• Οικονομία

    Έως την επόμενη Δευτέρα έτοιμο το πόρισμα της Επιτροπής για την επικουρική ασφάλιση

    WarningExclamation mark in a circleΑπαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη

    Νότης Μηταράκης, υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων


    Την επόμενη Δευτέρα θα είναι έτοιμο το σχέδιο της Επιτροπής Σοφών για την αναμόρφωση της επικουρικής ασφάλισης, σύμφωνα με πληροφορίες του Mononews.

    Ειδικότερα, λόγω των αποφάσεων του ΣτΕ και της μη έκδοσης, ακόμη, της μελέτης από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή θα υπάρξει μια καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του τελικού πορίσματος. Ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Νότης Μηταράκης, μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχει κανένα πόρισμα στα χέρια του, καθώς υπάρχει μικρή καθυστέρηση, λόγω των αποφάσεων του ΣτΕ, οι οποίες βγήκαν μετά την τελευταία συνεδρίαση της επιτροπής, ενώ εκκρεμεί η τοποθέτηση της επιτροπής αναφορικά με το ποιοι από τους ασφαλισμένους, μέχρι το τέλος του 2020 και πώς, θα μπορούν να μεταπηδήσουν στο νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα.

    Το νέο εγχείρημα είναι βέβαιο ότι θα επηρεαστεί από τις αποφάσεις του ΣτΕ, που έκριναν αντισυνταγματικό τον τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων, αλλά και τις περικοπές που έγιναν το 2016 για το ποσό της επικουρικής πάνω από τα 1.300 ευρώ μεικτά στο άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης.

    Το αμιγώς κεφαλαιοποιητικό σύστημα θα ενεργοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2021 και θα αφορά σε όσους ενταχθούν στην αγορά από τότε και μετά. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να δίνεται η δυνατότητα να ενταχθούν και παλιοί ασφαλισμένοι. Ο κάθε εργαζόμενος που θα πιάνει δουλειά για πρώτη φορά θα καταβάλλει, για τη δική του σύνταξη, τις εισφορές που αναλογούν στο μισθό του και, χρόνο με το χρόνο, θα «χτίζει» και το ποσό της δικής του επικουρικής σύνταξης.

    Μία από τις βασικές επιλογές του νέου συστήματός της θα είναι και η επιλογή, από τον ασφαλισμένο, του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.

    Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να επιλέξει την καταβολή της επικουρικής σύνταξης πολύ νωρίτερα από την καταβολή της κύριας σύνταξης. Παράλληλα, ο ασφαλισμένος θα επιλέγει πότε θα καταβάλλεται το εφάπαξ και οι μηνιαίες απολαβές, καθώς και την επενδυτική στρατηγική υψηλότερου ή χαμηλότερου ρίσκου, βάσει των ατομικών του αναγκών. Επίσης, ο ασφαλισμένος του νέου ΕΤΕΑΕΠ θα έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει έως το 25% του ποσού που θα περιέχει ο ατομικός του λογαριασμός, ως εφάπαξ παροχή και το υπόλοιπο ως σύνταξη.

    Όπως υποστηρίζουν οι αρμόδιοι στο υπουργείο Εργασίας, η αλλαγή αυτή θα οδηγήσει σε μεσοσταθμική αύξηση των μελλοντικών συντάξεων για τις επόμενες γενιές έως και 35%. Με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις, το κόστος για το ασφαλιστικό σύστημα την πρώτη χρονιά μετατροπής δεν θα ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ και στα 40 χρόνια για την πλήρη ανάπτυξη του συστήματος, το σωρευτικό κόστος μετάβασης δεν ξεπερνά το 0,5% του σωρευτικού ΑΕΠ.

    Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, ο πρώτος πυλώνας (κύρια σύνταξη) θα παραμείνει δημόσιος υποχρεωτικός, διανεμητικός και αναδιανεμητικός, προωθώντας τη μείωση εισφορών και τη βελτίωση της σχέσης ανταποδοτικότητας μεταξύ εισφορών και παροχών. Και στον τρίτο πυλώνα θα δοθούν επιπλέον φορολογικά κίνητρα για τόνωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στην ιδιωτική ασφάλιση.

