Το restart του τουρισμού και τα υγειονομικά προσκόμματα

Από αρκετές δυσκολίες και προσκόμματα συνοδεύεται -όπως ήταν αναμενόμενο-  το εγχείρημα της επανεκκίνησης του τουρισμού, τόσο σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό, όσο και σε εγχώριο επίπεδο.

Παρόλο που πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα και άλλα τόσα απαιτούν διευκρινίσεις, ένα στοιχείο είναι απολύτως ξεκάθαρο από τις Αρχές της χώρας: ότι πρώτη προτεραιότητα ήταν, είναι και θα είναι η διασφάλιση της δημόσιας υγείας.

Αυτός είναι και ο γνώμονας με τον οποίο έχει σχεδιαστεί το εγχείρημα, σε μια προσπάθεια ωστόσο να βρεθεί η “χρυσή τομή” μεταξύ δημόσιας υγείας και οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση ξεκαθαρίζεται ότι η 1^η Ιουλίου δεν σημαίνει “άνοιγμα” για όλους και όλες τις χώρες, αλλά την αφετηρία μιας διαδρομής η οποία θα προχωρήσει βήμα-βήμα.

Τα μέτρα και οι παρεμβάσεις, παρότι θα βασίζονται σε δοκιμασμένα από την προηγούμενη φάση πρωτόκολλα, φαίνεται ότι δεν θα είναι όλα οριζόντια, αλλά θα προβλέπονται και διαφορετικοί χειρισμοί, ανάλογα με την περίπτωση αλλά και την εξέλιξη της κατασταλμένης -για την ώρα- επιδημίας στη χώρα.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για το θέμα του κορονοϊού, καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, επεσήμανε την Πέμπτη, ότι δεν υπάρχουν μέτρα που να εγγυώνται 100% την υγειονομική ασφάλεια, υπογραμμίζοντας ότι σε περίπτωση που οι επιδημιολογικοί δείκτες αυξηθούν επικίνδυνα, δεν αποκλείεται να βρεθούμε και πάλι αντιμέτωποι με περιοριστικά μέτρα.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν ήδη εκδοθεί οδηγίες για τα ζητήματα που αφορούν στα μέτρα ασφαλείας, εντούτοις, σε ορισμένα από αυτά, δίνεται η διακριτική ευχέρεια στις χώρες και τις Επιστημονικές Επιτροπές τους να προσαρμόσουν τις οδηγίες στα δικά τους δεδομένα.

«Τίποτα αυτή τη στιγμή δεν είναι προδιαγεγραμμένο. Βαδίζουμε με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα στην Ευρώπη, η οποία έχει προτείνει την ανοιχτή επικοινωνία με κανόνες, την ανάγκη του ελέγχου επί περιπτώσεως συμπτωματικού ασθενούς, συμπτωματικού τουρίστα εν τοιαύτη περιπτώσει, την ανάγκη της ιχνηλάτησης των επαφών του»,  ανέφερε ο κος Τσιόδρας. «Οι κανόνες αυτοί, σε κάποιες περιπτώσεις τίθενται από εμάς με τις εισηγήσεις μας σαν Επιστημονική Επιτροπή, κάποιες πιο σοβαρές περιπτώσεις, όπως αυτές της αεροπορικής μεταφοράς, τίθενται σε ευρωπαϊκό επίπεδο με διεθνείς οργανισμούς», πρόσθεσε.

Το «μπαλάκι» στη χώρα για το testing

Ένα από τα πεδία στα οποία δίνεται η δυνατότητα στην εκάστοτε χώρα να αποφασίσει τα.. του οίκου της, είναι αυτό που αφορά στην διενέργεια των τεστ. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) δεν προτείνει τον υποχρεωτικό έλεγχο των ταξιδιωτών από το εξωτερικό, με το σκεπτικό ότι μια τέτοια πρακτική μπορεί να δώσει ψευδή αίσθηση ασφάλειας και κατά συνέπεια, να οδηγήσει στην μη τήρηση των -σημαντικότατων κατά τους διεθνείς φορείς υγείας- μέτρων προστασίας. Το γεγονός ότι ο έλεγχος μπορεί να μην «πιάσει» τον ιό κατά την περίοδο επώασης συνηγορεί στην απόφαση αυτή ενώ, με βάση τα παραπάνω, ενδεχομένως να καθίσταται ένα non cost effective εργαλείο, τόσο σε χρόνο, όσο και σε χρήμα.

