Βάση δεδομένων με όλα τα επιστημονικά άρθρα για τον COVID-19. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης πρωτοπορεί

Όλες οι επιστημονικές αναφορές από όλον τον κόσμο, σχετικά με τη μελέτη του COVID-19 σε μία βάση δεδομένων. Η πρωτοβουλία ανήκει σε ερευνητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Duke των ΗΠΑ, οι οποίοι δημιούργησαν έναν «γράφο βιβλιογραφικών αναφορών» με επιστημονικά άρθρα από όλον τον κόσμο. Και μάλιστα με μία πρωτοτυπία: ΄Οτι τα άρθρα δεν απαριθμούνται μεμονωμένα αλλά συνδέονται άμεσα με το σύνολο των παραπομπών και των αναφορών τους. Κάτι εξαιρετικά χρήσιμο για τους μελετητές.

Ήδη περισσότερα από 100.000 άρθρα, από τα οποία πάνω από χίλια έχουν δημοσιευθεί από τον Ιανουάριο του 2020 ως  σήμερα  και περίπου 1.000.000 σύνδεσμοι περιέχονται στον «γράφο». Σύμφωνα με τους ερευνητές εξάλλου, ο αριθμός συνδέσεων ανά κόμβο είναι πολύ υψηλότερος από ό,τι συνήθως παρατηρείται σε άλλους «γράφους αναφορών».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αναλύσεις που βασίζονται στον «γράφο βιβλιογραφικών αναφορών», όπως  κατανομές και λίστες άρθρων με βάση τον αριθμό των ετεροαναφορών, καθώς και η οπτικοποιημένη απεικόνιση των άρθρων, μέσα από τη δημιουργία μίας «σφαίρας μελέτης».

Η «σφαίρα μελέτης» βασίζεται στην τεχνική αναπαράστασης «στοχαστικού γράφου» (stochastic graph embedding), η οποία παρουσιάζεται σε πρόσφατα δημοσιευμένο έργο των ερευνητών (http://t-sne-pi.cs.duke.edu). Οι ομαδοποιήσεις στη «σφαίρα» απεικονίζουν ισχυρές διασυνδέσεις μεταξύ των ερευνητικών δραστηριοτήτων γειτονικών άρθρων.

Τα βιβλιογραφικά δεδομένα είναι διαθέσιμα στους ακόλουθους συνδέσμους:

https://lg-covid-19-hotp.cs.duke.edu

https://www.kaggle.com/nikospitsianis/lgcovid19hotp

https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3728215

Στον πρώτο σύνδεσμο προστίθενται καθημερινά νέα άρθρα, ενώ τα διαγράμματα ενημερώνονται εβδομαδιαία. Στους άλλους δύο συνδέσμους αποθηκεύονται τα βιβλιογραφικά δεδομένα, τα οποία ενημερώνονται σε εβδομαδιαία βάση.

Στον πρώτο σύνδεσμο επίσης παρέχεται επιπροσθέτως μία διαδραστική έκδοση της «σφαίρας», που επιτρέπει στον χρήστη να βλέπει, να εντοπίζει και να εξερευνά τα άρθρα, σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα και την τεχνογνωσία του. Έτσι ο χρήστης δεν περιορίζεται στους καταλόγους άρθρων που προσφέρει μια συμβατική μηχανή αναζήτησης.

 Επόμενος στόχος των ερευνητών είναι η εκτεταμένη ανάλυση των δεδομένων με σκοπό την ανίχνευση κοινοτήτων και την ταξινόμηση των άρθρων σε θεματικές ενότητες, προκειμένου να διευκολυνθεί περαιτέρω η συνεχιζόμενη μελέτη του COVID-19.