    Οι αλλαγές θα γίνουν στο δεύτερο πυλώνα, με τη νέα επικουρική ασφάλιση. Για πρώτη φορά, θα εισαχθεί στην Ελλάδα η κεφαλαιοποίηση στις επικουρικές συντάξεις. Δηλαδή, η αποταμίευση του κάθε ασφαλισμένου θα παραμένει διαθέσιμη γι’ αυτόν και θα επενδύεται προς αποκλειστικό του όφελος.

    Η διαφορά είναι ότι, από σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης που είναι η επικουρική ασφάλιση μετά το Νόμο 4387/2016 (νόμος Κατροούγκαλου), μετατρέπεται με το σχέδιο της Ν.Δ. σε αμιγώς κεφαλαιοποιητικό σύστημα, με τις ίδιες εισφορές. Με το νόμο Κατρούγκαλου, οι επικουρικές συντάξεις για αιτήσεις από 1ης/1/2015 και μετά έχουν στοιχεία κεφαλαιοποιητικού συστήματος και τα ποσά που προκύπτουν λαμβάνουν ως βάση τις εισφορές, την ηλικία και τις αποδόσεις (σε υποθετική βάση) των αποθεματικών του ΕΤΕΑΕΠ.

    Με το νέο σύστημα, οι επικουρικές θα βγαίνουν με τις ίδιες παραμέτρους, αλλά η διαφορά είναι ότι οι εισφορές καθενός ασφαλισμένου θα επενδύονται ή δεν θα
    επενδύονται με δική του απόφαση.

    Τα βασικά σημεία του νέου συστήματος περιλαμβάνουν:

    -Η νέα επικουρική αφορά μόνο τους νέους ασφαλισμένους, όσους μπαίνουν στην αγορά εργασίας από 1.1.2021.

    -Η νέα επικουρική είναι υποχρεωτική για όλους.

    -Οι εισφορές παραμένουν στα σημερινά επίπεδα.

    -Κάθε ασφαλισμένος έχει τον ατομικό του λογαριασμό στο ΕΤΕΑΕΠ.

    -Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών θα αναμορφωθεί και θα αναβαθμιστεί, προκειμένου να διαχειρίζεται τη νέα επικουρική, όντας ταυτόχρονα και ο δημόσιος πάροχος επενδυτικής στρατηγικής.

    -Εναλλακτικά, οι ασφαλισμένοι, με ατομική τους δήλωση, θα μπορούν να επιλέξουν άλλον επενδυτικό φορέα, μεταξύ λίστας αδειοδοτημένων και πιστοποιημένων φορέων και επαγγελματικών ταμείων.

    -Για πρώτη φορά θα δοθεί η δυνατότητα στον ασφαλισμένο να επιλέξει τον επενδυτικό φορέα αλλά και το μίγμα της παροχής όπως για παράδειγμα εφάπαξ καταβολή ή μηνιαία σύνταξη, την ηλικία λήψης της νέας επικουρικής, αλλά την επενδυτική στρατηγική που θα ακολουθήσει.

    -Το ΕΤΕΑΕΠ θα είναι ο διαχειριστής των λογαριασμών. Η εποπτεία και ο έλεγχος του συστήματος ανατίθενται στην Τράπεζα της Ελλάδος και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

    -Μετάβαση στο νέο σύστημα. Οι σημερινοί συνταξιούχοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν τις σημερινές τους παροχές και οι σημερινοί ασφαλισμένοι θα παραμένουν στο σύστημα που ισχύει ήδη.

    Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάζονται οι αρμόδιοι στο υπουργείο Εργασίας, σήμερα οι μισθωτοί ασφαλισμένοι δίνουν το 6,5% (το 7% μέχρι 05/2019) του εισοδήματος τους και η μέση επικουρική από κάθε αιτία (γήρας, θάνατος, αναπηρικές) είναι στα 172 ευρώ, με το 70% των δικαιούχων να λαμβάνει χαμηλότερη της μέσης σύνταξης. Με τις ίδιες εισφορές στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα και με μετριοπαθείς υποθέσεις, μπορούν να επιτευχθούν σημαντικές αυξήσεις.