Το ECDC προτείνει δειγματοληπτικούς ελέγχους, εντούτοις, παραχωρεί στις χώρες το δικαίωμα να εισηγηθούν ή να αποφασίσουν τη διενέργεια ευρύτερων ελέγχων.

Όπως διευκρίνισε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, ανάλογα με τις επιδημιολογικές εξελίξεις στις διάφορες χώρες, οι οποίες θα παρακολουθούνται μέσω του Παρατηρητηρίου, θα δρομολογούνται και οι αντίστοιχοι έλεγχοι, που πολλές φορές εκτός από δειγματοληπτικοί μπορεί να είναι ευρύτατοι, ενδελεχείς ή και πολύ αυστηροί.

Ειδικά όσον αφορά στο δειγματοληπτικό έλεγχο, πάντως, άγνωστο παραμένει επί του παρόντος το ποσοστό των δειγμάτων που θα λαμβάνονται, κατά συνέπεια και το κατά πόσο ο έλεγχος αυτός θα μπορεί να δώσει μία αντιπροσωπευτική εικόνα για το τι πραγματικά συμβαίνει.

“Γρίφος” η ιχνηλάτιση

“Πονοκέφαλο” για τα επιστημονικά και κυβερνητικά επιτελεία αποτελεί η ιχνηλάτηση των τουριστών – κρουσμάτων, ένα από τα βασικότερα εργαλεία για τον έλεγχο της διασποράς της νόσου. Κι αυτό γιατί ενώ μπορεί ένας μολυσμένος τουρίστας να μην εμφανίζει συμπτώματα όσο βρίσκεται στη χώρα μας, πιθανότατα και να μην διαγνωστεί, δεν αποκλείεται το γεγονός να τα εμφανίσει όταν επιστρέψει στη δική του. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι επαφές του στη χώρα μας δεν θα ιχνηλατηθούν, άρα οι τυχόν μολυσμένες θα συνεχίσουν να μεταδίδουν τη νόσο.

«Η ιχνηλάτηση είναι κάτι δύσκολο. Έχει σχέση μ’ εμάς, αλλά έχει σχέση και με την χώρα προέλευσής του, ιδιαίτερα αν είναι για μικρό χρονικό διάστημα και φυσικά, έχει σχέση και με τον χρόνο που θα εμφανίσει τα συμπτώματα», εξήγησε ο καθηγητής.

Αναφορικά με το θέμα αυτό διεξάγεται έντονος διάλογος, σχετικά με την χρήση εφαρμογών ψηφιακής ιχνηλάτησης, εργαλεία τα οποία όμως τίθενται υπό αμφισβήτηση, αφού παρουσιάζουν αρκετά προβλήματα και θίγουν ζητήματα παραβίασης προσωπικών δεδομένων.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Αυστραλίας, όπου μόνο το 25% του πληθυσμού συμμετείχε στις εφαρμογές αλλά και αυτό του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου δοκιμάζεται μια τέτοιου είδους εφαρμογή και έχουν διαπιστωθεί πάρα πολλά προβλήματα.

Οι συζητήσεις συνεχίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ σε ευρωπαϊκό δεν έχουν ληφθεί σχετικές αποφάσεις.

«Πιθανώς έχετε ακούσει για τις συμφωνίες ή τις ψηφιακές πλατφόρμες που προσφέρει η Apple και η Google, για συσκευές iPhone και Android. Αλλά σε όσα μέρη προσπάθησαν να τα εφαρμόσουν, υπήρξε και συμμετοχή η οποία δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή», σημείωσε ο κος Τσιόδρας.

