Εφιάλτης δίχως τέλος στο Διαδίκτυο: Έτσι γίνονται οι οικονομικές απάτες!

Το Διαδίκτυο μπορεί να γίνει σύμμαχός σας σε αρκετές περιπτώσεις ωστόσο σε άλλες μπορεί να αποτελέσει τον απόλυτο εφιάλτη.

Πλήθος ασυνείδητων εφευρίσκουν πολλούς τρόπους προκειμένου να σας εξαπατήσουν, με στόχο να κλέψουν τους κωδικούς, προσωπικά στοιχεία ή ακόμη και χρήματα από εσάς, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που δεν διστάζουν να εκβιάσουν.

Σύμφωνα με την αστυνομία, οι συνηθέστερες μορφές διαδικτυακής απάτης είναι:

1. Χρεώσεις της πιστωτικής κάρτας πολιτών μέσω του Διαδικτύου για αγορές οι οποίες δεν πραγματοποιήθηκαν από τους ίδιους.

Στις περιπτώσεις αυτές κάποιος κακόβουλος χρήστης του Διαδικτύου δημιουργεί μια πλασματική ιστοσελίδα και με αυτόν τον τρόπο καταφέρνει να συγκεντρώνει στοιχεία κι αριθμούς πιστωτικών καρτών χρηστών, οι οποίοι, έχοντας εξαπατηθεί, νομίζουν ότι πρόκειται για κάποιο διαδικτυακό κατάστημα και κάνουν τις αγορές τους.

Επιπλέον αρκετές είναι οι περιπτώσεις που επιτήδειοι καταφέρνουν να αποκτούν φυσική πρόσβαση στα στοιχεία πιστωτικών καρτών πολιτών, τα οποία εν συνεχεία χρησιμοποιούν σε διαδικτυακές αγορές, καθώς για τις αγορές αυτές δεν είναι απαραίτητη η φυσική κατοχή της πιστωτικής κάρτας, παρά μόνο τα στοιχεία της.

Επιπροσθέτως, σε αρκετές περιπτώσεις, χρήστες του Διαδικτύου δίνουν οι ίδιοι άθελά τους τα στοιχεία σε άλλους, κακόβουλους χρήστες (phishing).

Ειδικότερα ο ανυποψίαστος πολίτης λαμβάνει μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από πιστωτικό ίδρυμα, στο οποίο τηρεί λογαριασμό, με το οποίο του ζητείται να συμπληρώσει τα στοιχεία του (ονοματεπώνυμο, αριθμό λογαριασμού και πιστωτικής κάρτας κ.λπ.), για λόγους π.χ. ενημέρωσης των αρχείων της τράπεζας.

Το μήνυμα, μέσω υπερσυνδέσμου, τους οδηγεί σε μια πλασματική ιστοσελίδα της τράπεζας, με αποτέλεσμα ο πολίτης να πείθεται και να χορηγεί τα επίμαχα στοιχεία.

2. Ο τρόπος δράσης των κακόβουλων δραστών στη μορφή απάτης που περιγράφεται υπό τον όρο «Ισπανικό Λόττο» είναι η μαζική αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικής αλληλογραφίας σε τυχαίους χρήστες του Διαδικτύου, με τα οποία τους ενημερώνουν ότι έχουν κερδίσει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό της τάξεως εκατομμυρίων δολαρίων σε διαδικτυακή ηλεκτρονική κλήρωση.

Οι δημιουργοί των μηνυμάτων αυτών, για να γίνουν πιστευτοί, χρησιμοποιούν παραπλήσια ονόματα μεγάλων εταιρειών (π.χ. Microsoft, Yahoo κ.λπ.) και συνοδεύουν τα μηνύματα που αποστέλλουν με πλαστά πιστοποιητικά όσον αφορά την υποτιθέμενη ηλεκτρονική κλήρωση.

Η απάτη έγκειται στο γεγονός ότι ζητούν από τους υποτιθέμενους νικητές την προπληρωμή κάποιων φόρων ή/και εξόδων εκταμίευσης των χρημάτων, ποσό που συνήθως είναι της τάξεως μερικών χιλιάδων δολαρίων.

3. «Νιγηριανές Απάτες».

Στις περιπτώσεις αυτές αποστέλλονται μηνύματα σε τυχαίους χρήστες του Διαδικτύου, με τα οποία τους πληροφορούν ότι κάποιος κάτοχος ιδιαίτερα μεγάλης περιουσίας έχει αποβιώσει και

• είτε δεν υφίσταται κάποιος κληρονόμος και ο παραλήπτης του μηνύματος έχει επιλεγεί ώστε να κληρονομήσει αυτός την περιουσία,
• είτε, για να καταστεί δυνατόν να αποδεσμευτεί η περιουσία, χρειάζεται αυτή να μεταφερθεί σε τραπεζικό λογαριασμό του εξωτερικού και ο παραλήπτης του μηνύματος ενημερώνεται ότι, εάν διαθέσει τον δικό του λογαριασμό, θα αποκτήσει κάποιο ποσοστό επί της περιουσίας αυτής.

Σε άλλες περιπτώσεις άτομα από τη Νιγηρία αναζητούν τη βοήθεια επιχειρηματιών ή ελεύθερων επαγγελματιών με σκοπό να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους, τα οποία προέρχονται από εγκληματικές πράξεις (λαθρεμπόριο, απάτες, δωροδοκία κ.λπ.), υποσχόμενοι υψηλό ποσοστό αμοιβής για τη συνεργασία αυτήν.

