Capital Economics – ΕΚΤ: Μπορεί να αγοράσει πάνω από το 50% των ελληνικών ομολόγων στο τέλος του έτους

Τις προβλέψεις της για το πώς θα εξελιχθεί το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο υπόλοιπο του έτους παραθέτει σε σημερινή της έκθεση η Capital Economics.

Στο δεύτερο σενάριο, το οποίο θεωρεί πιο πιθανό και προβλέπει την αύξηση του QE για την πανδημία κατά 500 δισ. ευρώ, στα 1,25 τρισ. ευρώ, ο οίκος εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα ρίξει το βάρος στα ομόλογα της περιφέρειας, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά, κι έτσι στο τέλος του 2020 θα έχει στην κατοχή της πάνω από το 50% των ελληνικών ομολόγων.

Πιο αναλυτικά, η Capital Economics εκτιμά ότι η ΕΚΤ μπορεί να κατέχει περίπου το 40% των ομολόγων συνολικά της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψή της, τότε σημειώνει πως ενώ στην ουσία θα έχει θέσει ανώτατο όριο στις αποδόσεις των κρατικών τίτλων της περιφέρειας, ενδέχεται η ΕΚΤ να βρεθεί αντιμέτωπη με νομικές και πολιτικές προκλήσεις στο μέλλον.

Τις τελευταίες επτά εβδομάδες, η ΕΚΤ έχει αυξήσει μαζικά τις αγορές κρατικών ομολόγων στο πλαίσιο του προγράμματος PSPP (το “κλασσικό” δηλαδή QE) και του έκτακτου QE πανδημίας (PEPP). Σε μέσο όρο, σημειώνει η Capital Economics, οι αγορές της έχουν κινηθεί στα 5,5 δισ. ευρώ την εβδομάδα στο PSPP και στα 26 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του PEPP. Εάν οι αγορές στο πλαίσιο του PEPP συνεχιστούν με αυτόν τον ρυθμό, η ΕΚΤ θα εξαντλήσει τα 750 δισ. ευρώ των αγορών που προβλέπονται επί του παρόντος από το πρόγραμμα, έως τα μέσα Οκτωβρίου, ενώ μέχρι το τέλος του έτους θα έχει αγοράσει πάνω από 1 τρισ. ευρώ κρατικά ομόλογα με τα προγράμματα αγορών assets.

Το PSPP επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία. Η ΕΚΤ δεν έχει δημοσιεύσει ακόμη ανάλυση για το PEPP, αλλά εκτιμάται πως έχει επικεντρωθεί στις αγορές κρατικών ομολόγων της περιφέρειας όπου υπήρξε μεγαλύτερη ανοδική πίεση στις αποδόσεις. Η Ιταλία σίγουρα έχει επωφεληθεί τo περισσότερο, όπως τονίζει.

Τα δύο σενάρια

Η Capital Economics στο πρώτο σενάριο προβλέπει ότι δεν θα υπάρξει αύξηση του QE και στο τέλος του 2020 η ΕΚΤ θα κατέχει τα μεγαλύτερα ποσοστά χρέους σε Ισπανία, Πορτογαλία και Γερμανία. Οι προβλέψεις γίνονται με την παραδοχή ότι τα κρατικά χρέη θα αυξηθούν κατά 15% του ΑΕΠ φέτος και ότι το 90% των αγορών αφορούν εθνικό χρέος.

Στο δεύτερο σενάριο υποθέτει ότι: α) η ΕΚΤ αυξάνει το PEPP κατά 500 δισεκατομμύρια ευρώ, στα 1,25 δισεκατομμύρια ευρώ, και το ποσό αυτό θα χρησιμοποιηθεί πλήρως μέχρι το τέλος του έτους, β) οι αγορές υπό το PSPP κατανέμονται μεταξύ χωρών στις ίδιες αναλογίες όπως κατά τον Μάρτιο και γ) οι αγορές υπό το PEPP κατανέμονται με βάση την ανάλυση του PSPP του Μαρτίου, αλλά με την Ελλάδα να λαμβάνει επίσης το διπλάσιο μερίδιο των αγορών που υπονοείται το capital key (παρόμοιο με την Ιταλία και την Ισπανία). Με βάση αυτές τις παραδοχές, έως το τέλος του έτους η ΕΚΤ θα κατέχει περίπου το 40% της αγοράς ομολόγων της Ιταλίας και της Ισπανίας και πάνω από το 50% της αγοράς της Ελλάδας.

Όπως τονίζει η Capital Economics, αυτή η κλίμακα αγορών θα μπορούσε να βοηθήσει στο να σταματήσει η αύξηση των spreads καθώς η κρίση συνεχίζεται, αλλά θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισαν και ότι οι αγορές περιουσιακών στοιχείων της ΕΚΤ είναι νόμιμες μόνο με αυστηρά κριτήρια, πολλά από τα οποία δεν πληρούνται από το PEPP. Εάν το PEPP δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με άλλους νομικούς λόγους, είναι πιθανό η ΕΚΤ να αναγκαστεί να ξεφορτωθεί τα ομόλογα της. Αυτό πάντως φαίνεται απίθανο, τονίζει η Capital Economics, αλλά θα μπορούσε να είναι καταστροφικό εάν συμβεί.