Ο ίδιος πρότεινε τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών στην περίπτωση των τουριστών που εμφανίζουν συμπτώματα, ώστε εθελοντικά να εντοπίζουν τις κοντινότερες δομές υγείας, στις οποίες μπορούν απευθυνθούν προκειμένου να υποβληθούν στον απαραίτητο έλεγχο.

Είναι μία προοπτική η οποία έχει τεθεί στο τραπέζι της Επιστημονικής Επιτροπής και αναμένεται να συζητηθεί εκτενέστερα στο εγγύς μέλλον.

Ανησυχία για τις δομές υγείας

Ανησυχία επικρατεί όσον αφορά στην ετοιμότητα των δομών υγείας στους τουριστικούς προορισμούς και κυρίως στα νησιά, στα οποία υπήρχαν σημαντικά «κενά» και προ πανδημίας, ιδιαίτερα κατά την θερινή περίοδο.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό, Βασίλη Κοντοζαμάνη, μέχρι στιγμής έχουν εξασφαλιστεί 600 κλίνες για Covid-19, εκ των οποίων περίπου 550 ήταν ήδη δεσμευμένες για την περίοδο της πανδημίας.

Όσον αφορά στη στελέχωση, τόνισε ότι οι προσλήψεις προσωπικού για την ενίσχυση των δομών υγείας, ξεκίνησαν και γίνονται εδώ και δυο-τρεις μήνες. “Για παράδειγμα, η Κρήτη έχει ενισχυθεί τουλάχιστον με 400 άτομα, τα νησιά του Αιγαίου με 200 άτομα, το Ιόνιο, αν δεν με απατά η μνήμη μου, με περισσότερα από 70 άτομα. Επομένως είναι ένα σχέδιο που δεν ξεκινάει τώρα, συνεχίζεται κανονικά και είμαστε σε ετοιμότητα», σημείωσε.

Στο πλαίσιο αυτό, σημαντικός αναμένεται να είναι και ο ρόλος της Πολιτικής Προστασίας. Όπως διαβεβαίωσε ο κος Χαρδαλιάς, η Πολιτική Προστασία έχει δυνατότητες υγειονομικής ενίσχυσης και από τα σώματα ασφαλείας και από τις Ένοπλες Δυνάμεις.

Ήδη υπάρχουν ανοιχτά συνεργεία με ανθρώπους από το Στρατό, νοσηλευτές, γιατρούς, που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στις πύλες ελέγχου των αεροδρομίων.

Τουριστικά καταλύματα και άγνωστος Χ

Δύσκολη εξίσωση αποτελεί για τα τουριστικά καταλύματα η εξασφάλιση της υγείας εργαζομένων και επισκεπτών και η ταυτόχρονη διατήρηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Μεγάλες τουριστικές μονάδες  έχουν ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες προκειμένου να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.

Έτσι, πέραν των επιβεβλημένων μέτρων, αλλά με γνώμονα αυτά, ορισμένες επιχειρήσεις σχεδιάζουν τις διαδικασίες που θα εξασφαλίσουν τη διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στην παροχή υπηρεσιών και την ασφάλεια.

Στο πλαίσιο αυτό, προχωρούν σε βελτιώσεις στο room service και στο mini bar, αφού θα μειωθούν οι υπηρεσίες στους κοινόχρηστους χώρους, διατηρούν το μπουφέ για το πρωινό, αλλά μόνο με εξυπηρέτηση από τους εργαζόμενους και υιοθετούν και το α λα καρτ πρωινό.

Σημαντικός αναμένεται να είναι και ο ρόλος της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών, καθώς θα εξασφαλίζουν εξυπηρέτηση των επισκεπτών χωρίς επαφή. Υπηρεσίες όπως το check-in εξ αποστάσεως, το άνοιγμα της πόρτας από το κινητό και η επαφή με τους εργαζόμενους στη ρεσεψιόν μέσω chat που θα είναι διαθέσιμο 24/7, αναμένεται να μπουν στο “πλάνο” τουλάχιστον όσον αφορά στους ισχυρούς “παίκτες” της αγοράς, με την προσδοκία να διασφαλίσουν την πολυπόθητη ισορροπία.