγάρια να δημιουργήσουν ή να διευρύνουν την οικογένειά τους.

Τι δήλωσαν οι ελληνικές οικογένειες

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την ανάλυση των περσινών φορολογικών δηλώσεων προκύπτει πως στην Ελλάδα υπάρχουν πάνω από 1 εκατ. οικογένειες με παιδιά. Εκείνοι που απασχολούνται ως μισθωτοί φτάνουν τις 719.155, ενώ περίπου 306.978 οικογένειες με παιδιά δηλώνονται από ελεύθερους επαγγελματίες.

Τα στοιχεία δείχνουν πως:

  • Οιοικογένειες με ένα παιδί είναι 616.119 και δήλωσαν εισόδημα συνολικά 15,12 δισεκατομμύρια ευρώ, με μέσο εισόδημα 24.553 ευρώ και μέσο φόρο 3.257 ευρώ.
  • Οι οικογένειες με δύο παιδιάανέρχονταν σε 536.495 και δήλωσαν συνολικά 15,83 δισεκατομμύρια ευρώ. Το μέσο δηλωθέν εισόδημα άγγιξε τα 29.514 ευρώ, ενώ ο μέσος φόρος τα 4.071 ευρώ.
  • Οι οικογένειες με τρία παιδιά είναι 108.067 και δήλωσαν συνολικά 3 δισεκατομμύρια ευρώ.Το μέσο εισόδημα στα 28.260 ευρώ και ο μέσος φόρος στα 3.529 ευρώ.
  • Ο αριθμός των οικογενειών με τέσσερα παιδιά ήταν 17.839. Συνολικά δήλωσαν εισοδήματα 431,3 εκατομμυρίων ευρώ, με μέσο εισόδημα 24.178 ευρώ και μέσο φόρο 2.689 ευρώ.
  • Οι οικογένειες με πέντε ή περισσότερα παιδιά ανέρχονταν σε 3.190, με συνολικό εισόδημα 56,7 εκατομμυρίων ευρώ. Το μέσο εισόδημα διαμορφώθηκε στα 17.783 ευρώ, ενώ ο μέσος φόρος στα 1.688 ευρώ.

Διαβάστε επίσης

Χατζηδάκης: Πακέτο μέτρων άνω του 1,5 δισ. θα ανακοινώσει ο Μητσοτάκης – Φορολογική μεταρρύθμιση για μισθωτούς και οικογένειες

Bloomberg: Πακέτο φοροελαφρύνσεων για τη μεσαία τάξη ετοιμάζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης (γράφημα)

Το σύνθημα του Μητσοτάκη στη ΔΕΘ – Οι λέξεις κλειδιά και ο σχεδιασμός