Αποχώρηση ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού: Οι αντιδράσεις των χωρών και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον

Την αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα ανακοίνωσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, μέσω του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάικ Πομπέο, επιβεβαιώνοντας τις δεσμεύσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ήδη από την 1η Ιουνίου 2017, όντας νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ.

Η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, στην οποία συμμετέχουν 197 χώρες, υπεγράφη από τις ΗΠΑ επί προεδρίας Μπάρακ Ομπάμα στις 3 Σεπτεμβρίου 2016. Αποτέλεσε μια πολύ σημαντική κίνηση καθώς οι ΗΠΑ είναι η χώρα με το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πίσω μόνο από την Κίνα. Επιπροσθέτως η συνεισφορά της χώρας σε χρηματοδότηση και τεχνολογίες, θα βοηθούσε τις προσπάθειες των αναπτυσσόμενων χωρών να μειώσουν τις εκπομπές τους σε αέρια του θερμοκηπίου και να προσαρμοσθούν στην κλιματική αλλαγή.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, στις 23 Οκτωβρίου 2019 κατά τη διάρκεια διάσκεψης για την Ενέργεια στο Πίτσμπεργκ, σε δηλώσεις που παραχώρησε τόνισε ότι θέλει να πραγματοποιηθεί η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία καθώς επιβάλλει στους Αμερικανούς παραγωγούς εξαντλητικούς κανονιστικούς περιορισμούς σε μεγάλο βαθμό, ενώ ταυτόχρονα θα επιτρέπει στους ξένους παραγωγούς να ρυπαίνουν έχοντας ατιμωρησία. «Αυτό που δεν θέλουμε είναι να τιμωρήσουμε τους Αμερικανούς κάνοντας πλούσιους τους ξένους που μολύνουν το περιβάλλον» είχε τονίσει ο Αμερικανός πρόεδρος.

Όπως προέβλεπε η Συμφωνία, οι ΗΠΑ έπρεπε να καταθέσουν επιστολή αποχώρησης στον ΟΗΕ στις 4 Νοεμβρίου 2019, όπως και έγινε. Η διαδικασία αποχώρησης όμως έχει διάρκεια ενός έτους. Αυτό σημαίνει πως οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν οριστικά στις 4 Νοεμβρίου 2020, ημερομηνία που τυγχάνει να είναι μια ακριβώς ημέρα μετά τις επόμενες προεδρικές εκλογές της Αμερικής, στις οποίες διεκδικεί επανεκλογή ο Τραμπ.

Αντιδράσεις από ΕΕ και Κίνα

Η τυπική αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία δεν ήχησε καλά στα αυτιά των υπολοίπων κρατών και δη στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε τη βαθιά λύπη του για αυτή την απόφαση μέσω αξιωματούχου, ο οποίος συνόδευε τον Γάλλο πρόεδρο στη Σαγκάη, όπου πραγματοποιεί συνάντηση με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ. «Λυπούμαστε για την επισημοποίηση της αμερικανικής αποχώρησης, που κάνει ακόμη πιο απαραίτητη τη γαλλο-κινεζική συνεργασία για το κλίμα και την υπεράσπιση της βιοποικιλότητας», τόνισε Γάλλος αξιωματούχος από τη Κίνα.

Ο Ευρωπαίος επίτροπος για τη Δράση υπέρ του Κλίματος, Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, επεσήμανε τα ισχυρά θεμέλια πάνω στα οποία είναι χτισμένη η Συμφωνία του Παρισιού παρά την αποχώρηση των ΗΠΑ και τόνισε ότι η  ΕΕ είναι έτοιμη να ενισχύσει τη συνεργασία της με τις υπόλοιπες χώρες που έχουν υπογράψει.

Ο Ισπανός επίτροπος διαβεβαίωσε εξάλλου ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να εργάζεται «με τις ενδιαφερόμενες πλευρές και τις οντότητες στις ΗΠΑ που παραμένουν δεσμευμένες σε μια φιλόδοξη δράση υπέρ του κλίματος».

Από την πλευρά της η Κίνα, η χώρα με τις μεγαλύτερες εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ανακοίνωσε ότι «λυπάται» για την απόφαση της Ουάσινγκτον.

«Ελπίζουμε οι ΗΠΑ να επιδείξουν περισσότερη υπευθυνότητα και να συμβάλουν περισσότερο στη διαδικασία της συνεργασίας, αντί να προσθέτουν αρνητική ενέργεια», επεσήμανε ο Γκενγκ Σουάνγκ, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

«Η κλιματική αλλαγή είναι μια κοινή πρόκληση για όλη την ανθρωπότητα, όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας πρέπει να συνεργάζονται», υπογράμμισε.

Ρωσία για αποχώρηση ΗΠΑ

«Σοβαρό πλήγμα» για τη Συμφωνία χαρακτήρισε εκπρόσωπος του Κρεμλίνου την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών.

«Σε ό,τι αφορά την απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το κλίμα, προφανώς την υπονομεύει δραματικά, διότι πρόκειται για μία χώρα με σημαντικό ποσοστό εκπομπής ρύπων και σίγουρα είναι πολύ δύσκολο να συζητήσουμε μια συμφωνία για το κλίμα χωρίς τη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.

Αντιδράσεις στο εσωτερικό των ΗΠΑ

«Ύβρις για την ανθρωπότητα» κατήγγειλε το Δημοκρατικό Κόμμα. «Είναι ντροπιαστικό», έγραψε στο Twitter ο Τζο Μπάιντεν, υποψήφιος για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος.

«Δεν είναι κάτι περισσότερο από την τήρηση μίας κυνικής, παράλογης υπόσχεσης της προεκλογικής εκστρατείας με μοναδικό στόχο να κερδίσει την εύνοια της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων», δήλωσε ο δημοκρατικός γερουσιαστής Πάτρικ Λίχι.

Τέλος αξίζει να σημειωθεί, ότι η απόφαση αποχώρησης αυτή, σημαίνει ότι έως το 2025 οι ΗΠΑ βάσει εκτιμήσεων θα εκπέμψουν 6.7Gtons διοξειδίου του άνθρακα αντί για 5.3Gtons που θα εξέπεμπαν εάν ακολουθούσαν τη Συμφωνία.

Αυτή η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα θα επιβαρύνει περαιτέρω την ατμόσφαιρα και θα οδηγήσει εκτός των άλλων σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας, γεγονός που θα έχει επιπτώσεις και σε κάποιες Πολιτείες της Αμερικής, που ήδη αντιμετωπίζουν πρόβλημα από το λιώσιμο των πάγων και την άνοδο της στάθμης του νερού λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη.