Αντίστροφη μέτρηση για την χορήγηση χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων – Ποιοι ιδιοκτήτες μπορούν να ανακαινίσουν το σπίτι τους με 10.000 ευρώ

Μέχρι τις 7 Δεκεμβρίου θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που προβλέπει την χορήγηση άτοκων ή χαμηλότοκων σε νέους ή ζευγάρια με ετήσιο εισόδημα από 10.000 ευρώ για την απόκτηση της δικής τους κατοικίας. Στόχος του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη είναι η ψήφιση του σχεδίου νόμου να ολοκληρωθεί πριν τις γιορτές και εντός Φεβρουαρίου να ξεκινήσει η χορήγηση δανείων για την αγορά ακινήτων αξίας έως 200.000 ευρώ με εμβαδόν έως 150 τ.μ. και παλαιότητα τουλάχιστον 15 ετών. Το δάνειο θα καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου και το υπόλοιπο ποσό δίνεται από τον αγοραστή.

Παράλληλα, το σχέδιο νόμου δίνει την δυνατότητα σε ιδιοκτήτες κενών ακινήτων με ετήσιο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ να τα ανακαινίσουν και να τα νοικιάσουν με πόρους 10.000 ευρώ σε νέα ζευγάρια. Ωστόσο, αποκλείονται όσοι έχουν ενταχθεί σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης για οποιοδήποτε ακίνητό τους τα τελευταία πέντε έτη.

Με το πρόγραμμα «κοινωνικής αντιπαροχής», εκτιμάται ότι 5.000 νέοι έως 39 ετών μπορούν να εκμισθώσουν με σημαντικά χαμηλό ενοίκιο κατοικίες που κατασκευάστηκαν από ιδιώτες, σε οικόπεδα που παραχώρησε η ΔΥΠΑ. Μάλιστα, εισάγεται και το «rent to own», η δυνατότητα δηλαδή του δικαιούχου ενοικιαστή, έπειτα από κάποιο διάστημα να αποκτήσει το διαμέρισμα που νοικιάζει.

Συνολικά, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει τέσσερις δράσεις στεγαστικής πολιτικής, που υλοποιούνται από το υπουργείο Εργασίας.

1. Πρόγραμμα «Σπίτι μου»

Δικαιούχοι των άτοκων ή χαμηλότοκων δανείων είναι άτομα ηλικίας 25-39 ετών με ετήσιο εισόδημα από 10.000 ευρώ έως το όριο που προβλέπεται για τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης και οι οποίοι δεν διαθέτουν ακίνητο κατάλληλο για την κατοικία τους.

Τα ακίνητα πρέπει να έχουν αξία έως 200.000 ευρώ, εμβαδόν έως 150 τ.μ. και παλαιότητα τουλάχιστον 15 ετών, ενώ για τους όρους του δανείου προβλέπονται τα εξής:

α) Η αγορά του ακινήτου δεν μπορεί να γίνει από συγγενή πρώτου ή δεύτερου βαθμού του αγοραστή.

β) Το ακίνητο αποκτάται κατά πλήρη κυριότητα από τον αγοραστή ή, αν πρόκειται για συζύγους ή για μέρη συμφώνου συμβίωσης, κατά κυριότητα >50% για καθέναν από αυτούς.

γ) Το ύψος του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 150.000 ευρώ και η διάρκεια τα τριάντα έτη.

δ) Το δάνειο καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου (το υπόλοιπο καλύπτεται από τον αγοραστή).

ε) Το δάνειο χρηματοδοτείται κατά 75% από τη ΔΥΠΑ. Για το ποσοστό του δανείου που χρηματοδοτείται από τη ΔΥΠΑ δεν οφείλεται τόκος, ενώ το υπόλοιπο 25% χορηγείται από τις τράπεζες (θα επιλεγούν μετά από δημόσια πρόσκληση της ΔΥΠΑ). Αυτό σημαίνει ότι τα 3/ 4 του δανείου χορηγούνται άτοκα με αποτέλεσμα το τελικό επιτόκιο που πληρώνει ο δανειολήπτης για το σύνολο του ποσού, να διαμορφώνεται στο ένα τέταρτο του κόστους που θα είχε ένα κανονικό στεγαστικό δάνειο.