Για τον σκοπό αυτόν κάνουν χρήση τίτλων επίσημων φορέων της χώρας τους (υπουργεία, κεντρική τράπεζα, εθνική εταιρεία πετρελαίων της Νιγηρίας κ.λπ.), χρησιμοποιούν τίτλους κυβερνητικών ή στρατιωτικών παραγόντων με υπαρκτά και ψεύτικα ονόματα ή προφασίζονται σχέση τους με «διάσημα» ή «σημαντικά» πρόσωπα.

Η απάτη έγκειται στο ότι οι αποστολείς των μηνυμάτων ζητούν από τους παραλήπτες να τους αποστείλουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τα στοιχεία του τραπεζικού τους λογαριασμού και της πιστωτικής τους κάρτας κ.λπ., προκειμένου να επιτευχθεί η συνεργασία τους και τα υποψήφια θύματα να αποκομίσουν τα χρηματικά ποσά που τους υπόσχονται.

Η απάτη του πενταψήφιου

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή έχει βρεθεί αντιμέτωπος με περιπτώσεις που αφορούν πενταψήφια νούμερα ύστερα από καταγγελίες καταναλωτών. Ο καταναλωτής νομίζει ότι συμμετέχει σε μια δωρεάν έρευνα ή έναν δωρεάν διαγωνισμό και τελικά ανακαλύπτει μέσα από τους λογαριασμούς κινητής τηλεφωνίας αδικαιολόγητες χρεώσεις για υπηρεσίες με χρέωση τις οποίες δεν είχε ποτέ παραγγείλει.

Μάλιστα, κάποιοι από τους καταναλωτές ισχυρίζονται ότι η ενεργοποίηση των υπηρεσιών έγινε χωρίς οι ίδιοι να έχουν συμπληρώσει τον αριθμό του κινητού τους τηλεφώνου ή κωδικό ΡΙΝ σε κάποια ιστοσελίδα.

Ειδικότερα, σε υποθέσεις που χειρίστηκε η ανεξάρτητη αρχή και για τις οποίες κινήθηκε αρχικά η αυτεπάγγελτη έρευνα, καταναλωτές, κατά την περιήγησή τους στο Διαδίκτυο, προσκλήθηκαν να συμμετέχουν σε έρευνα σχετικά με τις συνήθειες των Ελλήνων.

Συγκεκριμένα κλήθηκαν να απαντήσουν σε σύντομες ερωτήσεις, ενώ συγχρόνως ενημερώνονταν ότι, με αυτόν τον τρόπο, και χωρίς να απαιτείται κάτι άλλο και ιδίως χωρίς καμία επιβάρυνσή τους, θα είχαν την ευκαιρία να διεκδικήσουν, εντελώς δωρεάν, δωροεπιταγή υψηλής αξίας (500 ευρώ), συνήθως για αγορές σε γνωστές και αξιόπιστες αλυσίδες σούπερ μάρκετ.

Κατά την έρευνα ζητήθηκε από τους καταναλωτές η συμπλήρωση του αριθμού του κινητού τους τηλεφώνου, καθώς και του ονοματεπωνύμου και του έτους γεννήσεώς τους, ώστε να εγγραφούν με αυτόν τον τρόπο σε συνδρομητική υπηρεσία με εβδομαδιαία χρέωση.

Από τη σχετική έρευνα προέκυψε ότι ο χρήστης δεν είχε επιλέξει συνειδητά τη συνδρομητική υπηρεσία πατώντας το κουμπί «Συνέχεια». Η διαδικτυακή εφαρμογή επέλεγε αυτόματα και μάρκαρε ως αποδεκτό το τετραγωνίδιο δίπλα στη φράση «έχω λάβει γνώση των Όρων Χρήσης και αποδέχομαι να ενεργοποιήσω το συνδρομητικό διαγωνιστικό παιχνίδι διεκδίκησης επάθλων με χρέωση δύο ευρώ και οκτώ λεπτά ανά SMS, τρία SMS ανά εβδομάδα» και δεν διευκρινιζόταν σε κανένα σημείο ότι η χρέωση αφορούσε τα εισερχόμενα μηνύματα.

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή αναφέρει ότι πολλοί από τους χρήστες που έπεσαν θύματα της απάτης ανήκαν σε κατηγορίες καταναλωτών ευάλωτων είτε λόγω ηλικίας ή απειρίας είτε λόγω δυσχερούς οικονομικής κατάστασης, οπότε το έπαθλο δωρεάν προμηθειών ειδών καθημερινής ανάγκης από γνωστά σούπερ μάρκετ εν μέσω οικονομικής κρίσης γινόταν ακόμη πιο ελκυστικό.

Παράλληλα υπήρξαν καταγγελίες και παράπονα σχετικά με επιβαρύνσεις προερχόμενες από πενταψήφια νούμερα που ενεργοποιήθηκαν κατόπιν πρόσκλησης των καταναλωτών να συμμετέχουν σε δωρεάν διαγωνισμούς με έπαθο δωροεπιταγές υψηλής αξίας σε συγκεκριμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ (όπως ΑΒ Βασιλόπουλος Α.Ε., Σκλαβενίτης ΑΕΕ και Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ).

Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ ενημέρωσαν τον Συνήγορο του Καταναλωτή ότι ουδέποτε συνεργάστηκαν με τις εταιρείες αυτές, ενώ κάποιες έχουν ήδη κινηθεί νομικά εναντίον των εταιρειών που βρίσκονται πίσω από τις υπηρεσίες αυτές.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Τι άλλο θα φορολογήσουν: Φόρο στα καλλυντικά σχεδιάζει αυτή τη φορά η κυβέρνηση