    Παράδειγμα

    Ένας ασφαλισμένος με ετήσιο εισόδημα 12.000 ευρώ και 35 χρόνια εργασίας, με το σημερινό σύστημα θα λάβει 178 ευρώ επικουρική, ενώ στο
    κεφαλαιοποιητικό σύστημα θα λάβει 257 ευρώ (44% αύξηση).

    Επένδυση πόρων του επικουρικού ταμείου

    Για πρώτη φορά, ελληνικοί θεσμικοί επενδυτές θα διαχειρίζονται τα σωρευμένα κεφάλαια του δεύτερου πυλώνα, σημαντικό μέρος των οποίων θα επανεπενδύεται στην ελληνική οικονομία, δημιουργώντας πολλαπλασιαστικά οφέλη. Σήμερα, η επενδυτική αγορά στηρίζεται δυσανάλογα σε ξένους θεσμικούς επενδυτές. Ο κάθε ασφαλισμένος, πλέον, θα έχει ρόλο και λόγο για την επένδυση των χρημάτων που αποταμιεύει και θα λαμβάνει τις αποδόσεις για τις εισφορές που καταβάλει και σε καμία περίπτωση δε θα ρισκάρει τις εισφορές.

    Το υπουργείο Εργασίας θα προσπαθήσει να ακολουθήσει τα πρότυπα κοινωνικής ασφάλισης που εφαρμόζονται σε προηγμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, με στόχο το δημόσιο σύστημα ασφάλισης να γίνει ελκυστικότερο στους νέους.

    Όλο αυτό θα στηρίζεται στην παραδοχή μηδενικού ρίσκου για τον ασφαλισμένο, δηλαδή του τι θα πάρει ο νέος ασφαλισμένος επιλέγοντας την επένδυση των εισφορών του με τον τόκο των κρατικών ομολόγων και την πλήρη προστασία του κεφαλαίου του. Με αυτό τον τρόπο, θα υπάρξει σώρευση των ατομικών του εισφορών με κρατικό επιτόκιο, κάτι που, μακροχρόνια, θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες επικουρικές συντάξεις από αυτές του νόμου Κατρούγκαλου, οι οποίες αυτή την στιγμή δεν έχουν καμία ανταπόδοση.

    Το ίδιο μοντέλο διαχείρισης των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων θα προταθεί και στα επαγγελματικά επικουρικά ταμεία που θα λειτουργούν από ασφαλιστικές εταιρίες τραπεζών ή ακόμη και από επαγγελματικά ταμεία, που λειτουργούν σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες, με στόχο την επίτευξη καλύτερων αποδόσεων προς όφελος των ασφαλισμένων για την λήψη υψηλότερων επικουρικών συντάξεων.

    Ο κάθε ασφαλισμένος θα έχει την δυνατότητα, από τον πρώτο μήνα ένταξης στο νέο σύστημα, που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2021, να παρακολουθεί την απόδοση των εισφορών του, να αλλάζει την επενδυτική πολιτική που ακολουθεί, μετά από την παροχή συμβουλών από ειδικούς, ενώ θα έχει την δυνατότητα ρευστοποίησης και καταβολής της σύνταξης του μετά την πρώτη 15ετία.

    Ωστόσο, όσο περισσότερο θα παραμένει στο σύστημα, τόσο υψηλότερο θα είναι το ύψος της επικουρικής σύνταξης που θα λάβει. Υπό εξέταση θα τεθεί και το πώς κάποιος νέος ασφαλισμένος μετά το 1993, μετά από δική του επιλογή, θα έχει τη δυνατότητα να μεταπηδήσει από το υπάρχον σύστημα επικουρικής ασφάλισης στο νέο σύστημα πλήρους κεφαλαιοποίησης των καταβαλλόμενων ασφαλιστικών εισφορών.



    ΣΧΟΛΙΑ