στ) Για τρίτεκνους ή πολύτεκνους το δάνειο θα είναι άτοκο. ‘Ατοκο θα γίνεται και το δάνειο για όσους κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του κάνουν 3 και πλέον παιδιά.

ζ) Δεν μπορεί να ζητηθεί η παροχή προσωπικής εγγύησης τρίτου ως προϋπόθεση για τη χορήγηση του δανείου.

η) Το δάνειο απαλλάσσεται από την εισφορά της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 128/1975.

Υπενθυμίζεται ότι ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 500 εκατ. ευρώ (με πρόβλεψη για διπλασιασμό σε περίπτωση εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων), ενώ εκτιμάται ότι ωφελούμενοι θα είναι 10.000 νέοι ή νέα ζευγάρια 25-39 ετών. Η υλοποίηση του προγράμματος αναμένεται στο πρώτο τρίμηνο του 2023.

2. Ανακαινίζω – ενοικιάζω

Αποσκοπεί στην ένταξη κενών κατοικιών στην αγορά ενοικίασης με την επιδότηση των ιδιοκτητών για την αναβάθμισή τους. Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι στο πρόγραμμα συμμετέχουν ιδιοκτήτες κατοικιών με ετήσιο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ, ενώ αποκλείονται όσοι έχουν ενταχθεί σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης για οποιοδήποτε ακίνητό τους τα τελευταία πέντε έτη.

Στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» συμμετέχουν ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων με χρήση κατοικίας για ένα ακίνητό τους με χρήση κατοικίας, υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

α) διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το 50%,

β) το ακίνητο έχει έκταση έως 100 τ.μ. και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή,

γ) έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ και διαθέτουν συνολική ακίνητη περιουσία, της οποίας η αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ,

δ) το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των 3 τελευταίων ετών, και

ε) οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία 5 έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.

3. Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι 10.000 ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο 40% των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

α) τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά,

β) μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τουλάχιστον 3 ετών.

4. Η συνολική δαπάνη του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» δεν υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ και βαρύνει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.).

3. Κοινωνική αντιπαροχή

Πρόκειται για νέο θεσμό που προστίθεται στην «εργαλειοθήκη» της ΔΥΠΑ για τη στεγαστική πολιτική. Πρόκειται για τη δυνατότητα σύμπραξης φορέων του Δημοσίου με ιδιώτες αναδόχους, κατά την οποία ο ανάδοχος ανεγείρει με δικές του δαπάνες κτίριο επί αδόμητου ακινήτου του φορέα, με αντάλλαγμα την εκμετάλλευση για ορισμένο χρονικό διάστημα του ακινήτου.

Παράλληλα, βέβαια έχει και την υποχρέωση να εκμισθώνει ποσοστό από 30% έως και 60% (ανάλογα η σύμβαση) σε δικαιούχους έναντι προκαθορισμένου μισθώματος.

Μετά το πέρας του χρόνου εκμετάλλευσης ο ανάδοχος επιστρέφει το ακίνητο στον ιδιοκτήτη φορέα. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι δικαιούχοι θα επιλέγονται με κοινωνικά κριτήρια, ενώ εκτός από την απλή μίσθωση των σπιτιών με χαμηλό ενοίκιο θα επιτρέπεται και η υπογραφή συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους από τους δικαιούχους (rent to own). Η κοινωνική αντιπαροχή μπορεί να αφορά και δομημένα ακίνητα, ακίνητα που θα μπορούν να κατεδαφιστούν με δαπάνες του αναδόχου.

Στόχος του προγράμματος είναι η ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών για 5.000 ωφελούμενους νέους έως 39 ετών.

4. Πρόγραμμα κάλυψη

Αφορά τη μίσθωση από το Δημόσιο ιδιωτικών κατοικιών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Εστία» για τη στέγαση μεταναστών και τη διάθεσή τους για 3 χρόνια σε ευάλωτους νέους και νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών, δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

Στόχος είναι η αξιοποίηση σε πρώτη φάση τουλάχιστον 1.000 ακινήτων, στα οποία θα στεγαστούν 2.500 ωφελούμενοι 25-39 ετών, δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

Διαβάστε επίσης

Χατζηδάκης: Κοινωνική πολιτική στην πράξη και για θέματα ισότητας και καταπολέμησης της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας