Η κυβέρνηση δρομολογεί αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, με κύριο στόχο την ανακούφιση της μεσαίας τάξης, απορρίπτοντας τελικά το σενάριο της τιμαριθμικής προσαρμογής λόγω του υψηλού δημοσιονομικού κόστους και των κινδύνων για τον προϋπολογισμό.

Τα νέα φορολογικά μέτρα, που αναμένεται να ανακοινωθούν στη ΔΕΘ, επικεντρώνονται σε τρεις βασικούς άξονες: την τροποποίηση της φορολογικής κλίμακας φυσικών προσώπων, τη στήριξη των οικογενειών, καθώς και τις παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος και των υψηλών ενοικίων.

1

Το τελικό ύψος των παροχών θα καθοριστεί στα τέλη Αυγούστου, ανάλογα με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο. Η κατεύθυνση της πολιτικής θα είναι η ενίσχυση των εισοδημάτων μέσω φοροελαφρύνσεων, με το αρχικό εκτιμώμενο κόστος να διαμορφώνεται γύρω στα 1,5 δισ. ευρώ.

Η επανεξέταση των φορολογικών συντελεστών θεωρείται κρίσιμη, καθώς η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μειώσει τη φορολογική πίεση που δέχθηκε η μεσαία τάξη τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά την περίοδο των μνημονίων.

Σύμφωνα με τη μελέτη της Eurobank Research με τίτλο «Πληθωρισμός και Φορολογική Επιβάρυνση των Νοικοκυριών», η έλλειψη τιμαριθμικής αναπροσαρμογής λειτουργεί ως έμμεσος φόρος, μειώνοντας τα πραγματικά εισοδήματα λόγω πληθωρισμού. Η μελέτη εκτιμά ότι οι μισθωτοί της μεσαίας τάξης θα πλήρωναν 19% έως 32% λιγότερους φόρους, αν η φορολογική κλίμακα είχε πλήρως τιμαριθμοποιηθεί. Το 37% της πρόσθετης φορολογικής επιβάρυνσης την περίοδο 2021–2023 αποδίδεται αποκλειστικά στη στασιμότητα των κλιμακίων.

Η επίπτωση δεν είναι ομοιόμορφη: μισθωτοί και συνταξιούχοι υπέστησαν το μεγαλύτερο βάρος, ενώ η επιβάρυνση στα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα περιορίστηκε στο 16%. Όσο υψηλότερο το εισόδημα, τόσο μεγαλύτερη η μετατόπιση σε ανώτερους φορολογικούς συντελεστές.

Επιπλέον, οι οικογένειες με παιδιά επιβαρύνονται περισσότερο σε σχέση με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, κάτι που ενδέχεται να αποθαρρύνει την επιστροφή ή παραμονή εξειδικευμένων στελεχών στην Ελλάδα, επισημαίνει η Eurobank.

Η μελέτη εξετάζει τρία εναλλακτικά σενάρια τιμαριθμοποίησης, με διαφορετικές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά:

Πλήρης τιμαριθμοποίηση: Μείωση εσόδων κατά 0,4% του ΑΕΠ το 2025, με διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος άνω του 2%.

Μερική τιμαριθμοποίηση με βάση τον δομικό πληθωρισμό: Μέτριο κόστος, με έμφαση στη στήριξη της μεσαίας τάξης.

Μοντέλο Πορτογαλίας: Ήπια αναπροσαρμογή που περιορίζει την επιβάρυνση για τα μεσαία και χαμηλότερα εισοδήματα, με δημοσιονομική απώλεια 0,2% του ΑΕΠ, αλλά εντός δημοσιονομικών στόχων.